????????? ?????????. ?????? ??? ??? ???????? ??????. ??????? ???????? - Учим детей греческому языку
Подождите немного. Документ загружается.
-
Πώς
λένε
το
αδερφάκι
σου;
-
Το
λένε
Λάκη.
-
Πώς
λένε
τον
πατερούλη
σου;
-
Τον
λένε
Χρίστο.
-
Σας
εύχομαι
να
είστε
πάντοτε
ευτυχισμένοι.
-
Ευχαριστώ
πολύ.
-
Παρακαλώ.
*
Γραμματική
Υποκοριστικά
λέμε
τις
λέξεις
που
με
τρόπο
«χα'ίδευτικό»
μι
κραίνουν
τα
πράγματα.
Έτσι
λέμε:
το
ψωμί-ψωμάκι,
το
παιδί
παιδάκι, το
αρνί
-
αρνάκι.
Αντίθετα,
μεγεθυντικά
λέμε
τις
λέξεις
που
δίνουν
πολύ
με
γάλο
μέγεθος
στα
πρόσωπα,
ζώα
κ.λπ.:
παιδί
-
παίδαρος,
κορί-
,
τσι
-
κοριτσαρος.
72
Ποίημα
Αδελφή
μου,
ένα
νέφος
εσκίαζε
πάντοτε
τα
βλέφαρά
σου
...
Αδελφή
μου,
σου
'χα
τάξει
να
σου
φέρω
τ'
αθάνατο
νερό.
Σου
'χα
τάξει
να
ρίξω
τον
ήλιο
στην
ποδιά
σου
...
Γιάννης
Ρίτσος
(από
το
«Τραγούδι
της
Αδελφής
μου»)
27.
Το
αυτοκίνητο
Το
αυτοκίνητο
είναι
το
πιο
συνηθισμένο
και
το
πιο
αγαπητό
μέσο
κυκλοφορίας.
Στην
ελληνική
γλώσσα
το
λέμε
και
κούρσα
ή
ι.χ.
(Γιώτα
Χι)
όταν
είναι
ιδιωτικής
χρήσης.
Το
αυτοκίνητο
έχει
τέσσερις
τροχούς,
που
αποτελούνται
από
τη
ζάντα
και
το
λάστιχο.
Υπάρχουν
αυτοκίνητα
με
δύο
πόρτες
και
άλλα
με
τέσ
-
, , ,
σερις η
και
πεντε
πορτες.
Το
πάνω
μέρος
του
αυτοκινήτου
το
λέμε
οροφή·
το
πίσω
μέ
ρος,
εκεί
που
βάζουμε
τις
αποσκευές,
το
λέμε
πορτμπαγκάζ,
λέξη
που
είναι
γαλλική.
Η
μηχανή
βρίσκεται
συνήθως
μπρο
στά
και
τη
σκεπάζει
το
καπό.
Μπροστά,
δεξιά
και
αριστερά
υπάρχουν
τα
φώτα
.
Πιο
κάτω
ο
προφυλακτήρας.
Μπροστά
στη
μηχανή
είναι
το
ψυγείο.
Μέσα
στη
μηχανή
είναι
οι
βαλβίδες,
τα
πιστόνια
και
άλλα
όργανα.
Μέσα
το
αυτοκίνητο
χωρίζεται
σε
μπροστινά
και
πίσω
καθί
σματα.
Ο
οδηγός
κάθεται
μπροστά
στο
τιμόνι,
βάζει
πρώτη
τα
χύτητα,
πατάει
γκάζι,
αφού
λύσει
το
χειρόφρενο,
και
ξεκινάει.
Στο
ταμπλό
του
αυτοκινήτου
υπάρχουν
όργανα
που
δείχνουν
την
ταχύτητα,
τη
θερμοκρασία
του
νερού
,
τη
στάθμη
της
βενζί
νης
ή
του
πετρελαίου
και
άλλες
χρήσιμες
λεπτομέρειες.
Για
να
σταματήσει
ο
οδηγός,
παίρνει
το
πόδι
του
από
το
γκάζι,
πατάει
φρένο
και
βγάζει
την
τα
-
,
χυτητα.
Το
αυτοκίνητο
είναι
μια
απόλαυση
να
το
οδηγείς,
αλλά
πρέπει
να
είσαι
πολύ
, ,
προσεκτικος,
για
να
μη
γι
-
νει
ατύχημα
.
