Бiрыла М.В. Беларуская антрапанiмiя. 2. Прозвiшчы, утвораные ад апелятыўнай лексiкi

Подождите немного. Документ загружается.

ПОРС(А),

памянш.

ПОРСІК

параўн. рэг.

порскаць

(аб кані) 'фыркаць', 'наравіцца, натурыцца, упірацца',

'чхаць', 'пырскаць смехам'

(Нас).

параўн. таксама

польск.

}огза

'грошы',

адкуль пры [ф]>[п]

порса.—

Пдрсік

ПОРХАУКА.— Пдрхаўка,

Пархбўчанка

*ПОРШ.~

Порш.

СРП

Поршш

ПОСАХ.—

Пдсах.

СРП

?ПОСОХПН,

Посошков

ПОСНІК.—

Пдснік. Бел. у XVI ст.

Поснак

(БА,

248; Туп.)- Рус. вельмі папулярнае ў

XVI—XVII

стст.

Поснак, Постіік,

Посніічко,

укр. у XVI ст.

Поснш

(Туп.). СРП Поснцков, Постнпков

ПОСТ.—

Пост

*ПОСТЫК.—

Лостык

*ПОУЖЫК.—

Пдўжык

ПОУСТЬ,

памянш. ПОУСЦІК.—

Пбўсцік

ПОУХ, памянш. ПАУШОК, ПАУШЭЦ параўн.

поўха

'аплявуха', рус. смал.

повх,

полх 'птушка каралёк'

(Дабр.), укр.

повх,

пільх

'палявая мыш' (Грынч.).—

Поўх, Паўховіч: Паўшок; Паўшэціч. Бел. у XVI ст. Повх

(БА, I, 245)

*ПОЦЬКА.—

Пдцька

ПОЧАПЕНЬ

смал.

почапня

'вялікі кош, карзіна'

(Дабр.), параўн. таксама рэг.

почап

'жэрдка з кручком,

якою дастаюць

ваду

са студні' (Дзярж.— М. Б.), рус.

почеп

тое ж, 'жэрдка, да якой прывязана калыска'

(Даль).—

Пдчапёнь.

Параўн. яшчэ ПАЧОПКА

ПОШВА рэг. 'навалачка на падушку' (Стэц.,

Дзярж.— М. Б.).— Пашвёнка; Пашвянчўк, Пашвінчўк

пры [е]||[я]>[і]

ПРАВАЛ.— Праваленка, Правалёнак; Правалінскі.

СРП

Провалов

ПРАВАСУД рус.

правосуд

'справядлівы суд, суд па

сумленню', 'член вотчыннага (памешчыцкага) праўлен-

ня'

(Даль).—

Правасўд

ПРАВІЛА рэг. сапожн. 'правідла' (Дзярж.—М. Б.),

рус.

правпло

'усё, чым правяць' (Даль), укр.

правііло

'руль', сапожн. 'частка сапожнай калодкі' (Грынч.).—

Правіла, Правілаў

ПРАВОРНЫ рэг 'борзды, жвавы, спрытны', рус. про-

ворный

тое ж (Даль), укр.

проворнпй

тое ж (Грынч.).—

Правбрны.

СРП

Проворнов

*ПРАДАЛАДКА.—

Прадалэдка,

Прадаладчанка

330

ПРАДАЛЯК(А) параўн. рэг.

прадаляты

толькі мн. л.

'затрымка, зацяжка, валакіта'

(Нас),

г. зн. 'той, хто

адкладвае на далей якую-небудзь справу'?—

Прада-

лякін

ПРАДВЕЧНЫ рус-

предвечный

'спрадвечны' (Даль),

укр.

предвічный,

передвічній

тое ж (Грынч.).— Прад-

вёчны

ПРАДЗЕД.—

Прадзед,

Прадзедау,

Прадзяддвіч

ПРАДЗЮХ 'прадзільшчык'? —

Прадзюх.

Параўн.

ПРАДУН

ПРАДКА рэг. 'прасніца', рус.

