• формат pdf
  • размер 17,41 МБ
  • добавлен 11 августа 2012 г.
Клімчук Ф.Д. (рэд.) Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся
Атлас, слоўнік. — Мінск: Права и эканоміка, 2008. — 354 с.
Палессе прыцягвае пільную ўвагу вучоных з XIX ст. Мяркуецца, што гэтая зона ўнікальная, а ў плане мовазнаўчым – архаічная, паколькі, на думку вучоных, праз Палессе пралягалі шляхі першага масавага перасялення праславян на ўсход. Таму структурна- тыпалагічны аналіз семантычных зрухаў і перабудоў у лексіцы, які праводзіцца ў нашым даследаванні, набывае першараднае значэнне.
Прадмова.
Прынятыя скарачэнні.
Спіс абследаваных населеных пунктаў.
Каментарыі да карт.
Карта Гаворкі Беларускага Прыпяцкага Палесся.
Карты па тэме Назвы дома і гаспадарчых збудаванняў.
Назвы добраўпарадкаванага дома.
Назвы надворка.
Назвы загарадка ля хлява.
Назвы прыгумення.
Семантыка лексемы хлеў.
Назвы вялікага добраўпарадкаванага хлява.
Вымаўленне слова хлеў.
Назвы часовага, мізэрнага хлява.
Назвы свінуха.
Назвы пастаўніка.
Назвы катуха.
Назвы гумна.
Назвы адрыны.
Назвы земляной падлогі.
Назвы застаронка.
Назвы прыстаронка.
Назвы вышак.
Назвы столі.
Назвы гары (у хаце).
Назвы варыўні.
Назвы каморы.
Назвы капца (бульбы).
Назвы бурта.
Назвы пограба.
Назвы падлогі.
Назвы падрубы.
Назвы падваліны.
Назвы вазоўні.
Назвы сенцаў.
Назвы плота з жэрдак.
Назвы паркана.
Назвы плятня.
Назвы плота-лескі.
Назвы частакола.
Назвы штахетніка.
Вымаўленне слоў падлога, падруба.
Карты па тэме Земляробчая лексіка
Назвы няўдобіцы.
Назвы пясчанага ўчастка.
Назвы пясчанага ўчастка, на якім вецер выдзімае пясок.
Назвы абложнай зямлі з коранем –лог/-лег.
Назвы поля ўзаранага, але не засеянага.
Назвы абсеву.
Назвы ярыны.
Назвы каласкоў, якія выраслі на адным сцябле.
Назвы сажы на просе.
Дзеясловы, якія абазначаюць працэс паяўлення першых усходаў.
Назвы асенніх усходаў.
Дзеясловы, якія абазначаюць паяўленне ўсходаў восенню.
Дзеясловы, якія абазначаюць працэс паяўлення каласкоў.
Назвы працэсу налівання жыта.
Назвы працэсу красавання жыта.
Назвы працэсу апылення жыта.
Назвы вышэйшага гатунку нязмятай саломы, павязанай у вялікія снапы.
Назвы абабітага неразвязанага снапа жыта.
Назвы малой укладкі снапоў у полі.
Назвы пацярухі.
Назвы працэсу ачысткі збожжа рэшатам пасля веяння.
Назвы працэсу ачысткі зерня рэшатам пасля веяння круговымі рухамі і адыходы пры такой ачыстцы.
Назвы працэсу ачысткі збожжа пасля малацьбы перад веяннем, адыходы пасля такой ачысткі.
Назвы найвышэйшай якасці зерня, якое адлятала найдалей пры веянні.
Назвы мякіны.
Карты па тэме Назвы ежы
Назвы сырадою.
Назвы кіслага малака.
Назвы бліна з хлебнага цеста.
Назвы адрэзанага кавалка хлеба.
Назвы вялікага кавалка хлеба, які бярэцца ў поле, у дарогу і г.д.
Назвы першага кавалка хлеба.
Назвы квашанай мучной кашы.
Назвы заціркі.
Назвы галушак з дранай бульбы.
Назвы локшыны.
Назвы рул.ў.
Назвы бульбы.
Назвы варанай чышчанай бульбы.
Назвы варанай бульбы ў лупінах.
Назвы печанай бульбы.
Назвы супу з бульбы.
Назвы стравы з тоўчанай бульбы.
Назвы стравы з дранай бульбы, запечанай ў высокай пасудзіне.
Назвы бліна наогул.
Назвы бліна з дранай бульбы.
Назвы кіпятку.
Назвы халадцу.
Назвы страўніка, начыненага мясам.
Назвы кропляў тлустасці ў вадкай страве.
Назвы крывянкі.
Назвы працэсу драць бульбу на тарку.
Назвы працэсу рэзаць хлеб.
Назвы сала.
Назвы вырастаў па краях булкі хлеба.
Назвы недапечанага хлеба.
Назвы крышана бульбы.
Назвы коржыкаў.
Назвы скарынкі на хлебе.
Назвы качана капусты.
Назвы палавіны капуснага качана.
Назвы скварак.
Назвы тлустай стравы.
Назвы недакіслага хлеба.
Назвы працэсу чысціць вараную бульбу.
Назвы працэсу чысціць старую бульбу.
Назвы працэсу чысціць маладую бульбу.
Назвы лупін з бульбы.
Назвы лупіны на яйку.
Назвы рэдкай стравы з любых круп.
Карты па тэме Назвы адзення і абутку
Назвы абшыўкі па нізу і па рукавах у кажуху.
Назвы аборы да лапцяў.
Назвы абруса.
Назвы абутку (агульная назва).
Назвы адзення (агульная назва).
Назвы вялікай хусткі для ахінання.
Назвы андарака.
Назвы ботаў.
Назвы вал.нак.
Назвы пацерак.
Назвы радна (посцілка, сшытая з шасці полак).
Назвы посцілкі (агульная назва).
Назвы карункаў.
Назвы стужкі.
Назвы каўняра.
Назвы ўстаўкі ў штанах.
Назвы навалочкі.
Назвы наміткі.
Назвы плацця (значэнне слова).
Назвы пояса (тканы, плецены).
Назвы пярыны.
Назвы прарэха (у штанах, спадніцы).
Назвы рубашкі (значэнне слова).
Назвы сарочкі (значэнне слова).
Назвы саламяніка (мяшок для спання, набіты саломай, сенам)
Назвы жаночай сукенкі.
Назвы лапцей.
Карты па тэме Назвы посуду
Назвы маслабойкі.
Назвы глінянай пасудзіны з вузкім горлышкам.
Назвы чаркі.
Назвы макац.ра (вялікая гліняная міска).
Назвы да.нкі.
Назвы бутэлечкі .містасцю ў адну восьмую частку літра.
Назвы пасудзіны для збірання ягад.
Назвы бутэлькі.
Назвы патэльні.
Назвы начовак.
Назвы бочкі для квашання капусты і засолкі гуркоў.
Назвы збана.
Назва кубка.
Назвы бутэлечкі.
Назвы пасудзіны на соль.
Назвы чарпака.