Τώρα
τελευ
-
, ,
ταια
οι
εταιρειες
παρα
-
, ,
γωγης
αυτοκινητων
τοπο-
θετούν
σ'
αυτά
καταλύτη,
,
για
να
μη
ρυπαινεται
το
•
73
περιβάλλον,
καθώς
και
αερόσακους
παράλληλα
με
τις
ζώνες
ασφαλείας.
Καλό
σας
ταξίδι
...
ι;t?
Ασκήσεις
ι;t?
1.
Οι
κυριότερες
λέξεις
που
χρησιμοποιούμε
για
το
αυτοκίνητο
είναι
οι
εξής:
ο
τροχός
,
η
μηχανη
,
το
φτερο
ο
προφυλακτήρας
οι
ζάντες
τα
λάστιχα
,
το
καπο
το
πορτμπαγκάζ
,
το
τιμονι
το
γκάζι
τα
καθίσματα
το
φρένο
,
ο
αεροσακος
οι
ζώνες
ασφαλείας
ο
συμπλέκτης
,
το
σασμαν
,
η
ταχυτητα
η
οδήγηση
,
το
φρεναρισμα,
το
«νε
-
, ,
κρο
σημειο»
Σχηματίστε
μικρές
προτάσεις
με
τις
λέξεις
αυτές,
π.χ.:
Ο
τροχός
γυρίζει,
Η
μηχανή
δουλεύει
κ.λπ.
2.
Συμπληρώστε
τις
παρακάτω
εκφράσεις:
-
Όταν
θέλουμε
να
τρέξουμε,
πατάμε
........................................ .
'Ο
θ'λ
' ,
-
ταν
ε
ουμε
να
σταματησουμε,
παταμε
............................... .
'Ο
"
λβ'
- ταν
σταματαμε,
φερνουμε
το
ε
ιε
στο
νε
............................ .
-
Όταν
θέλουμε
να
τρέξουμε
πιο
πολύ,
ανεβάζουμε
................ .
-
Όταν
θέλουμε
να
τρέξουμε
λιγότερο,
κατεβάζουμε
..
............ .
3.
Συμπληρώστε
τα
κενά:
Αυτός
που
κάθεται
μπροστά
στο
τιμόνι
λέγεται
................... .
Αυτοί
που
κάθονται
στα
άλλα
καθίσματα
λέγονται
επι
............. .
74
4.
Έχουμε
τους
εξής
τύπους
αυτοκινήτων:
-
Τα
φορτηγά.
Αυτά
μεταφέρουν
φορτία.
-
Τα
λεωφορεία.
Αυτά
μεταφέρουν
πολλούς
επιβάτες.
-
Τα
αυτοκίνητα
ι.χ.,
δηλαδή
ιδιωτικής
χρήσης.
Αυτά
τα
λέ-
,
με
και
κουρσες.
Απαντήστε
στις
παρακάτω
ερωτήσεις:
-
Πώς
λέμε
το
αυτοκίνητο
που
μεταφέρει
πολλούς
επιβάτες;
-
Το
λέμε
λ
..............
..
-
Τι
είναι
το
Γιώτα
Χι
(Ι.Χ.);
-
Είναι
το
αυ
τοκίνητο
ι
δ
................................
..
-
Πώς
λέμε
το
όχημα
που
μεταφέρει
φορτία;
-
Το
λέμε
φ
..............
..
5.
Συμπληρώστε
τα
κενά:
Στις
πόλεις
κυκλοφορούν πολλά
αυτοκίνητα.
Τα
πιο
πολλά
είναι
Ι.Χ.,
δηλαδή
...........................
και
μεταφέρουν
τρεις
έως
τέσσερις
επιβάτες
ή
μέσα
σ'
αυτά
υπάρχει
μόνο
ο
............
Ο
πολύς
κόσμος
όμως
στις
μεγάλες
πόλεις
παίρνει
το
λ
............
..
για
να
πάει
στη
δουλειά
του
ή
όπου
αλλού
θέλει.
Τα
λεωφο
ρεία
κάνουν
στάση
σε
διάφορα
σημεία,
για
να
κατεβούν
και
να
ανεβούν
οι
ε
.................. .
Στην
εποχή
μας
το
α
..................
είναι
το
πιο
βολικό
μέσο
συ-
γκοινωνίας.
Τα
αυτοκίνητα
όμως
δημιουργούν
και
προβλήμα
τα.
Ένα
από
αυτά
είναι
η
ρύπανση
του
περιβάλλοντος
και
ένα
άλλο
το
μποτιλιάρισμα
τις
ώρες
της
μεγάλης
κυκλοφορίας.
75
28.