прядка

'пасма валасоў

ці

ільну' (Даль), укр.

прядка

'калаўрот', 'прадзілыцчы-

ца' (Грынч.).— Прадка. СРП Прядкан

ПРАДУН укр.

прядун

'прадзільшчык' (Грынч.).—

Прадўн

ПРАДУХА рэг. 'прадзілыпчыца' (Дзярж.—М. Б.),

рус,

прядуха

'попрадкі, пасядзелкі, вячоркі' (Даль), укр.

прядуха

'прадзільшчыца' (Грынч.); параўн. таксама

'аддушына, душнік'

(БРС),

рэг. 'перадышка, змена ды-

хання', 'адпачынак'

(Нас),

рус.

продух

'аддушына, душ-

нік'

(Даль).—

Прадўха.

Параўн. СРП

Прядеха;

да про-

дух паралелей няма

ПРАЖОНІК

гл. ПРАЖЭНІК

ПРАЖОГА параўн. рус

прожега,

прожыга

'прайдзі-

свет, прайдоха' (Даль), укр.

прожог

'імклівасць, імкнен-

не'

(Грынч.).—

Праждга

ПРАЖЭЙ 'той, хто пражыць'?—

Пражэеў

ПРАЖЭНІК

рэг. страва 'пражаніна, смажаніна'.—

ПражэнІк

ПРАКАЗ (А) параўн. рус.

проказпть,

проказначать

'сваволіць, гарэзнічаць' (Даль), г. зн. 'свавольнік, гарэз-

нік,

дураслівец, пракуда

?^— Праказау

*ПРАКАС— Пракас

ПРАКАЦЕНЬ.—

Пракацёнь

ПРАКУДА 'свавольнік, гарэзнік'

(БРС),

рэг. 'пра-

ныра' (Мсцісл.— Крыв.). Рус. смал.

прокуда

'злодзей'

(Дабр.). — Пракўда, Пракуддвіч. У Туп. у

XVI—

XVII

стст.

Прокуда

ПРАКУРАТ рэг. 'хітрун'

(Нас),

рус. смал.

прокурат

тое ж (Дабр.), 'свавольнік, гарэзнік, пракуда, жартаў-

нік,

штукар', 'абманшчык, ашуканец, махляр, круцель'

(Даль), відаць з польск.

ртоЫгаіог

'кіраўнік правінцыі',

'судовы чыноўнік' (Г^арб.).— Пракурат

331

ПРАЛАТ 'прэлат'?— Пралат

ПРАЛЫГА рус.

пролыга

'ілгун, хлус, абманшчык'

(Даль), параўн. таксама бел.

пралыгваць

'працягваць

праз

што-небудзь'

(БРС).—

Пралыгін,

СРП Про-

лыгын

ПРАЛЯ, ПРАЛЬ 'прадзільшчыца, прадзільшчык'.—

Праліч. Параўн. ПРАДУН

*ПРАНУЗА.— Пранўза

ПРАНЫРА.—

Праныра

ПРАСВІРА рэг. 'просвіра'.—

Прасвірын.

СРП Про-

свырші,

Просваренков,

Просвііров

ПРАСКА

ўкр. 'прас' (Грынч.).— Праскін

*ПРАСКАЛ (А).—

Прасшлдвіч

ПРАСКАЧЫЛА ад скакаць, праскакаць.— Праека-

чылаў

ПРАСКУРА рэг. 'просвіра'

(Нас),

рус, укр.

проску-

ра тое ж (Даль, Грынч.).—Праскўра, Праскўраў, Укр.

XV—XVII

стст.

Проскура

(Туп.). СРП

Проскура,

Проскуров

ПРАСКУРНІЧЫ

'той, хто робіць ці прадае праскуру,

прасвіру'? —

Праскурнічы

ПРАСЛА.— Праслаў

ПРАСНЯК

бел. рэг.

прасняк

'праснак', 'недастаткова

кіслы хлеб' (Вешт.), рус.

пресняк

'праснак, прэсны хлеб

(Даль), укр.

