Бiрыла М.В. Беларуская антрапанiмiя. Уласныя iмёны, iмёны-мянушкi, iмёны па бацьку, прозвiшчы

Подождите немного. Документ загружается.

хар.,

774, Юрыі Станковііч Лаврановпч Ваўк. п., 859; ва

Ухвале і

Попісе

адзначана ў Жмудзі 116 разоў. Ю р е й:

ва

Ухвале 1528 г. Юрей

Горылоеач

Навагр.

з-к, 33, Юрей

Громыка

Ашм. дв., 26,/Снязь Юрей его МПАОСТЬ Олелко-

впч

Слуцкай 15, Юрей Станковач Лід. дв., 32, Юрей Ян-

ковііч б.

Слон.,

98; Юрей Шапка Хотолскіій 1630 дв.

Пол.

в., НЮМ XXIII 296; ва Ухвале і

Попісе

адзначана

Юрей у Літве 35 разоў, на

Падляшшы—2.

Еры (2) на

Падляшшы,

Ерыі (1) у Жмудзі.

Эмацыянальнаацэнач-

ныя

формы:

Юрко, Юрка (36), Юшко (8), Юрага (3).

Ю рко, Ю р ка: у

Попісе

1567 г. на

ПМЯ

Юрка Бр. п.,

1201,

Юрко

Гуіцыч

Гр. п„ 707, Юрко Мытукевпч

Навагр.

п.,

812, Юрко Сгасюкевач

Навагр.

п., 810; Юрко Куколе-

вііч 1582 Мін. п., АВК

XXXVI

225, на Юрку Мышковпчу

Мыкулпчу

там жа, 148, Юрька Шымуковыча там жа, 213,

Юрка (род. скл.) 1614 Арш. п., НЮМ XXVIII 162, Юрко

Бальвер 1623 Віц. в., НЮМ XXI 77, Юрко Хорошавка

1636 Маг., НЮМ IX 258, Юрка

Оеферовпч

1638 Маг.,

НЮМ

IX 344, Юрко Шолоплут 1646 с. Арш. п., НЮМ

XXIV

369, Юрко

Грудов

1670 с. Віц. в., ЙЮМ XXI 88,

Юрка Бояран 1730 с. Пол. в., НЮМ II 335, Юрко Агрень-

ко

1746 Маг., НЮМ XXX 206, Юрка

Грынёв

там жа, 305,

Юрко Товпенпч 1764 м. Ульск., НЮМ XXII 424, Юрко

Овсянык 1642 с. Пол. в., НЮМ XXII 316, Юрко Гуран

1790; ва Ухвале і

Попісе

адзначана ў Літве 5 разоў,

у Жмудзі — 5, на

Падляшшы

— 3; Ю ш к о: ва Ухвале

1528 г. Юшко Андреевач б. Ваўк., 97, Юшко Колейніік

Діжовпцкый б. Пін., 189, Юшко

Куроесшй

б. Гр., 90,

Юшко Моствііловііч

Навагр.

з-к, 37, Юшко Яновііч

б. Рад., 81; у

Попісе

1567 г. слугу Юшка Мін. п., 1223,

Юшка Судевпча

Слон.

п., 849; ва Ухвале і

Попісе

адзна-

чана

ў Літве 30 разоў, на

Падляшшы

— 1. Ю р а г а: ва

Ухвале 1528 г. Юрага Махайловпч Ашм. дв., 25, Юрага

Олехновыч Лід.

дв.,

32;

ва Ухвале

Попісе

адзыачана

Юра-

га ў Літве 4

разы.

ТолькІ

за межамі БеларусІ адзначана:

Юрек — на

Падляшшы

28 разоў, Юрша, Юршы ~ у Літ-

ве

разы.

СБП:

Ягораў,

Егарэнка,

ЯгбрачкІн,

Ягорушкін,

Юр'еў,

Юраў, Юрэвіч,

Юрэнка,

Юрэня,

Юркоў, Юркёвіч,

Юрчыц,

Юрчанка, Юрчанкаў,

Юран,

Юранаў,

Юранёц,

Юрынок,

Юрас,

Юрасеў,

ЮрасІк,

Юрашкёвіч, Юрахнб,

Юргель,

Юргелёвіч, Юрцаў, Юрмашбў, Юрусаў, Юруц,

Юруць,

Юрча, Юрчак, Юрчык, Юрчўк, Юрша,

Юрыс,

Юрага, ?Юркшт6віч, ?Юркойць, Юркавёц, Юркаўлянец,

Юравіцкі, Юрэцкі, Юргўльскі, па якіх можна рэканст-

руяваць 27 форм і варыянтаў форм імён

Георгай,

Юрай:

Ягор,

Ягорачка,

Ягорушка,

Юрый,

Юра, Юрка,

Юран,

Юранец,

Юранок,

Юрас(ь)

Юрасік,

Юрашка,

Юрахно,

Юргель,

Юрэц,

?Юрмаш,

Юрус,

Юруц,

Юруць,

Юрча,

Юрчак,

Юрчык,

Юрчук,

Юрша,

Юрыс,

Юрага,

Юркшта.

Поўная форма

Георгай

у Беларусі, відаць, не ўжывалася.