Η
τηλεόραση
και
το
ραδιόφωνο
(ΤΟ
Υποκείμενο)
Η
τηλεόραση
είναι
μια
ηλεκτρονική
συσκευή
που
μπροστά
έχει
μια
μεγάλη
γυάλινη
οθόνη.
Πάνω
σ'
αυτήν,
όταν
λειτουρ
γεί
το
κανάλι
που
πιάσαμε,
βλέπουμε
ωραίες
κοπέλες
που
πα
ρουσιάζουν
τα
προγράμματα,
δημοσιογράφους
που
λένε
τις
ει
δήσεις,
αθλητές
που
παίζουν
ποδόσφαιρο
ή
άλλα
αθλητικά
παιχνίδια,
πολιτικούς
που
μιλούν
στο
λαό.
Βλέπουμε
ακόμη
φωτιές
που
καίνε
τα
δάση,
εγκληματίες
που
τους
κυνηγά
ή
τους
έχει
πιάσει
η
αστυνομία,
μανάδες
που
κλαίνε,
παιδιά
που
πεινάνε
και
κόσμο
που
πάει
κι
έρχεται.
Βλέπουμε,
βέβαια,
και
χαρούμενα
πράγματα,
ακούμε
μουσική
ή
παρακολουθούμε
σί
ριαλ,
σόου,
θρίλερ και
ιστορίες
παρμένες
απ'
τη
ζωή.
Με
λίγα
λόγια,
η
τηλεόραση
φέρνει
όλο
τον
κόσμο
στο
σπίτι
μας.
Ό,τι
κι
αν
συμβαίνει στην
άκρη
της
γης,
η
τηλεόραση
το
φέρνει
κο
ντά
μας.
Πόλεμοι,
σεισμοί,
πλημμύρες,
εκρήξεις
ηφαιστείων
και
όποιες
άλλες
καταστροφές
γεμίζουν
κάθε μέρα
τα
τηλεο-
, ,
πτικα
προγραμματα.
Μεγάλη
εφεύρεση
η
τηλεόραση!
Αν
κάνει
και
κακό,
γι'
αυ
τό
δε
φταίει
η
ίδια
ούτε
ο
εφευρέτης
φταίει
η
χρήση
ή,
μάλ
λον,
η
κατάχρηση.
•
76
Ωστόσο, κανένας
πo~ητής
δεν
έχει
γράψει
ως
τώρα
ούτε
ένα
στίχο
γ~α την
τηλεόραση!
Μ11πως,
λοιπόν,
πρέπε~
να
γράψουμε
εμείς;
Ας
δοκιμάσουμε:
Το
κουτί
που
μαγεύει
Του
ανθρώπου
το
μυαλό
τι
σοφίες
κατεβάζει!
Όλο
φτιάχνει
μηχανές
και
ποτέ
δεν
ησυχάζ
ε
ι
.
Να,
και
τούτη
η
τv,
σαν
αυτή
δεν
είναι
άλλη.
Πατάς
μόνο
ένα
κουμπί
και τον
κόσμο
σού
προβάλλει.
Νέους,
γέρους
και
μωρά,
όλους,
όλους
τους
μαγεύει
και
στα
πόδια
της
μπροστά
νύχτα
-
μέρα
τους
μαζεύει.
Χαζοκούτι
κι
αν
την
είπαν,
αυτή
κάνει
τη
δουλειά
της
και
με
χρήματα
γεμι"ζ,ει
τα
μεγάλα
αφεντικά
της
...
~
Α.
Εμπέδωση
Λεξιλογίου
Συμπληρώστε
τις
προτάσεις:
Η
τηλεόραση
είναι
μια
.......................................................... .
Μπροστά
η
..................
έχει
μια
γυ
..................
οθ
................. .
Σε
μια
τηλεοπτική
συσκευή
πιάνουμε
κάθε
φορά
ένα
καν
............ .
Το
πήδημα από
το
ένα
καν
...
λι
στο
άλλο
το
λέμε
jumping
(ζά
............ ) .
Στην
τηλεόραση
βλέπουμε
ό,τι
γενικά
γίνεται
στον
κόσμο:
αθλητ
.......
που
παίζουν
.......
...
....
...
..
,
φωτιές
που
....................
τα
.................. ,
καταστροφές
από
σει
........ ,
πυρκαγιές,
σαμποτάζ,
ή
διάφορ
......
εκδηλώσεις.
Όσο
για
το
ραδιόφωνο,
αυτό
μάς
στέλνει
μόνο
φωνές
και
άλλους
ήχους
δε
βλέπουμε
σ'
αυτό
εικόνες.