прісняк

тое ж (Грынч.).— Прасняк, Прасня-

кбў. СРП Пресняков

ПРАСОЛ рус, укр., рэг. бел. 'скупшчык мяса і рыбы

для продажу ў розніцу' (Даль, РБС, Грынч.).— Прасд-

лаў,

Прасалдў,

Прасалбвіч.

Бел. у

XVII

ст.

Прасол

(БА,

248). СРП

Просолов

ПРАСТАК рэг. 'прасцяк, просты чалавек' (Дзярж.—

М. Б.), рус, укр.

простак

тое ж

{Даль,

Грынч.)-— Пра-

стак,

Прбстак

з пераносам націску, Прастакдў. СРП

Простаков

ПРАТАПОП.—

Пратапопаў,

?Пратаповіч

з Пратапа-

повіч. СРП

Протопопов

ПРАТОК(А).— Пратакбвіч

ПРАУДА.— Праўдзін. Укр. у

XVII

ст.

Правда

(Туп.).

СРП

Правдын

*ПРАХІР

А.—

Прахіра

ПРАХОЖЫ.—

Прахджы

ПРАЦЭУНІК

'працаўнік'?— Працэўнікаў

332

ПРАЧ бел., рэг. рус, укр. 'пранік' (ДАБМ, карта

№ 252, Даль, Грынч.).—

Прач

ПР

АЧКА.— Прачкін

ПРАЧУХАН параўн. бел.

прачухацца

'апамятацца',

'працверазіцца' (БРС, КСЧ), рэг.

прачуханка

'наганяй,

нагонка'

(Нас),

рус.

прочуханка

тое ж (Даль), укр.

прочухан,

прочуханка

'патасоўка, лупцоўка', 'наганяй,

нагонка' (Грынч.).—

Прачуханаў.

Параўн. СРП Про-

чухай

ПРАШЧАЙ ад рэг.

прашчаць

'прабаваць'.—

Праш-

чаеў.

СРП

Проіцаев

ПРОБАШЧ

польск

ргоЬозгсг

'парафіяльны ксёндз'.—

Прдбашч

ПРОВАР ад рус.

проворный?—

Прдвараў.

СРП Про-

воров

ПРОЗ(А).—

Пр6заў.

СРП

Прозілн

ПРОЗАР

параўн. рус.

прозор

'адкрыты від, месца з

добрым абзорам',

прозора

'празорца, празорлівец'

(Даль), укр.

прозір

'адтуліна, прасвет

, 'дрэннае вока,

ад якога бываюць сурокі' (Грынч.).—

Прдзараў.

СРП

Прозоров,

Прозоровскпй

ПРОКУС

'пракус, пракушанае месца', параўн. рус.

прокус

тое ж (Даль), параўн. літ. ргакйзіІ 'паправіцца',

'разжыцца'.— Прокусаў

ПРОКША

рус. (на Пячоры) 'нячысты дух' (Даль).—

Прокша

ПРОРВА.—

Прбрвіч

ПРОСТАК

гл. ПРАСТАК

ПРОШАК

польск.

ргозгек,

ргозгек

'проська, папра-

шайка', 'шафер на вяселлі',

ргозгек,

'парашок' (Карл.).—

Прдшак

ПРУД рэг. 'вадзяны млын'

(Нас),

рус. 'запруда,

плаціна', 'штучнае возера', 'вадзяны млын' (Даль), ўкр.

'хуткая плынь, быстрыня' (Грынч.).—

Прўдаў.

СРП

Прудков,

Прудовстй,

Пруденстй

ПРУДЗЕНІЦА

жыхар в. Пруды, Прудзяні,— Пру-

дзёніца

:!:

ПРУДЗІННІК.—

Прудзіннік

ПРУДНІК

рэг. 'мельнік на вадзяным млыне'

(Нас),

рус.

пруднык

тое ж (Даль, Дабр.).— Прўднік,

Прўдні-

каў,

Пруднікбвіч,

Пруднічэнка,

Пруднячэнка

пры [і]>[я],

Пруднічднак.

