Бiрыла М.В. Беларуская антрапанiмiя. 2. Прозвiшчы, утвораные ад апелятыўнай лексiкi

Подождите немного. Документ загружается.

*ЗЕРАНІН.—

Зеран'ш. СРП Зереншюв

ЗЕРНЕ

рэг.

ЗЯРНО.—

Зёрне, Зярнд, Зярнбў; Зяр-

ніцкі. СРП Зернов, Зернов

ЗІЗІКА

параўн. укр. заз,

зіізоошй

'касавокР

(Грынч.)-—

Зізіка

*ЗІКЕЙ

параўн. рус. зык 'бзік, гіз, неспакой жывёлы

ад аваднёў' (Дабр.), укр. зіік 'крык', зыкаш 'крычаць'

(Грынч.)-—Зікёй,

Зікёеў. СРП Закеев, Зіікеын

*ЗІКУН.—

Зікўн, Зікундў. Параўн.

ЗІКЕЙ

*ЗІЛГАЛА.— Зілгалаў

*ЗІЛЬ.—

Зіль, Зілёвіч. СРП Зыльков, Залюшн

ЗІМА,

памянш.

ЗІМКО,—

Зіма, Зімін, Зіміч; Зімчд-

нак; Зімчўк. Бел., рус. у

XVII

ст. Зама (Туп.). СРП Зн-

ман, ЗтАпчев, Зыменков

ЗІМНІ.—

Зімні. СРП Зымнюков, Зіімшіцкый

*ЗІМАК.—

Зімак, Зімакдў; ЗімацкІ. СРП Знмаков

ЗІМЯНЕЦ

з в.

ЗІмы.—

Зімянцдў

ЗІМЯНІН

гл. ЗЯМЯНІН

*ЗІНГАР.—

Зінгарэнка

ЗІПУН

рус. 'бравэрка', 'світка'.— Зіпундў

*ЗІРНЯ.—

Зірня

*ЗЛАТА.— Злацін. СРП Злацан

ЗЛОБА

рус.

злоба

'злосць, гнеў'.— ЗлдбІн, Злббіч.

Бел.

XV—XVIII

стст. Злоба, Злоб, Злобок (Туп., БА,

216). Рус. у

XV—XVI

стст. Злоба, Злобка, Злобпца

(Туп.).

СРП Злобын, Злобов, Злобынскіій

ЗЛОТА, памянш. ЗЛОТКА польск. гШо 'золата'. —

Злбцін; Злотка

•

ЗЛЫДА

параўн. рэг.

злыдзень

'шкодны чалэвек*

(КСЧ),

укр.

зліідарь

'бядняк' (Грынч.)-~ Злыдзёнка

ЗМЕЙ.—

Змёеў; Змяёўскі. Бел. у XVIII ст. Змей

{БА, І,2І6).СРПЗжеев

ЗМУДЗЯК

са жмудзяк 'жыхар Жмудзі, Жамайціі'.—

Змудзяк. Параўн. .ЖАМОЙТА, ЖМАЙДЗЯК

•ЗМУШКА

параўн. рэг. змушаць 'прымушаць'

(Нас),

укр.

змушата тое ж

(Грынч.).—

Змўшка, Змушко

ЗНАК.—

Знак

*ЗНОР,

памянш.

ЗНАРКО.—

Знаркд

*ЗНОС.—

Зндсінка пры [е]>[і]

*ЗОЗАН.~

Збзан

*ЗОЙЛЯ.—

Здйля

*ЗОЛА.— Зола. СРП Золіш

ЗОНТ.—

Зднтаў

160

ЗОРА.—

Збраў, Збрын, Збрыч,

Збрычаў,

Зарэнка.

СРП

Зорын, Зорпч, Зоров, Зоренков

ЗОРКА,

памянш.

ЗОРАЧКА.— Збрка, Здркін; Зар-

кёвіч; ЗбрачкІн. СРП Зорькын

ЗОРНЫ.—

Здрны

*30РЫШ.—

Зорыш

ЗУБ,

памянш.