Μερικοί
όμως
το
77
προτιμούν
από
την
τηλεόραση,
γιατί
δεν
κουράζει
τα
μάτια
και
το
ακούς
όπου
κι
αν
είσαι.
Σου
κάνει
καλή
συντροφιά
το
ρα
διόφωνο,
ιδιαίτερα
όταν
ταξιδεύεις
με
αυτοκίνητο.
78
Β.
Και
λίγο
Συντακτικό:
Το
υποκείμενο
του
ρήματος
1.
Στο
πρώτο
κείμενο
που
διαβάσαμε
πιο
πάνω,
οι
λέξεις
που
έχουν
μια
γραμμή
από
κάτω
λέγονται
υποκείμενα
και
"
""
"
..
,-
εχουν
στενη
σχεση
με
τα
ρηματα,
που
ειναι
γραμμενα
με
, ,
εντονα
στοιχεια.
2.
Το
υποκείμενο
δείχνει
ποιος
κάνει
ή
δεν
κάνει
ή παθαίνει
κάτι·
βρίσκεται
πάντοτε
σε
πτώση
ονομαστική
ενικού
ή
πληθυντικού
και
συνήθως
είναι
όνομα
ουσιαστικό
ή
αντω
-
,
νυμια.
3.
Μια
πρόταση
,
για
να
είναι
λογικά
σωστή, πρέπει
να
έχει
οπωσδήποτε
υποκείμενο·
αυτό
λείπει,
όταν
το
εννοούμε
εύκολα,
π.χ.:
Δε
θέλω.
(υποκείμενο:
εγώ)
Θέλεις
γλυκ
ό;
(υποκείμενο:
εσύ)
Προσοχή:
Όταν
μιλούμε
ή
γράφουμε,
να
μην
ξεχνάμε
τ
ο
,
υποκειμενο.
4.
Το
υποκείμενο
συμφωνεί
στον
αριθμό
με
το
ρήμα·
π.χ.
:
Ο
Γιώργος
γράφει
-
Τα
παιδιά
παίζουν.
Στα
παραδείγματα
αυτά
ρήμα
και
υποκείμενο
είναι
στον
ίδιο
αριθμό.
tP
Ασκήσεις
tP
1.
Στο
κείμενο
«Η
τηλεόραση
και
το
ραδιόφωνο»
ποια
υποκείμενα
είναι
στον
ενικό
και
ποια στον
πληθυντικό;
2.
Σε
ποια
πτώση
μπαίνει
πάντοτε
το
υποκείμενο;
3.
Είναι
σωστό
ή
όχι:
•
ότι
το
υποκείμενο
έχει
στενή
λογική
σχέση
με
το
ρήμα
της
,
προτασης;
Σωστό
Ο
Λάθος
Ο
•
ότι
ρήμα
και
υποκείμενο
συμφωνούν
στον
αριθμό;
Σωστό
Ο
Λάθος
Ο
•
ότι
το
υποκείμενο
μπορεί
και
να
λείπει;
Σωστό
Ο
Λάθος
Ο
4.
Υπογραμμίστε
τα
υποκείμενα
και
τα
ρήματά
τους
, ,
στους
παρακατω
στιχους:
Πώς
οι
δρόμοι
ευωδάνε'
με
βάγια
στρωμένοι
..
.
Η
χαρά
της
γιορτής
όλο πιότερο
αυξαίνει
2
..
.
Μα
γιατί
να
σταθείς
να
σε
πιάσουν!
Κι
ακόμα
σα
ρωτήσανε
«
Ποιος
Ο
Χριστός;»
τι
'πες
«Να
με!»3
Αχ!
δεν
ξέρει
τι
λέει
το
πικρό
μου
το
στόμα
.
Τριάντα
χρόνια,
παιδί
μου,
δεν
σ'
έμαθ'
ακόμα!
Κ.
Βάρναλ
ης
4
(από
τη
«Μάνα
του
Χριστού»)
1.
ευωδάνε:
ευωδιάζουν.
μοσχοβολάνε
,
μυρίζουν
ωραία.
'2.
αυξα(νει:
αυ~άνει,
μεγαλώνε
ι
.
3.
«να
με»:
εδώ
είμαι!
4.
Ο
Κώστας
Βάρναλης
γεννήθηκε
στον
Πύργο
της
Βουλγαρίας
το
1884
και
πέθανε
το
1974.
Είναι
ποιητής
με
δυνατό
ταλέντο
και
με
ιδέες
που
χτυπούν
τ
η
ν
κοινων
ι
κή
αδικία.
79
29.