Бел. у

XVI—XVIII

стст.

Пруднак

(БА, I,

249; Туп.). СРП

Прудныков

333

ПРУС,

памянш. ПРУСОК.—

Прус,

Прўсад,

Прусёвіч,

Прусянок;

Прускін. СРП

Прусов,

Пруссов

ПРУСАК.— Прусак. СРП Прусаков,

Пруссаков

ПРУТ,

памянш. ПРУТОК.— Прут; Пруткбў. СРП

Прутков

ПРЫБОР,

памянш. ПРЫБАРЭЦ рэг. 'прылада',

'прыбіранне, упрыгожванне', 'падрыхтоўка ў дарогу, збо

ры',

'набор прылад' (Нас).—

Прыббр;

Прыбарэц

ПРЫБЫЛЬ

рэг. 'прыбытак' (Дзярж.— М. Б.), рус.

тое ж (Даль).—

Прыбыль;

Прыбыльскі

ПРЫБЫТАК,

ПРЫБЫТКА —

Прыбытак;

Прыбыт-

коў;

Прыбытка;

Прыбыткоўскі.

Бел. у

XVII

ст.

Пріібы-

ток, рус. у

XIII—XVI

стст.

Прыбыток,

Прпбытко

(Туп.).

СРП

Прабытков,

Пріібыткіін

ПРЫБЫШ

'новы чалавек з іншай мясцовасці'.—

Прыбыш

ПРЫВАЛ(А) параўн. рус.

прнвал

'прымак' (Даль).—

Прывалаў.

Укр. у

XVII

ст. Правало (Туп.). СРП Прч-

валов

*ПРЫВІЦЕНЬ

ад прывіць? —

Прывіцёнь

ПРЫГАЖАй параўн. рус.

прыгожайка

'прыгажуня,

красуня' (Даль).—

Прыгажаеў

ПРЫГАЖУН.—

Прыгажўн

ПРЫГАРА параўн. рэг. прыгарка 'прыгарэлае месца,

прыгарак, гарэлік' (Шат.), укр.

прыгара

'прыгарэлая

частка яды' (Грынч.).—

Прыгара;

ПрыгароўскІ

ПРЫГОДА.—

Прыгодзін,

Прыгодзіч.

У Туп. у

XVI ст.

Пріігода

ПРЫГОЖЬІ,—

Прыгбжы,

Прыгджанка.

СРП Прп-

гожпн

ПРЫГОН

—

Прыгдн

ПРЫГУН рэг. 'скакун' (Дзярж.—М. Б.), рус.

прыгун

тое ж —

Прыгўн.

Бел. у

XVIII

ст.

Прыгун

(БА, I, 249)

ПРЫДЫБАЙЛА параўн.

прыдыбаць

'прыйсці, пры-

храмаць'

(БРС),

укр.

пріхдпбата

тое ж (Грынч.).—Пры-

дыбайла.

Бел. у XVI ст.

Прыдыбайло

(БА, I, 248)

ПРЫЕМКА.—

Прыёмка

*ПРЫЖНЯ

Ці

*ПРЫЖЭНЬ.—

Прыжнёвіч

ПРЫЗБА

—

Прызба

*ПРЫЗЬ.—

Прызь.

ПРЫКА.

рыка

ПРЫКОТА

ад

прыкаціцца

'новы чалавек з іншай

мясцовасці' ці 'прымак'? —

Прыкдта.

Параўн. ПРЫВАЛА

334

*ПРЫЛА.—

Прылюк

ПРЫЛЕПА, памянш. ПРЫЛЕПКА параўн. рус.

пріі-

лепок

'тое, што прылеплена

(Даль), нагчыма, 'пры-

мак'.—

Прылёпа,

ПрылёпІн; Прылёпка. Бел. у XVI ст.

Пріаепа

(Туп.)

*ПРЫЛЕПША

ад

прыляпіць?—

*І7рылепша-+Пры-

лёпшых.

