66 вопросов - 66 ответов) БГУ. Исторический факультет.
Вызначэнне нумізматыкі як навуковай дысцыпліны. Прадмет і задачы
нумізматыкі.
Узаемасувязь нумізматыкі з іншымі гістарычнымі дысцыплінамі
Гісторыя нумізматыкі. Буйнейшыя нумізматычныя зборы ў музеях на тэрыторыі Беларусі.
Тавар і яго асноўныя характарыстыкі. Таварагрошы – іх функцыі, уласцівасці, роля ў таварным абарачэнні.
Даманетныя металічныя сродкі грашовага абарачэння.
Уласцівасці металічных грошаў
Функцыі грошай.
Грашовая сістэма. Рэальная і намінальная вартасці манет.
Узнікненне манет. Першыя манеты.
Матэрыяльныя характарыстыкі манеты.
Манетная проба. Агульная характарыстыка. Віды проб.
Металы і сплавы ў манетнай вытворчасці і іх умоўныя вызначэнні.
Знешнія характарыстыкі манеты.
Манеты нерэгулярных эмісій. Агульная характарыстыка.
Тэхніка манетнай вытворчасці. Агульная характарыстыка.
Ручная чаканка манет.
Механічная чаканка манет.
Хібнасці пры чаканцы
Геральдыка ў нумізматыцы
Скарбы – помнікі гісторыі і культуры. Класіфікацыя і датаванне скарбаў.
Неграшовае выкарыстанне манет.
Дзяржаўнаўнае заканадаўства РБ аб скарбах.
Сістэма вызначэння калекцыйнай вартасці і ступені рэдкасці манет.
Правядзенне чысткі манет.
Перыядызацыя гісторыі грашовага абарачэння на тэрыторыі Беларусі. Агульная характарыстыка.
Перыяд рымскага дэнарыя (антычны) (канец II ст. –IV ст.).
Перыяд куфічнага дзірхама (IX ст. – 80-я гг. X ст.). Агульная характарыстыка.
Асобные этапы перыяда куфічнага дзірхама.
Перыяд заходнееўрапейскага дэнарыя (канец X ст. – 60-я гг. XI ст.). Агульная характарыстыка.
Першыя манеты Русі. Златнікі і срэбранікі.
Візантыйскія манеты на тэрыторыі Беларусі
Безманетны перыяд (60-я гг. XI ст. – XIII ст.). Агульная характарыстыка.
Тыпалогія плацёжных зліткаў XII-XIV ст.
Перыяд пражскага гроша (XIV – XV стст.). Агульная характарыстыка.
Пачатак уласнай чаканкі Вялікага Княства Літоўскага (ад Ягайлы да Казіміра Ягелончыка).
Манетная чаканка у час праўлення Аляксандра Ягелончыка.
Манетная чаканка у час праўлення Жыгімонта Старога.
Манетныя двары ВКЛ, Польшчы і Рэчы Паспалітай. Асноўныя наміналы іх вытворчасці.
Грашовае абарачэнне ў час праўлення Жыгімонта II Аўгуста.
Уніфікацыя манетнай сістэмы па рэформе Стэфана Баторыя.
Грашовае абарачэнне ў час праўлення Жыгімонта III Вазы.
Дзейнасць Віленскага манетнага двара (канец XV– XVII).
Грашовая тэрміналогія ў ВКЛ.
Талер. Паходжанне назвы. Віды талераў, якія абарачаліся на беларускіх землях. Мясцовая тэрміналогія.
Грашовыя рэформы Яна Казіміра Вазы. Барацінкі і тынфы.
Замежныя манеты ў грашовым абарачэнні Рэчы Паспалітай XVI–XVII стст.
Расійская грашовая сістэма XV–XVII стст. Агульная характарыстыка.
Спробы грашовых рэформ Аляксея Міхайлавіча.
Грашовая рэформа Петра І (1700–1704). Агульная характарыстыка.
Грашовае абарачэнне Беларусі ў канцы XVII – канцы XVIII стст.
Манетныя двары на тэрыторыі Беларусі і іх прадукцыя.
Грашовае абарачэнне з канца XVIII ст. па кастрычнік (лістапад) 1917 г. Агульная характарыстыка.
Манеты Герцагства Варшаўскага.
Манеты Царства Польскага (у складзе Расійскай Імперыі). Расійска-польскія дзвюхмоўныя манеты.
Спецыфіка грашовага абарачэння на тэрыторыі Беларусі з канца XVIII ст. па канец 1840-х гг.
Плацінавыя манеты Расіі. Вядомая манета.
Папяровыя грошы Расійскай імперыі.
Грашовые рэформы ў Расіі ў XIX ст.
Дзейнасць Часовага ўрада ў галіне грашовага абарачэння.
Савецкі перыяд (1917 – 1991). Агульная характарыстыка.
Грашовая рэформа 1922–1924 гг.
Грашовая рэформа 1947 г. Змена масштаба цэн у 1961 г.
Савецкія мемарыяльныя манеты.
Грашовае абарачэнне ў пачатку 1990-х гг. Пачатак фарміравання нацыянальных грашовых сістэм у былых рэспубліках СССР.
Грашовая сістэма Рэспублікі Беларусь. Разліковыя білеты Нацбанка РБ.