ці

была рэдка ўжывальнай. Яна не адзначана нІ ў помні-

ках, ні ў СБП. У якасці поўнай формы ўжывалася

Юрый,

якое

канцавым [-нй] збліжалася з царкоўнаславянскай

формай на [-нй] іншых імён, а апошнія на ўсходнеславян-

скай

глебе мянялі [-нй] на [-ей] ці гублялі канцавое [-нй].

Так

узніклі формы

Юрей,

Юра, другая з якіх яшчэ мела

два варыянты —

Юр-ыі, Юрыі.

Лічаць, што

Георгіій

—

гэта кніжнае запазычанне з грэчаскай мовы, а

Юріій

—

вуснае запазычанне таго ж імені згрэчаскай мовы (Фас-

мер, ЭСРЯ, 402). 3 цягам часу гэтыя дзве формы аднаго

таго ж імені разышліся, сталі ва ўслгоднеславянскіх мо-

вах ужывацца як два самастойныя імені. На базе формы

Георгай

узнікла форма

Егор:

у пачатковым складзе адбы-

лася перастаноўка [г] і [е], канцавое [-нй] адпала, а група

зычных [рг] спрасцілася, страціўшы [г]. Форма

Егор

у ломніках не адзначана, яна рэканструявана па СБП.

Руск.

Георгый,

Юріій

(СВІЛ),

Юрей,

Юрыі

(Мілейк.,

391), укр.

Юрій,

Юр, Юра,

Юрась,

Юрасенька,

Юрасько,

Юрійко,

Юрко,

Юрчак,

Ірь, Іря,

Егор,

Еврась,

Еврах

(Грынч.).

ГЕРАСНМ правасл., ГОРАСЙМ каталіцк., польск.

Нагазут. У Польшчы адзначана з XV ст., ужывалася

рэдка (Быстр. Кн., 197). Зарэгістравана ў XVI —

XVIII

стст. 34 разы ў варыянтах

Герасым

(2),

Гарасіім

(31),

АраспМ

(1).

Герасам:

Гераспм

Ермолач

1567

Гр. п., П. 708,

Гераспм

Колынкевпч

1577 м. Маг., НЮМ

XXX 49. Г а р а с п м: ва

Ухвале

1528 г.

Гарасам

Олехно-

впч б. Гр., 91,

Горасам

Рогатыніін

Віц. з-ля, 198,

Гарасым

Якубовыч

б. Рад., 82; у Попісе 1567 г.

Гарасым

Васаль-

евач

Навагр. п., 828,

Гарасіім

Колонтай

там жа, 833,

Гара-

сам Нвановпч Слон. п., 843;

Гарасіім

Тейпа 1577 м. Маг.,

НЮІМ

XXXII

224,

Гарасііма

Купцевііча

1624 Маг., НЮМ

VIII 400,

Гарасіім

Яванов

Момотов

1683 Маг, НЮМ II 5,

Гарасым

Гарбуз

1726 Чач. ст., НЮМ

XXVIII

70,

Гарасам

Казак 1746 Маг., НЮМ XXX 295,

Гарасіім

Шедка

там

жа, 306,

ГарасамБык

1772 Віц., НЮМХІХ 215.

АрасііМ:

Арасам

Седровыч

1728 Чач. ст., НЮМ

XXVIII

32. Эма-

цыянальнаацэначная

форма Г а р

аска

(1):

Гараска

Лавровач

1746 Маг., НЮМ XXX 245. СБП: Герасім, Гера-

сімаў,

Герасімовіч, Герасімёнка, Герасімёнак, Герасімёня,

Герасімчык, Герасімчўк, Герасік, Гераскін, Герасюк, Га-

расім, ГарасІмовіч, па якіх можна рэканструяваць 7 форм

варыянтаў форм Імені

Герасым:

Герасім,

Герасімчык,

Герасімчук,

Герасік,

Гераска,

Герасюк,

ГарасІм.

Такім

чынам,

у БеларусІ, па сведчаннго помнікаў, часцей ужыва-

лася форма

Гарашм,

якая магла ўзнікнуць у вьшіку фа-

нетычных змен:[а] адпаведна['е] ў першым складзе перад

націскам,

а [г'а] дало [га], бо мяккія заднеязычпыя пе-

рад галоснымі непярэдняга рада не ўжываліся (па-

раўн. дыялектнае

Гарманія).

Нельга выключаць пры гэ-

тым і пэўны ўплыў польскай формы Нагазут. Руск.

Гера-

сам (СВІЛ),укр.

Гарасым,

Герасым

(СВІЛ),

Гарасым,

Гарасамочко,

Гарасько,

Гараспк

(Грынч.).

ГЕРМАН Імя, прынятае праваслаўнай і каталіцкай

царквой,

польск. Негтап. У Польшчы вядома з XIV ст.,

рэдкае (Быстр. Кн., 200). Зарэгістравана ў XVI ст. у ва-

рыянтах

Герман

(3),

Гарман

(2);

Герман

1528 б. Гр., У.

92,

Герман

1567 Бр. п., П. 1187;

Гарман

Стецовач

1567

Пін.