Параўн. ПРЫЛЕПА

*ПРЫЛІШЧ.—

Прылішч

ПРЫМА

ад

прымаць

'прымак'?—Прыма,

Прымін,

Прыміч.

Бел. у

XVI—XVII

стст.

Прііма,

Прыйма,

укр. у

XVI—XVII

стст.

Прыма,

Прейма

(Туп.)

ПРЫМАК,

рэг. ПРЬШАКА, памянш. ПРЫМА-

ЧОК.—

Прымак,

Прымака,

Прымакбў,

Прымачбнак;

Прымачбк.

СРП

Прііймак

ПРЫМХА параўн. бел.

прымхі

'забабоны, вера ў

прыкметы'

(БРС),

укр.

прымха

'капрыз, выдумка, нораў',

'забабоны, вера ў прыкметы' (Грынч.).—

Прымшыц

пры [ч]>[ц]

ПРЫМЯЧАЙ

ад

прымячаць

'прыкмячаць, заўва-

жаць', г. зн. 'той, хто прыкмячае'.—

Прымячаеў

ПРЫНЕСЛІК

'той, якога прынеслі, прынесены

.—

рынёслік

ПРЫНЦ

'прынц

? рус, данск.

прынц,

прпнц

з тур.

'рыс'

(Мірт.).—

Прынц

*ПРЫПУТ(А) ці *ПРЫПУЦЬ.—

Прьтуцёнка

*ПРЫПЯЦЕНЬ.—

Прыпяцень

*ПРЫС,

ПРЫСЬ.—

Прыс,

Прысь.

СРП

Прысач

ПРЫСАДА рэг. 'чаранок, ручка нажа, мяча і інш.',

'ложа стрэльбы' (Нас), 'алея'

(КСЧ),

рус.

прасада

'на-

нос

зямлі да аднаго берага' (Даль), укр.

прпсада

'сядзіба', 'прышчэпа' (Грынч.).—

Прысада

ПРЫСТАУКА.—

Прыстўка.

СРП

Прпставшн

^ПРЫСТРОМ,—

Прыстрдм,

Прыстромаў.

Параўн.

бел. у

XVII

ст.

Прыстрон

(БА, I, 248)

ПРЫСТУПА, памянш. ПРЫСТУПЧЫК 'прыступка,

прыступак'?—

Прыстўпа;

Прыстўпчык,

Бел. у XVI —

XVII

стст.

Праступа,

Прііступка

(БА, I, 249; Туп.). Укр.

XVII

ст.

Прііступа

(Туп.). СРП

Прцступнн

ПРЫСЯЖНЫ.—

Прысяжны.

СРП

Пріісяжный

ПРЫТУКА параўн. рэг.

прытуканы

'аглушаны лаян-

кан,

затуканы', 'сілай прымушаны да працы' (Нас.).—

Прытўка

ПРЫТУЛ, памянш. ПРЫТУЛІК рэг. 'прытулак

335

(Дзярж.— М. Б.), рус. смал.

прытул

тое ж (Дабр.).—

Прытўленка;

Прытўлік

ПРЫТБІКА

рус.

прытыка

'запірка, загваздка', 'лішні

чалавек, непатрэбны чалавек' (Даль), укр.

пршнка

'затычка, запірка, загваздка' (Грынч.).—

Прытьічанка;

Прытьіцкі.

СРП

Пріітыкнн

ПРЫХАЖАН параўн. бел.

прыхажанін.—

Прыха-

*ПРЫХАЧ.—

Прыхач

ПРЫХОДЗЬКА 'той, хто прыйшоў, прышлы'?—Пры-

хддзька.

Укр. у

XVII

ст.

Прііходько

(Туп.). СРП Пра-

ходько,

Прпходко,

Праходченко

ПРЫХОЖЫ рэг. 'прышлы' (Дзярж.—М. Б.), рус.

прнхожнй тое ж (Даль).—

Прыхджы.

Бел. у

XVI—

XVII

стст.

Прыхожай

(БА, I, 249; Туп.). Укр. у

XVI—

XVII

стст.