ЗУБІК,

ЗУБОК,

ЗУБЕЦ.—

Зуб, Зўбау,

ЗуббвІч, Зубёнка, ЗубёнкІн, Зубёня; Зўбік, Зубдк, Зубкб,

Зубкбвіч, Зубкёвіч, Зўбчанка, Зубчбнак; Зубёц, Зубцбў;

Зубдўскі, Зубкбўскі. Бел. у

XV—XVIII

стст. Зуб, Зубок,

Зубец, Зубко (Туп., БА, I, 217). Рус, укр. у XV—

XVII

стст. Зуб, Зубко (Туп.). СРП Зубов, Зубіш, Зубок,

Зубков, Зубченко, Зубцов

ЗУБАК,

ЗУБАКА 'зубаты*?— Зубак; Зубакін. Бел.

у XVIII ст. Зубака (БА, I, 217). Рус. у

XV—XVI

стст.

'Зубака

(Туп.).

СРП Зубакан, Зубаков

ЗУБАЛЬ

'зубаты'? — Зубалёвіч; Зубалёўскі

ЗУБАР,

памянш.

ЗУБАРЫК 'зубаты'? — Зўбар, Зў-

бараў;

Зубарэвіч. Рус, укр. у

XV—XVI

стст. Зубар

(Туп.).

СРП Зубарёв

ЗУБАХ, ЗУБАХА 'зубаты

?— Зўбах, Зубаха. Бел.

у XV ст. Зубаха (Туп.)

ЗУБАЧ

'зубаты'? — Зубач, Зубачду. СРП Зубачёв

ЗУБЕЛЬ,

памянш.

ЗУБЕЛІК 'зубаты

? — Зубёль, Зу-

бялёвіч; Зубёлік

-ЗУБІЛЕНДА,

памянш.

ЗУБІЛЕНДЗІК.

— Зубілён-

дзік

ЗУБР,

памянш.

ЗУБРОК-—

Зубр, Зўбрыч, Зубрэвіч;

Зубрбк, Зубракбў; Зубрындвіч, Зубрьіцкі. Бел. у

XVI—

XVIII стст. Зубер, Зубріік (Туп., БА, I, 217). Укр. у

XV—XVII

стст. Зубр, Зубрык (Туп.) СРП Зубрев, Зуб-

ров, Зубрыцкый

^ЗУЗА,— Зўза, Зўзін, Зузенак. СРП Зузенко. СЛП

Зуза

ЗУЙ

рэг. 'рослы хлапец з паводзінамі дзіцяці, неда-

рэка'

(Чавус— В. Л.), рус. агульная назва невялікіх ку-

лікоў

(Даль).— Зуй, Зўеў, Зуенак; Зуйкб, Зуйкбў, Зуй-

кёвіч; Зуёньчык; Зуёўскі. Рус. у

XV—XVII

стст. Зуй

(Туп.).

СРП Зуев, Зуенков, Зуйкын, Зуйков, Зуевскігй

•

ЗУНДА.— Зўнда. СЛП Зунда, Зунде

*ЗУСЬ,

памянш.

ЗУСЕК.—

Зуськбў. СРП Зусіш,

Зуськов

*ЗЫБАЙЛА

ад

зыбаць,

зыбацца.— Зыбайла

*ЗЫБЕЛЬ.—

Зыбёль.

СРП

Зыбеліін.

Параўн. ЗЫ-

БАЙЛА

ЗЫГ

параўн. рус.