п., П. 1208,

Гарман

Домоткановач

1528 Навагр. з-к,

У. 34.

СБіП:

Гёрман, Германовіч, Германчўк, ?Гёрмель,

па

якіх можна рэканструяваць 3 формы імені

Герман:

Герман,

Германчук,

?Гермель.

ГЕРМОГЕН

Гермогена

Томковача

1582 Мін. п., АВК

XXXVI

184.

ГЛЕБ Зарэгістравана ў XVI ст. 9 разоў: ва

Ухвале

1528 г.

Глеб

Есмановач

Навагр. з-к, 33,

Глеб

Зенов'ьевпч

Пол.

з-ля, 194,

Глеб

Карповач

б. Гр., 93,

Глеб

Шапчнч

Віц. з-ля, 196; у Попісе 1567 г.

Глеб

Смолыч

Навагр. п.,

814,

Глеб

Сопега

Гр. п., 708; у ЛІтве — 1, на Падляшшы—

1. СБП: Глеб,

Глёбаў,

ГляббвІч, Глёбка, Глябкб, Глёбік,

РГлёбус, па якіх можна рэканструяваць 4 формы і вары-

янты

форм імені

Глеб: Глеб,

Глебка,

Глябко,

Глебік.

ГОРДНЙ

Зарэгістравана ў

XVII

ст. 3 разы ў форме

Г о р д е й:

Гардзей

Полуйко 1646 с. Арш. п., МЮМ

XXIV

375,

Гардзей

Трубач

там жа, 367.

СБП:

Гардзёй,

Гардзсеў,

ГардзіёвІч, ?Гардзёвіч, Гардзёенка, Гардзіёнка, Гардзяён-

ка,

ГардзІёнак, РГардзёня, Гардзёйка, Гардзёйчык, Гар-

дзяюк, па якіх можна рэканструяваць 5 форм іменІ Гор-

ділй:

Гардзей, Гардзейка, Гардзейчык, Гардзяюк, Гар-

дзюк.

поўнай

форме,

якая

ўжывалася

на

тэрыторыі

Бе-

ларусІ,

адрозненне

ад

царкоўнаславянскай

формы,

на-

ціск

падаў

на

канцавы

склад.

Адзначана

толькі

ўсходне-

славянская

форма

на

[-ей].

Руск.

Гордей

(СВІЛ,

МІлейк.),

укр.

ГордІй

(СВІЛ),

Гордій, Гордійко

(Грынч.).

ГРНГОРНЙ

правасл.,

ГРЕГОР,

ГЖЕГОЖ

каталіцк.,

польск.

Огге§огг. У

Польшчы

вядома

з XVI ст. У XIX ст.

часта

ўжываецца

народных

колах,

інтэлігенцыі

—

рэд-

кае

(Быстр.

Кн.,

194).

Зарэгістравана

ў XVI—XVIII

стст.

109

разоў

варыянтах

Гріігоріій

(24),

Грагорей (75), Гра-

гор (10). Г р іі г о р іі й: Грторпй Крнвыцкнй 1567

ПІн.

п.,

П.

1204, Гріігорай Лшыневач 1579

Орша

НЮМ

VII 305,

Грыгорай Васіільевыч 1652

Пол.,

НЮМ V 260, Грыгорый

Ермолшіпч

Кулак

1656

Маг.,

НЮМ

281,

Гріігорый

Павк

1676

Пол.,

НЮМ V 355, Грыгорпй

Пацёмка

1757 Маг.,

НЮМ

XVI 221. Грагорей: ва Ухвале 3528 г. Грыгорей

Грпньковыч

б. Гр., 90, Грторей Зеньковыч б.

Мсцісл.,

199,

Грыгорей Мцколаевцч б.

Ваўк.,

95, Грыгорей Мііхайловпч

Лшм.

дв., 23, Грыгорей Романовііч

Пол.

з-ля, 193, Грігго-

рей Фурсовач б.

Пін.,

188, у

Попісе

1567 г. Грагорей Лда-

мовііч

Ваўк.

п.,

860,

Грагорей

Крпвыцкый

ПІн.

п.,

1204,

Гра-

горей Богдановыч

Маз.

п., 1235, Грагорей

Томкевпч

Слон.

п.,

842; Грнгорей Кобан 1578 м. Маг.,

ЙЮМ

ХХХП 214,

Грыгорей

БОНПЧ

1634

Віц.,

НЮМXXIV209,

ГрыгорейУла-

совпч

1656

Маг.,

НЮМ

X 285, Грыгорей Оноско

1638

Маг.,

НЮМ

II 7; ва Ухвале і

Полісе

адзначана

ЛІтве

65 ра-

зоў,

Жмудзі

—

, на

Падляшшы

—29.

Г р а г о р: ва

Ухвале

1528 г. Грагор Андрушковпч б.

Ваўк.,

96, Грнгор

Доркевач

б, Гр., 92, Грыгор Ппіцыковач б. Кл., 190; у

По-

шсе

1567 г. Грыгор Боневііч Вас. хар., 780, Грнгор

Матее-

вач

Рад. хар., 787; Грыгоря Рагозу 1582

Лагойск,

АВК

XXXVI

299,

Грыгора Рыболова

1577м.Маг.,

НЮМ

XXXII

167,

Грыгор Сенкевыч

1646

с. Арш.,

НЮМ

XXIV 373; ва

Ухвале

Попісе

адзначана

ў Літве 45

разоў,

Жмудзі

—•

10,

на

Падляшшы—15.