Прахожый

(Туп.)

ПРЫШЛА

'прышлы'?—

Прышла

ПРЫШЧ.—

Прышчыц.

Укр. у

XVII

ст.

Пршцык

(Туп.). СРП

Пршценко

ПРЫШЧЭП,

ПРЫШЧЭПА, памянш.

ПРЫШЧЭП-

ЧЫК.—

Прышчэп,

Прыіачэпа,

Прышчэпаў;

Прышчэп-

чык. СРП

Пршцепов

ПРЫШЫВАЛКА рэг. спец. 'тонкая палоска сыра-

мятнай скуры, якою сшываюць скураныя часткі вупра-

жы' (Дзярж.—М. Б.).—

Прышывалка

*ПРЭДА, памянш. ПРЭДКА.—

Прэда;

Прэдка

*ПРЭДКЕЛЬ.—

Прэдкель

*ПРЭДНЕЛЬ.—

Прэднель

*ПРЭНЗ.—

Прэнз,

Прэнзау

ПРЭСНЫ.—

Прэсны,

Прасндў.

СРП

Преснов

*ПСЕУКА.— Псёўкін

*ПСТЫГА.—

Пстыга

ПСЫШЧАНІЦА

жыхар в. Псышча, Псышчы? —

Псышчаніца

ПТАХ ці

ПТАХА.—

Пташыц;

Пташўк;

Пташынскі.

Бел.

XVII

ст. Птах (БА, I, 249). СРП Пташнн.

ПТАШНІК

рэг. 'птушнік' (Дзярж.—М. Б.), укр.

пташнік

'птушнік', 'птушкалоў' (Грынч.).— Пташнік

ПТУХА рэг. 'птушка

, рус. птуха тое ж (Даль).—

Птўха. Укр. у

XVII

ст. Птуха (Туп.). СРП Птуха

ПУГАУКА 'гузік', 'п'яўка'

(Нас),

рус.

пуговка

'гузік'.— Пўгаўка. Бел. у

XVII

ст. Пуговка (Туп.). СРП

Пуговкпн

336

ПУГАЧ. — Пугач, Пугачдў, Пугачэвіч, Пугацэвіч.

Бел.

XV—XVII

стст. Пугач (БА, I, 249; Туп.)- Укр. у

XVI ст. Пугач (Туп.). СРП Пугачев, Пугачевсшй

ПУЦ.—

Пуд, Пўдаў. У Туп. у

XVII

ст. Пуд. СРП

Пудов

*ПУДАК.— ПудакёвІч.

ПУЖАЛЬ ад пужаць, г. зн. 'той, хто пужае'?—

Пужаль

ПУЖАН

'пужаны'.— Пужан

ПУЗА.— Пузёвіч; Пўзік, Пўзікаў, Бел. у XVI ст.

Пуз,

Пузо (БА, I, 249). СРП Пузын, Пузыков

ПУЗАК,

ПУЗАКА 'пузаты, пузан'?—Пузак, Пузака.

СРП

Пузаков

ПУЗАН,

памянш. ПУЗАНОК.-—Пузан, Пузанаў; Пу-

занкёвіч. Бел. у XVI ст. Пузан (БА, I, 249). У Туп. у

XV ст. Пузан. СРП Пузанов, Пузаненков, Пузанков

ПУЗАТЫ,

памянш. ПУЗАТКА.— Пузатка; Пузаткін.

СРП Пузатов, Пузатпков

ПУЗЫНА,

ПУЗЫНЯ, памянш. ПУЗЫНКА 'пузаты,

пузан'?—

Пузына, ПузындвІч; Пузь'іня; Пузынка

ПУЗЫР.—

Пузырдў,

Пузырын, Пузырэнка; Пузы-

рэўскі. СРП Пузырёв; Пузырьков, Пузыревскпй

*ПУЙДАК.