Мемарыяльныя манеты РБ.
Узаемасувязь нумізматыкі з іншымі гістарычнымі дысцыплінамі
Гісторыя нумізматыкі. Буйнейшыя нумізматычныя зборы ў музеях на тэрыторыі Беларусі.
Тавар і яго асноўныя характарыстыкі. Таварагрошы – іх функцыі, уласцівасці, роля ў таварным абарачэнні.
Даманетныя металічныя сродкі грашовага абарачэння.
Уласцівасці металічных грошаў
Функцыі грошай.
Грашовая сістэма. Рэальная і намінальная вартасці манет.
Узнікненне манет. Першыя манеты.
Матэрыяльныя характарыстыкі манеты.
Манетная проба. Агульная характарыстыка. Віды проб.
Металы і сплавы ў манетнай вытворчасці і іх умоўныя вызначэнні.
Знешнія характарыстыкі манеты.
Манеты нерэгулярных эмісій. Агульная характарыстыка.
Тэхніка манетнай вытворчасці. Агульная характарыстыка.
Ручная чаканка манет.
Механічная чаканка манет.
Хібнасці пры чаканцы
Геральдыка ў нумізматыцы
Скарбы – помнікі гісторыі і культуры. Класіфікацыя і датаванне скарбаў.
Неграшовае выкарыстанне манет.
Дзяржаўнаўнае заканадаўства РБ аб скарбах.
Сістэма вызначэння калекцыйнай вартасці і ступені рэдкасці манет.
Правядзенне чысткі манет.
Перыядызацыя гісторыі грашовага абарачэння на тэрыторыі Беларусі. Агульная характарыстыка.
Перыяд рымскага дэнарыя (антычны) (канец II ст. –IV ст.).
Перыяд куфічнага дзірхама (IX ст. – 80-я гг. X ст.). Агульная характарыстыка.
Асобные этапы перыяда куфічнага дзірхама.
Перыяд заходнееўрапейскага дэнарыя (канец X ст. – 60-я гг. XI ст.). Агульная характарыстыка.
Першыя манеты Русі. Златнікі і срэбранікі.
Візантыйскія манеты на тэрыторыі Беларусі
Безманетны перыяд (60-я гг. XI ст. – XIII ст.). Агульная характарыстыка.
Тыпалогія плацёжных зліткаў XII-XIV ст.
Перыяд пражскага гроша (XIV – XV стст.). Агульная характарыстыка.
Пачатак уласнай чаканкі Вялікага Княства Літоўскага (ад Ягайлы да Казіміра Ягелончыка).
Манетная чаканка у час праўлення Аляксандра Ягелончыка.
Манетная чаканка у час праўлення Жыгімонта Старога.
Манетныя двары ВКЛ, Польшчы і Рэчы Паспалітай. Асноўныя наміналы іх вытворчасці.
Грашовае абарачэнне ў час праўлення Жыгімонта II Аўгуста.
Уніфікацыя манетнай сістэмы па рэформе Стэфана Баторыя.
Грашовае абарачэнне ў час праўлення Жыгімонта III Вазы.
Дзейнасць Віленскага манетнага двара (канец XV– XVII).
Грашовая тэрміналогія ў ВКЛ.
Талер. Паходжанне назвы. Віды талераў, якія абарачаліся на беларускіх землях. Мясцовая тэрміналогія.
Грашовыя рэформы Яна Казіміра Вазы. Барацінкі і тынфы.
Замежныя манеты ў грашовым абарачэнні Рэчы Паспалітай XVI–XVII стст.
Расійская грашовая сістэма XV–XVII стст. Агульная характарыстыка.
Спробы грашовых рэформ Аляксея Міхайлавіча.
Грашовая рэформа Петра І (1700–1704). Агульная характарыстыка.
Грашовае абарачэнне Беларусі ў канцы XVII – канцы XVIII стст.
Манетныя двары на тэрыторыі Беларусі і іх прадукцыя.
Грашовае абарачэнне з канца XVIII ст. па кастрычнік (лістапад) 1917 г. Агульная характарыстыка.
Манеты Герцагства Варшаўскага.
Манеты Царства Польскага (у складзе Расійскай Імперыі). Расійска-польскія дзвюхмоўныя манеты.
Спецыфіка грашовага абарачэння на тэрыторыі Беларусі з канца XVIII ст. па канец 1840-х гг.
Плацінавыя манеты Расіі. Вядомая манета.
Папяровыя грошы Расійскай імперыі.
Грашовые рэформы ў Расіі ў XIX ст.
Дзейнасць Часовага ўрада ў галіне грашовага абарачэння.
Савецкі перыяд (1917 – 1991). Агульная характарыстыка.
Грашовая рэформа 1922–1924 гг.
Грашовая рэформа 1947 г. Змена масштаба цэн у 1961 г.
Савецкія мемарыяльныя манеты.
Грашовае абарачэнне ў пачатку 1990-х гг. Пачатак фарміравання нацыянальных грашовых сістэм у былых рэспубліках СССР.
Грашовая сістэма Рэспублікі Беларусь. Разліковыя білеты Нацбанка РБ.
Мемарыяльныя манеты РБ.