Грегорый: Грегорнй Гусар

1746

Маг.,

НЮМ

XXX 287.

Эмацыянальнаацэначныя

фор-

мы:

Грагорко (2), Грыдя (2), Грпдко (7), Грыша (1),

Грцшко,

Грышка

(180),

Грышук (1), Грпн (12), Грннь

(18),

Грпнько (13), Грішко (14), Грынец (д),Грішаш (1),

Грыняш (1), Грынашко (1), Грысь (1), Грыц (5), Грпцко

(12),

Грццук (1). Г р іі г о р ко: Грыгорко Васалевпч

1578

м. Маг.,

НЮМ

XXXII 135, ва Ухвале ў Літве

адзна-

тана

раз.

Г радя: Грпдя

Полуженын

1528 б.

Гр.,

У. 90.

Грпдко:

Гріідко

Петровііч

1528Пол.

з-ля,

У. \§Ь,Гріідка

Васылевііча

1577

м.

Маг.,

І-ІЮМ

XXXII

245,

Гріідка Млын-

нака

1578 там жа, 77. Грііша:

Грыша

Савшшч 1578 м.

Маг.,

НЮМ

XXXII 98. Грашко, Грышка: ва Ухвале

1528

г. Грашко б. Пін., 189, Грышко Бородын Віц. з-ля,

197,

Грашко Мвановпч б. Ваўк., 95, Грышко Кысловыч б.

Кобр.,

192, Грпшко

Мартііновпч

б.

Слон.,

99, Грышко

Шы-

шовец б.

Кам.,

100; у

Попісе

1567 г. Грышко Белоусовач

Мавагр.

п., 827, Грышко Богдановыч

Слон.

п., 852, Грыш-

ко

БогушевпЧ Ашм. п., 572, Грашко Глебовпч Гр. п., 683,

Грашко

Дматровыч

Лід. п., 752, Грышко Жуплпк Ваўк. п.,

871,

Грашко Нвановпч

Лртемовііч

Брасл.

п., 636, Грашко

Луппнос

Ашм. п., 570, Грашка Яновііча Ашм. п., 571;

Грышка Борысовпч 1577

м.Маг.,

НЮМ

XXXII

288,

Гріішко

Левоновыч Кравец там жа,

ЙЮМ

XXX 50, Гріішко Ейцо

1581

Маг.,

НЮМ

VII 329, Гріішко, Янук а

Стасюк

Кумпе-

левіічіі

1582

Мін.

п., АВК

XXXVI

245, Грышка Іівановача

там

жа, 153, Грншка Олпсеевыч 1597 Маг., НЮМ

VIII

234,

Грышко Поташын 1623 с. Віц. в., НЮМ XXI 78,

Грышко Супроновач 1614 Арш. п., НЮМ XVIII 172,

Грышко Овечкпн 1635

Маг.,

НЮМ

IX 209, Грашко

Сторо-

на

1642 с. Пол. в., НЮМ XXII 316, Грашко Сноп 1646 с.

Арш.п.,

НЮМ

XXIV

369,

Грышка Гуіца 1670

Віц.

в.,

НЮМ

XXI 82,

от

Грпшка

Ступы

1684

Маг.,

НЮМ

II203,

Гріішка

Туровнык

1691 Маг., НЮМ

VIII

162, Гршшсо

МПШЦПН

1704

Чач.

ст.,

ЙЮМ

XXVIII 9, Грашко Гаркавёнок 1717с.

Віц.

в.,

МЮМ

XXIV 190, Грышко Лянюха 1726 Чач. ст.,

НЮМ

XXVIII 61, Гршака

Петух

1730 с. Пол. в., ЙЮМ

347, Грышка Гой 1746 Маг., НЮМ XXX 260, Грашка

Сранык там жа, 292, Грышка Чашко 1758 Маг., НЮМ

XVI 221, Грышко Брыхун 1764 с. Віц. в.,

НЮМ

XIX 160,

Грашка Нечаёнок 1764 с.

Ульск.

м-ка, НЮМ XXII 440,

Грышка Голодов 1765

Маг.,

НЮМ

XVI 442, Грышка Кон-

дыка

1769 Чач. ст., НЮМ XXVIII 11, Грышко Капатан

1790

с. Віц.

в.,

НЮМ

XX 339. Ва Ухвале І

Попісе—у

Літве

разы,

Жмудзі—4,

на

Падляшшы—2.

Гріішук; Гры-

шука

Кучуковыча 1582 Мін.

гі.,

АВК

XXXVI

224. Грын:

Пісцовай

кнізе

Пін. і Кл. кн. 1552—1555 гг.

Грын

Глец-

кевач

Кл.

кн.,

407, Грнн Плаза м.

ПІн.,

27; у

Попісе

1567

г. Гріін Мзбпцкай Бр. п., 1198, Грнн Лііхачевач По-

луяновпч

Гр. п., 702,

Грын

Тпхновііч

Навагр.