зыга

'непаседлівы чалавек'

(Фасм.)-—

Зыг

*ЗЫДАЛЬ,—

Зыдлеу

*ЗЫЗНІК.—

Зызнік

ЗЫК

'гук', 'крык, шум' (БРС, Нас), 'гул, гудзенне'

(Нас),

рус. 'крык, шум, стук' (Даль), 'бліз, гіз, неспа-

койны

стан жывёлы ад аваднёў', 'з'яўленне аваднёў',

'гудзенне, гуд' (Дабр.), укр. 'крык' (Грынч.).— Зык, Зьі-

каў, Зыкдвіч. Бел., рус. у XVI ст. Зык (Туп.). СРП

Зыков

ЗЫК.УН

'крыкун'?—Зыкун

*ЗЫЛЬ,

памянш. ЗЫЛЁК.— Зыль, Зылёвіч; Зылёк,

Зылькоў. Бел. у

XVI—XVIII

стст. Зыль, Зылпца (БА, I,

217; Туп.)

*ЗЫНЬ,

памянш.

ЗЫНЁК.—

Зынёк

*ЗЫСКУН

параўн. ст. бел.

зыск

'сыскванне, забіран-

не',

'абследаванне, пошук', 'прыбытак, выгада' (Нас, АУ),

рэг.

зыск

'выгада, карысць, прыбытак'

(КСЧ),

з польск.

гузк 'прыбытак, барыш'.— Зыскундў

*ЗЭДА.— ЗэдзІн

*ЗЭК.—

Зэкаў, магчыма, у выніку асваення ЛП Зекас

*ЗЮБА.—

Зюба

*ЗЮЗЕЛЬ.—

Зюзель

ЗЮЗЯ,

ЗЮЗЬКО

зюзь

'п'яніца

зюзька

'той, хто баіц-

ца

холаду',

зюзя

дзіцяч. 'холад, мароз'

(Нас),

рус. зюзя,

зюзала

'чалавек у мокрым адзенні', 'плакса', 'п'яніца'

(Даль), укр.

зюзя

дзіцяч. 'кузурка, казяўка' (Грынч.)-—

Зюзя, Зюзін, Зюзёнак; Зюзькін, Зюзькёвін. Бел. у

XVII

ст.

Зюзька (Туп.). СРП Зюзын

*ЗЮКА, ЗКЖ параўн. рус. зюкать 'гаварыць', зюк

'размова', 'шум, гукі' (Дабр.).— Зюкін. СРП Зюков

*ЗЮЛЬ,

памянш. ЗЮЛЁК-—Зюль; Зюлькдў

*ЗЯБКО,

*ЗЯБЧЫК ад зябнуць? ~ Зябкд, Зябкоу,

Зябчбнак; Зябчык. Бел. у

XVI—XVII

стст. Зябко, Зябка

<БА, I, 217; Туп.}. СРП Зябкын, Зябков

ЗЯБЛІК-—

Зяблік, Зяблікау. СРП

Зяблшсов

*ЗЯБОРА.—

Зябора

ЗЯВАЛА ад зяваць? — Зяваліч. Параўн. ЗЕВА

*ЗЯЗЕТА, памянш. *ЗЯЗЕТКА.— Зязётка

ЗЯЗЮЛЯ, памянш. ЗЯЗЮЛЬКА, ЗЯЗЮЛЬЧЫК рэг.

ЗАЗУЛЯ.— Зязюля, Зязюлін, Зезюлёвіч; Зязюлька, Зя-

162

зюлькін; Зязюльчык; Зазўля; Зазулінскі. Бел. у XVIII ст.

Зезю.гя <БА, I, 216). СРП Зезюліш

ЗЯЛЕПУХА рэг. 'зялёныя, недаспелыя ягады, вішні,

яблыкі

і Інш.'