—Пуйдак

*ПУЙТА.~

Пуйта

*ПУЙША.—

Пўйша

ПУК,

памянш. ПУЧОК, ПУЧКО, ПУЧАК.— Пукдвіч;

Пучдк, Пучкдў; ?Пучкб; ?Пучак; ?Пўчык; Пучынскі, Пуч-

кдўскі. Рус. у

XV—XVI

стст. Пучок, Пучко (Туп.). СРП

Лучков

ПУКАЛА, памянш. ПУКЕЛЬЧЫК параўн. рэг. пу-

каць 'лопацца', (Дзярж.—М. Б.), 'стукаць у дзверы'.—

Пукала;

Пукальчык. Бел. у

XVII

ст. Пукало (Туп.)

ПУКАЧ

ад пукаты ці пукаць (гл. ПУКАЛА).—Пукач.

Бел.

XVII

ст. Пукач (Туп.)

ПУКЕЛА

параўн. літ. ракеііаі 'пушок, варсінкі'.—

Пукёла. Параўн. ПУКАЛА, ПУКАЧ

*ПУКІТА.—

Пукіта

*ПУЛКО.—

Пулкд

*ПУЛЯК.—

Пуляк

*ПУПЕТА.~

Пунёта

ПУНЯ,

памянш. ПУНЬКА, ПУНЧЫК, ПУНІК.-Я?/-

ня; Пўнька, Пунькд з пераносам націску, Пўнчанка; Пун-

22. Зак. 515 337

чык; Пўнік; Пунінскі. Рус. у XVI ст. Пунька (Туп.). СРП

Пунын, Пунько

ПУНТУС гл. ПАНТУС

ПУП,

памянш.

ПУПКО.—

Пуп; Пупкб, Пўпка, Пуп-

кдў, Пупкёвіч; Пупінскі. Рус. у XVI ст. Пуп, Пупок

(Туп.).

СРП Пупко, Пупкевііч

ПУПА літ.

рыра

'боб'.— Пўпа, Пўпін; Пупінскі

*ПУПАЧ.— Пупач

*ПУПЕЙКА.—

Пупёйка

ПУПЕЛЬ,

памянш. ПУПЛІК рус. смал. пупель 'нізка-

рослы' (Дабр.), параўн. і літ.

рареіе

'фасоль'.— Пупёль;

Пўплікаў- Параўн. укр. у

XVII

ст. Пуаляк (Туп.)

ПУПКА, ПУПКО гл. ПУП

ПУРА рэг. 'павозка з высокімі драбінамі для пера-

возкі

сена' (Пол.— М. Б.).— Пўра: Пуранок. СРП Пуріін.

ПУРКО

параўн. літ.

ршкйоіі

'мурлыкаць'.— Пуркд

ПУРСАЛЬ параўн. літ.

рыгзіаі

'бурбалкі, пырскі,

пена'.—

Пурсаль

ПУРТ

рус. сіб. 'павозачны кузаў, скрынка, лубянка'

(Даль), параўн. літ.

рйгіуіі

'трэсці'.— Пўртаў. СРП

Пурто,

Пуртов

*ПУРЫГА, памянш. ПУРЫЖКА.—

Пурыжднак;

?Пу-

рь'ішка

пры [ж]>[ш]

*ПУСТАВАЛ.— Пуставал. СРП Пустовалов

*ПУСТАВІК.— Пуставік

ПУСТАГВАР параўн. рус.

пустаговоря

'ілгун, хлус'

(Даль).— Пустагвар

ПУСТАСЕЛ рус. бат. 'смежнік', параўн. таксама

пустоселье

'запусцелае, спустошанае сяло' (Даль).—

Пустосёлаў.

Бел. у XVI ст.

Пустосел

(БА, I, 249)

ПУСТАХОД.— Пустахддаў

ПУСТАШЫЛА 'той, хто лустошыць, разбурае, руй-

нуе'?—

Пусташы.га

*ПУСТУЛ.— Пустўл

ПУСЦЕЛЬНІК

параўн. бел. пустэльнік.— Пусцёльнік

ПУСЦЯК

рэг. 'дробязь, пусцяковіна' (Дзярж.—

М. Б.), рус. пустяк тое ж.— Пусцяк. СРП Пустяков

ПУТА, памянш. ПУЦІК.—

Пўтаў,

?Пўцік, Пўцікаў.