п., 834; Гріін

Граневпч Мелешко 1582

Мін.

п., АВК

XXXVI

346; ва Ух-

вале І Попісе адзначана ў ЛІтве 4 разы, на Падляшшы —

5. Г р « н ь: ва Ухвале 1528 г.

Гріінь

Вачук Навагр. з-к, У.

37,

Грынь

братьею

Ждановачы.

б. Гр., 92,

Грілнь

а Ман

Заньковача б. Пін., 189,

Грынь

Мвановпч б. Слон., 99,

Грынь

Мышковыч Ашм. дв., 26,

Грынь

Кононовпч

6. Гр., 93.

Грпнь

Маневш б. Ваўк., 96; у

ПкнПКл.

Грынь

Плаза 1552 м. Пін.,

ПКнПкл.

Граня

Маколае-

впча 1582 Мін. п., АВК

XXXVI

187, ва Ухвале і

Попісе

адзначана таксама ў Літве 15 разоў, на Падляш-

шы

—1.

Г р

н к о: ва Ухвале 1528 г.

Грынко

Дмытровач

Навагр.

з-к, 33,

Грынко

Петкевач там жа, 35; на Пад-

ляшшы

— 2, у ЛІтве —2. Г р а н ь ко: ва Ухвале 1528 г.

Гріінько

Васковпч Навагр. з-к, 35,

Грішько

Мпхайловыч

б. Ваўк., 98,

Грынько

Станьковыч

б. Ваўк., 95.

Грпнец:

ва Ухвале 1528 г.

Грынец

Богдановыч

б. Слон., 98,

Гранец

Оннспмовпч

б. Ваўк., 96, у Попісе 1567 г.

ГрынецЕвсеевііч

Слон.

п., 850,

Гранец

Полюховач

Сернпк

Пін. п., 1211,

Гріінца

Семеновача

1582 Мін. п., АВК

XXXVI

187. Г р

ы-

наш:

Гранаш.

Ортушевііч

1528 б. Гр., У. 92.

Граняш:

Грыняш

1528 б. Гр., У. 90. Г

рынашк

о:

Гранашко

Бог-

дановпч

1528 Мін. дв., У. 30. Г р н с ь:

Грась

Андрюшко-

&\лч

1567 Ваўк. п., П. 873. Г рыц:

Грыц

Колевковач 1528

б. Кам., У. 99, у ПопІсе 1567 г.

Грац

Еремеевач

Вабніцееш

Пін.

п., 1209,

Грііц

Перхуровпч там жа, 1206; ва Ухвале і

Попісе

адзначана ў Літве 20 разоў, у Жмудзі —5, на Пад-

ляшшы

—5. Г р

ІІ

ц к о: ва Ухвале 1528 г.

Грііцко

Навагр.

з-к,

36,

Грццко

Буцко Пол. з-ля, 195,

Грііцко

Мартііновііч

Лід. дв., 32,

Грыцко

Олпзаровнч

б. Пін., 188,

Грацко

Пет-

ровпч

б. Гр., 91, у Попісе 1567 г.

Грццко

Волковыцкцй Бр.

п.,

1197,

Грыцко

Кореневач

Пін. п., 1214; ва Ухвале і По-

ггісе адзначана таксама на ВалынІ 8 разоў, у Літве і на

Падляшшы

— па аднаму разу. Г р « ц у к:

Грыцук

1567

Гр.

п., П. 678. Ва Ухвале і ПопІсе за нежамі БеларусІ ад-

значана:

Грегорей

(1),

Грегор

(66),

Грегоры

(1),

Кгрегор

(37),

Кгрыгор

(5) на Падляшшы,

Грыцус

(2) у Літ-

ве і Жмудзі. СБП: Грыгэр'еў, Грыгаровіч, Грыгу-

рбвіч, Грыгаронак, Грыгарчўк, Грыгарцэвіч, Грыгарўк,

Грыгаркёвік, Грагарашчанка, Грыгорык, Грыгаль, Грыга-

лёнак,

Грыгальчык, Грыгель, Грыгусь, Грыдзюшка,

Грынь,

Грынёў, Грынёвіч, Грынёня, Грынько, Грынкоў,

Грынкёвіч,

Грынчанка, Грынчык, ГрынцэвІч, Грынюк,

Грыняк,

Грыц, Грыцаў, Грыцэвіч, Грыцэнка, Грыцай,

Грыцаеў, ГрыцалёвІч, Грыцэль, Грыцкоў, Грыцкёвіч,

Грыцўк, Грыцан, Грыцанбк, Грышын, Грышкб, Грышкбў,

Грышкін, Грышкёвіч, Грышчанка, Грышчанкаў, Грышчэ-

ня,

Грышчўк, Грышўк, ГрышэчкІн, Грышай, Грышан,

ГрышанбвІч, Грышанкбў, Грышаль, Грышэль, Рыгбраў,

Рыгаровіч, Рыгарэвіч, Грыгбніс, ?Грыцкіх, Грыцавёц,

Грынёўскі, Грынявёцкі, Грынявіцкі,

па

якіх можна

рэкан-

струяваць

форм

варыянтаў форм імені

Гріггорай:

Грыгорый,

Грыгор,

Грыгарчук, Грыгарэц, Грыгарук, Гры-

еорка (ці Грыгарок), Грыгарашка, Грыгорык, Грыгаль

Грыгальчык, Грыгель, Грыгусь, Грыдзюшка, Грынь,

Грынько, Грынко, Грынчык, Грынец, Грынюк, Грыняк,

Грыц, Грыцай, Грыцаль, Грыцэль, Грыцко, Грыцук, Гры-

цан,

Грыцанок, Грыша, Грышко, Грышук, Грышэчка,

Грышай, Грышан, Грышанок, Грышаль, Грышэль, Рыгор.