Τι
τρώμε
και
τι
πίνουμε
(ΤΟ
Αντικείμενο)
Ο
άνθρωπος
είναι
«ζώο»
παμφάγο·
τρώει
δηλαδή
όλες
τις
τροφές:
κρέας,
φρούτα,
λαχανικά,
ψωμί,
τυρί
και
πολλά
άλλα
τρόφιμα
που
παρασκευάζει
ο
ίδιος.
Ο
άνθρωπος
πίνει
νερό,
γάλα,
κρασί,
ούζο,
ουίσκι,
κόκα
κό
λα,
λεμονάδα,
πορτοκαλάδα,
κονιάκ
και
πολλά
άλλα
ποτά.
Στο
φαγητό
τους
οι
άνθρωποι,
για
να
γίνει
νόστιμο,
βάζουν
αλάτι, πιπέρι,
ντομάτα,
λάδι
και
μυρωδικά.
Μαγειρεύουν
σού
πες,
τραχανά,
ψη
τά
κατσαρόλας,
μουσακά,
φασόλια,
ρεβίθια,
φακές,
μακαρόνια
και
άλλα
φαγητά.
Στο
ταψί
ψήνουν
πίτες
και
στα
κάρβουνα
ή
στο
γκριλ
ψή
νουν
μπριζόλες,
μπιφτέκια
και
ψάρια.
Από
τις
πρόχειρες
τρο
φές,
τα
φαστ
φουντ,
στην
Ελλάδα
Έλληνες
και
ξένοι
προτι
μούν
το
σουβλάκι
με
πίτα.
Επίσης,
οι
πιο
πολλοί
άνθρωποι
αγαπούν
τα
γλυκά.
Οι
πά
στες,
ο
μπακλαβάς,
το
μιλφέιγ
,
οι
μπαμπάδες,
το
καταΙφι,
τα
κουλούρια
είναι
μερικά
από
τα
γλυκά
που
τα
ψήνουν
στο
ταψί.
Γλυκά
του
κουταλιού
είναι
το
κεράσι,
η
φράουλα,
το
νεράντζι,
το
βύσσινο,
το
καρύδι
και
πολλά
άλλα.
Το
πιο
ωραίο
γλυκό
όμως
είναι
το
μέλι
της
μέλισσας.
Χωρίς
αμφιβολία,
οι
Έλληνες
είναι
καλοφαγάδες.
<?
Εμπέδωση
Λεξιλογίου
1.
Απαντήστε
στις
ερωτήσεις:
-
Τα
ζώα
ποιες
τροφές
μάς
δίνουν;
Μας
δίνουν το
κρ
.....
τους,
το
γ
.......
και
το
τυ
..
.
-
Από
τα
υγρά
ποιο
πίνει
πιο
πολύ
ο
άνθρω-
πος;
80
- -
• •
Πρώτα
πίνει
το ν
.....
κι
όταν
είναι
μικρός
το
γ
... .
Κατόπιν
μαθαίνει
να
πίνει
κρ
..
..... ,
ου
..... ,
λε
.......... ,
πορ
...
κα
-
λάδα
και
άλλα
ποτά,
μερικά
από
τα οποία
όμως
βλάπτουν
την
,
υΥεια.
-
Τι
βάζουν
στο
φαγητό
τους
οι
άνθρωποι;
Βάζουν
αλ
........ ,
πι
........ ,
λά
..... ,
ντομ
........ ,
μυρω
.... .
-
Ποια
γλυκά
σού
αρέσουν;
Οι
πά
....... ,
ο
μπα
....... '
το
καταΙ
... ,
το
μέ
.... ,
τα
κουλ.
.... .
Ε
"
"-'''
-
σας
ποια
φαγητα
σας
αρεσουν;
....................
..
.................. .
2.
Κατάλογος
τροφίμων
Τροφές
Γένους
αρσενικού
θηλυκού
ουδέτερου
ο
μπακλαβάς
η
σούπα
, ,
το
κρεας,
το
φρουτο
ο
μπαμπάς
, , ,
η
πιτα
το
ψωμι,
το
τυρι
,
η
μπριζόλα
το
αλάτι,
το
πιπέρι
ο
τραχανας
, ,
το
φασόλι,
το
ρεβίθι
ο
μουσακας
η
παστα
•
η
φράουλα
το
μπιφτέκι,
το
σουβλάκι
το
ψάρι,
το
κουλούρι
το
νεράντζι,
το
βύσσινο
το
καρύδι
Παρατηρούμε
ότι
οι
πιο
πολλές
τροφές
είναι
γένους
............ .
81