СРП

Путын

ПУТНІК

ст. бел. путнпк 'прышлы чалавек, які пася-

ліўся на зямлі памешчыка', 'чалавек, абавязкам якога

было даваць падводу' (Нас, АУ), рус. путнык 'падарож-

ны'.—

Пўтнік, Пўтнікаў

338

*ПУТНЯ.—

Пўтнін

ПУТРА, ПУТРО, памянш.

ПУТРЬІК

рэг.

путра

'кіслая

каша'

(Бяльк.),

'каша з жытняй мукГ, 'нясмач-

ная,

дрэнна падрыхтаваная страва' (Вешт.), рус.

путра

'пойла

з мукі\ 'праборка, наганяй' (Дабр.), 'поліўка з

рознай

агародніны' (Даль), путря 'пшонная каша ў

мэсле'

(Даль),

путро

'пойла з мукі для скаціны' (Даль),

укр.

путря 'страва з варанага ячменю і салодкага квасу'

(Грынч.),

польск.

рніга

'каша з жытняй мукі ці ячнаіі

мукі'

(Карл.), літ.

ріііга

'пахлёбка, пойла'.—

Пу'тра,

Путрд, Путр, Путрдў, Пўтрыч, Путрэнка, Путрбнак, Пут-

ранкоў;

Пўтрык. СРП Путрцн

*ПУТРОН.—

Путрдн.

Параўн. ПУТРА

ПУХ, памянш.

ПУШКО.—

Пух, Пухдвіч; Пушкд,

Пушкоў; Пухоўскі, Пухавіцкі, Пушынскі. Рус. у XV—

XVI стст., укр. у

XVII

ст. Пух (Туп.). СРП Пухов

*ПУХАЛЬ.— Пухалёнка, Пухальскі

ПУХЛЯК

рус. смал. 'адутлаваты чалавек' (Дабр.}.—

Пухляк.

СРП Пухляков

ПУХНАВЕЦ з в. Пухнава.— Пцхнаўцаў. Параўн.

бел.

у XVI ст. Пухнечка (БА, I, 250)'

*ПУХТУН.—

Пухтундў

ПУЦА, памянш. ПУЦЫК 'пухлашчокі твар, тоўстая

морда'?,

параўн. рэг. пуцойла, пуцук 'таўстаыорды'

(Нас).—

Пуц; Пўцык

*ПУЦЕЙКА,

*ПУЦЭЙКА.— Пуцёйка, Пуцэйка

ПУЦІК

рус. путак 'след звярка ці птушкІ', 'пастка на

звяркоў

і птушак' (Даль).— Пўцік, Пўцікаў

*ПУЦІЛА.—

Пуціла,

?Пуцыла,

Пўцылеў, Бел. у

XVI ст. Путыло (БА, I, 249). Рус. у

XV—XVII

стст. Лу~

тнло, Путалко (Туп.)- СРП Лутіілов, Путіілын, Путылов-

скай

^ПУЦЮЛЬ.—

Пуцюль

ПУЦЯТА.—

Путята.

Бел. у

XVI—XVIII

стст. Путята

(БА,

I, 249). СРП

Путято,

Путятов,

Путятіін

ПУЧАК,

ПУЧКО,

ПУЧЫК

гл.

ПУК

ПУЧКА

рэг. 'тупы канец яйца' (Дзярж.— М. Б.).—

Пўчка,

Пучко, Пучкдў, Пўчкін; ПучкдўскІ. Рус. у XV—

XVI стст. Пучко, Пучок, укр. у XVI ст. Пучка (Туп.).

СРП

Пучшн

ПУЧЫНА,

памянш. ПУЧЫНЕЦ рус.

пучпна

'бяздон-

не,

дрыгва'.— Пучынін; Пучынёц, ыагчыма, жыхар

в.

Пучына; Пучынскі

22* 339