Як

сведчаць помнікі беларускай мовы,

на

тэрыторыі Бела-

русІ ўжываліся царкоўнаславянская форма на

[-нй]—Гры-

горый і

дзве ўсходнеславянскія формы:

на[-ей]—Грторей

без

канцавога

[-нй]—Грагор.

Абедзвеўсходнеславянскія

формы адзначаны таксама

на

тэрыторыі Падляшша,

Літ-

вы

Жмудзі.

На

Падляшшы разам

з імі

яшчэ адзначаны

дваварьгянты польскай формы

Сггедогг—Грегор, Кгре-

гор, а

таксама гібрыдная форма, утвораная

ад

польскай

Грегор

шляхам далучэння характэрнага

для

ўсходнесла-

вянскіх форм канцавога [-ей]

— Грегорей,

магчыма,

ад-

нак,

гэта арфаграфічны

ці

фанетычны варыяпт усходне-

славянскай формы.

Па

СБП, акрамя форм, адзначаных

у помніках

на

тэрыторыі Беларусі, рэканструявана

фор-

ма

Рыгор, што

ўзнікла

Грыгор

выніку спрашчэння

па-

чатковай групы зычных [гр]. Руск.

Гршорай

(СВІЛ),

Гры-

горей

(Мілейк.,

391), укр. Грыгорій,

размоўн.

Грагор,

Грііцько

(СВІЛ),

Гріігор, Грцгорій, Грыгорко, Грыгороч-

ко,

Грацько, Грпнь, Грпценько, Грыценя, Грыценятко,

Грыценяточко,

Грпцак, Грацана, Грацунык, Грацунчак,

Грнцунчачок,

Грацунь, Грццюньо, Грыцюхно, Грацунн,

Гршшк, Грпнуненько, Гріінь, Грынько,

Грыньо

(Грынч.).

ГУРНЙ Зарэгістравана толькі

эмацыянальнаацэ-

начных формах

Гурко (1), Гуран (1): Гурко Олехновыч

1528

Віц. з-ля, У. 196; Гуран Степановыч 1578 м. Маг.,

ЙЮМ

XXXII 8.

СБП:

Гўр'еў,

?Гўрын,

?Гурынбў,

?Гуры-

новіч, РГурынчык,

Гур,

Гурэй, Гурэнчык, Гўрка, Гуркб,

РГуркоў, Гурчбнак, ?Гур'янаў, Гўрыкаў, Гуркбўскі,

Гу-

рэўскІ,

Гурэцкі,

па

якіх можна рэканструяваць

форм

варыянтаў форм імені

Гурый: Гурый, Гурын, Гурынчык,

Гур,

Гурэй,

Гурэнчык,

Гурка,

Гурко,

Гур'ян,

Гурык.

Як

сведчаць рэканструяваныя формы, на тэрыторыі Беларусі

ўжываліся 3 поўныя формы імсні: царкоўнаславянская на

[-нй] —

Гурый

І 2 ўсходмеславянскія формы: на [-ей] —Гу-

рей і без канцавога [-нй] — Гур. Руск.

Гурнй

(СВІЛ), Гу-

рвй (Мілейк., 391), укр.

Гурій

(СВІЛ),

Гурій,

Гурак,

Гур-

ка,

Гурко

(Грынч.).

ДАВНД Зарэгістравана ў

XVI—XVIII

стст. 29 разоў

у варыянтах

Давыд

(11),

Давыд

(18). Д а в

д: Давіід

Юр-ьевскы

1622 Пол. в., НЮМ

XXII

294, Давад

Козовніік

1646 с. Арш. п., НЮМ

XXIV

372, Давад

Жодыковііч

1652

Пол.,

НЮМ V 260, Давпд Дакудовач, Давад Макаровач

1726 Чач. ст., МЮМ

XXVIII

52, Давад

Рында

1764 Віц.,

НЮМ

XIX 187. Давы д:

Давыд

Свыта

1528 б. Сл., У. 98,

Давыд

Васкевач

Гречшшіч

1567 Навагр. л., П. 826, Да-

выд Евлаховач 1577 м. Маг., НЮМ XXX 60,

Давыд

Шы-

чыныч

1614 Арш. п., НЮМ

XXVIII

168,

Давыд

Сухоручо-

нок 1623 с. Пол. в„ МЮМ XXIII 423,

Давыд

Барабан

1746 Маг., НЮМ

XXVIII

208,

Давыд

Ятуха там жа, 304,

Давыда

Кушнера

1679 Маг., НЮМ I 10,

Давыда

Довга-

лы 1761 Віц., НЮМ XIX 68. СБП: Давід, Давідовіч, Даві-

дзёнка, Давідзёня, Давідчык, Давідзюк, Давыдаў, Давы-

дэвіч, Давыдзёнка, Давыдэнка, Давыдзёнак, ДавыдзІк,

Давыдзька, Давыдка, Давыдкоў, Давыдчык, Давыдзюк,

Давыдаўка, Давідоўскі, Давыдоўскі, па якіх можна рэ-

канструяваць 9 форм і варыянтаў імені Давіід: Давід, Да~

відчык,

Давідзюк, Давыд, ДавыдзІк,

Давыдзька,

Давыд-

ка,

Давыдчык,

Давыдзюк. У Беларусі, як сведчаць матэ-

рыялы помнікаў І СБП, ужывалІся два варыянты поўнай

формы

— Давпд, Давыд. Руск. Давілд,

Давыд

(СВІЛ),

укр.

Давыд

(СВІЛ), Давыдко (Грынч.).

[ДАДА]

СБП: Дадьгка, Дадычын, Дадышка, Дадзгка,

Дадэка, ?Дадзёрка, ?Дадзёркін, Дадэнаў, ?Дадалка, Да-

душ, Дадацкі, па якіх можна рэканструяваць 8 форм і ва-

рыянтаў форм імені Дада: Дадыка,

Дадышка,

Дадзека,

Дадэка,

?Дадзерка,

Дадон,

?Дадалка, Дадуш.

ДАЛМАТ Зарэгістравана ў XVI ст. 2 разы ў форме

Долмат: Долмат

Лндреевнч

1528 б. Кл., У. 189. СБП:

Дблмат, Далматаў, ДалматовІч, Даўмат, Даль, Даля, Да-

люк, Далькоў, Дальскі, па якіх можна рэканструяваць 6

форм

і варыянтаў форм імені Далмат: Долмат, Доўмат,

Даль, Даля, Далюк, Далёк. Па сведчанню СБП, у Бела-

русі імя ўжывалася з націскам па першым складзе ў

двух

варыянтах—Ддлмат, Ддўмат. Руск., укр. Далмат (СВІЛ).

ДАМНАН Зарэгістравана ў

XVI—XVIII

стст. 14 разоў

у варыянтах

Демьян,

Дем-ьян

(10),

Демян

(4). Д е м ь я н,

Д е мь я н:у Попісе 1567 г.

Дем'ьян

Ашм. п., 573,

Демьян

Гр. п., 703,

Демьян

Глебовнч

Заранко Бр. п., 1187;

Дземьян

Мылпенок

1704 Чач. ст., НЮМ

XXVIII

23,

Дземян

Давадовыч

1726 там жа, 52,

Демьян

Глумовпч

1746 Маг., НЮМ XXX 240,

Демьян

Зылёнок

1746 Маг.,

НЮМ

XXX 205. Демян:

Демяна

Гурды

1679 Маг.,

НЮМ

I 13,

Дземян

Нллюхов 1764 Віц. в., НЮМ XIX 157.

Эмацыянальнаацэначныя формы:

Дема

(3), Демко (1),

Дешко

(4),

Демешко

(2). Д ё м а:

ДемаФурсовпч

1578 м.

Маг., ЙЮМ

XXXIII

156,

Дзёма

Лабяк

1746 Маг., НЮМ

XXX 288. Демко: Демко

Санковач

1580 Маг., НЮМ VII

323. Дешко: ва

Ухвале

1528 г.

Дешко

Кобызевііч

б.

Ваўк., 95,

Дешко

а Жук

Нестеровіічіі

б. Гр., 94;

Дешко

Есковііч

Жоров

1578 м. Маг., НЮМ

XXXII

133,

Дешка

Кубаревача

там жа, 98

Демешко:

Демешко

Кокаре-

вач 1580 Маг., НЮМ VII 320,

Стефану

Демешку

1689

Маг., НЮМ VI 169. СБП: Даманаў, Дамановіч, Дамасё-

віч, ?Дамасканаў, Дамаш, Дамашоў, Дамашэвіч, Дама-

шык,

Доманаў, Домась, Домкін, Дбмчанка, Домуць,

Дзям'ян,

Дзям'янаў, Дзем'яновіч, Дзям'янка, Дзем'янкоў,

Дзем'яньчбнак, Дзям'янчык, Дзем'янюк, Дзямяненка,

Дзямянік,

Дзёмка, Дзёмкін, Дзямковіч, Дзёмчанка, Дзям-

чўк, Дзёміш, Дзямёшка, Дземяшкёвіч, Дзімішкёвіч,

Дзямёшчанка, Дзямчыла, Дзямёнчанка, Дзём, Дзёмін,

ДзямянскІ,

Дземяншчбнак, ДаманаўркІ, ДаманёўскІ,

ДзёмскІ, па якіх можна рэканструяваць 22 формы і ва-

рыянты форм іменІ

Дамыан:

Даман, Дамас(ь),

?Дамас-

кан,

Дамаш,

Дамашык,

Доман,

Домась,

Домка,

Домуць,

Дзям'ян, Дзям'янка,

Дзем'янька,

Дзям'янчык,

Дзем'я-

нюк, Дзямян, Дзямянік, Дзёмка, Дзямчук,

Дземіш,

Дзя-

мешка,

Дзямчыла,

Дзём. Ва ўсходнеславянскіх мовах Імя

замацавалася з галосным {е] ў першым складзе, а група

галосных [на] спрасцілася шляхам скарачэння [н] ў [й] ці

шляхам страты [н]. У беларускіх помніках і ў СБП прад-

стаўлены формы

Демьян,

Дем-ьян,

Демян. Руск.

Демьян,

устар.

Дамыан

(СВІЛ), укр.

Дем'ян

(СВІЛ), Дам'ян,

Дем'ян,

Демнян,

Демко,

Демо

(Грынч.).

[ДАН] СБП: Дан, Данаў, Дановіч, Данько, ДанькІн,

Данкін,

Данчанка, Данцэў, Данюк, Данік, Данюшын, Да-

нусёвіч, Данёка, Данскі, па якіх можна рэканструявацьЭ

форм

і варыянтаў

форм

імені Дан: Дан, Данько, Данко,

Данец,

Данюк, Данік, Данюша, Данус(ь), Данека. Усе

рэканструяваныя

формы

маглі ўзнікнуць і ад усечанай

асновы

імені Данішл.

ДАНЙЙЛ

правасл.,

ДАНЙЭЛЬ

каталіцк., польск. Оа-

піеі.

Зарэгістравана

ў XVI—XVIII стст. 102 разы ў вары-

янтах

Данішл (5), Даныло (81), Данплей (4), Даныель

(3),

Данііело (12). Д а н іі

л: Данішл Коновал,

ремеслом

лоцман 1652 Пол., ЙЮМ IV 395, Даншілу Мыхневачу

1676

Пол.,

ЙЮМ

V 342. Данпло: ва Ухвале 1528 г. Да-

нало Гаврііловпч

Навагр.

п., 36, Данііло Поповыч б.

Мсцісл.,

199; у

Попісе

1567 г. Данало Володач

Навагр.

п.,

815,

Дашло Окатовпч Ваўк. п., 868, Даныло Федцовач

Слон.

п., 849; ДПНПЛО

Федоровыч

Барук 1577 м. Маг.,

НЮМ

XXXII 285, Даныла Чолка 1593 Віц., ЙЮМ I 331,

Данпло Ларковыч 1596 Маг., ЙЮМ VIII 227, Данало

Дрозд 1646 с. Арш. п.,

НЮМ

XXIV

369, Даныло Есш 1670

Віц.

в.,

НЮМ

XXI 82, Данала Парожнш 1683 Маг., НЮМ

8, Данііло Бурак 1726 Чач. ст.,

НЮМ

XXVIII 42, Даніі-

ла

Скоріініін

1730 с. Пол., ЙЮМ II 346, Даныла Голоступ

там

жа, 349, Данала Дойлад 1746 Маг., НЮМ XXX 194,

Даныло

Селезень

1764 с. Віц. в., ЙЮМ XIX 160, Данііло

Лагвшіёнок 1769 Чач. ст., НЮМ XXVIII 6; а таксама ва

Ухвале і

ПопІсе

адзначана

ў Літве 4

разы,

на

Падляшшы—

Даналей: Данылей Ротшцееач 1528 б.

Пін.,

У.

188.

а-

нііе

ль: Данаель Уміграка 1670 Віц.

в.,

І4ЮМ

XXI

83,

Да-

ныель

Цыганок 1746 Маг., НЮМ XXX 222, Дашель 1552

Пін.,

ПкнПКл.

22; у

Попісе

на

Падляшшы

адзначана 6

разоў.

Даныело: у

ПкнПКл.

1552 г. Данаело

Андрее-

вач

м. Кл.,

22,

Данаело Волосевач

Пін.

кн-ва,

11\,

Данае-

ло Ганевііч Пін.

кн-ва,

113, Данаело

Гріжовыч,

Данаело

Нсайчыч м.

Пін.,26,

Данпело Нвановыч, ДанаелоХодоро-

вач

Пін.

кн-ва,

92, Данаело Куныца м. Пін., 25.

Эмацыя-

пальнаацэначныя

формы:

Данько (1), Дашко (18), Даны-

лец (1). Данько: Данько

Чоботар

1600 Маг., ЙЮМ

VIII

262. Даш к о: ва Ухвале 1528 г. Дашко Гладковач

б. Пін., 188, Дашко Ейсамонтовач б. Гр., 92, Дашко Кыс-

ловач б.

Кобр.,

192, Дашко Мыколаевач б. Ваўк., 95, Даш-

ко

Міікулпн Віц. з-ля, 197, Дашко Пукевач б. Рад., 82,

Дашко

Ромейковыч

Навагр.

з-к, 36, Дашко

ЧПЖ

ПОЛ.

з-ля,

194, у

ПопІсе

1567 г. Дашко Глядовііч Бр. п., 1200,

Дашко

Мвановач Пін. п., 1212; Дашко Степановач Скра-

жшшча

1577 м. Маг., ЙЮМ XXX 35, Дашка В.асковача