(Нясв.—

Араш.. Чавус—В. Л.).— Зеля-

пуга. Бел. у

XVI—XVII

стст. Зе.гяпуга, Зеляпуг, Залепуга

(БА,

1,216)

ЗЯЛЕНКА

бел. 'зялёная сыраежка'

(БРС),

зялёнкі

'недаспелыя,

зялёныя каноплі'

(Нас),

рус. зеленка наз-

ва расліны, 'зелень, трава' (Даль), укр. зеленка 'гатунак

дыні'

(Грынч.).—

Зялёнка, Зелянкёвіч. Бел. у

XVI—

XVII

стст. Зеленко (БА, I, 216; Туп.). СРП Зеленка, Зе-

ленкевіч

ЗЯЛЕНЫ.—

Зялёны, Зеляндў; Зелянёўскі, ЗелянбўскІ,

Зялёнскі, Зіляніцкі пры [е]>[і]. Рус. у

XV—XVII

стст.

Зеленой, Зеленый (Туп.). СРП Зелёный, Зеленов, Зе-

ленскый

*ЗЯЛЮТА, памянш. ЗЯЛЮТКА.— Зялюткін

*ЗЯМЛЮК-—

Зямлюк

ЗЯМЛЯК.—

Зямляк, Землякдў. СРП Земляков

*ЗЯМНОХА,—

Зямндха. Параўн. СРП Земнухов

ЗЯМЯНІН

ст. бел.

земянын

'карэнны жыхар краіньГ

(Нас,

АУ), 'дваранін, памешчык' (Нас, АУ; Гарб.).—

Зімянін пры [е]>[і]. СРП

ЗЫМЯНПН

*ЗЯРНЯК.—

Зярняк

ЗЯЦЬ,

памянш. ЗЯЦЁК-—Зяцькдў. Рус. у

XVII

ст.

Зять (Туп.)

ІВА, памянш. ІВАЧКА рус.

'вярба'.

—

ІвІн;

Івачкін;

Ів'іцкі.

СРП

Мвілн,

Нвенков, Нвкын

ІГОЛКА.—

Іголка, Ігдлкін. Бел. у

XV—XVI

стст.,

рус. у

XV—XVII

стст. Нголка (Туп.). СРП Нголкын

*ІГРАРІ

ад іграць'? — Іграеў

*ІЁДА, *ЮДА, памянш. ІЕДКА, ІОДКА.- Іёда,

Іода, Іётчанка, Ідтчанка пры [д]>[т]; Іадкоускі. СРП

Нодчпн

ЧЖОХА.— Іжбхін

*ІЖЫК.—

Іжык. СРП НЖПК, Нжпков

*ІЗАФАТ.—

Ізафатаў

*ІЗВАЛ.— Ізвалаў

ІЗВОЗЧЫК

бел. рэг., рус.

ызвозчык

'рамізнік'.—

ізвбзчыкаў. СРП Нзвозчшов

ІЗНІК

рус.

ПЗНІЛК,

іізнпка 'знікненне' (Даль).— ізнІк

163

*ІЗРА.—

Ізрын. СРП

Мзрын

*1КАН 'той, хто ікае, ікун'?— Ікан, Іканбвіч, апошняе

магчыма І ад ІКОНА (гл.)

ІКОНА.—

ікандвіч, СРП Нконын

*ІМПЕР.—

Імпярдвіч

ІМХОВІК.—

Імхбвік

ІМЯННЫ

— Імянны

ІНАЗЕМЕЦ

'іншаземец'.— Іназёмцаў. СРП Яно-

земцев

ІНДЗЮК

рэг., рус.

ындюк

'індык'.— Індзюк, Ін-

дзюкдў

*ІНЕША.—

Інёшын

ІНТАРЭС.—

Інтарэсаў

ІНШАК.—

Іншакоў

ІОДА гл. ІЕДА

*ІОЗА.— Ібзін

*ЮК,.—

Ідкаў

*ІОКША.—

Іокша

*ІРУПА.— Ірупін

ІРХА 'аблямоўка з футры на адзенні' (БРС),рэг.

'палоска аўчыны без воўны, якая нашываецца на кажух

ці

ўшываецца ў швы'

(КСЧ),

рус. 'мяккая чорная скура

ці

саф'ян' (Дабр.)-— Ірха. СРП

Ярхын

ЧСкР.—

ісар.

СРП

Мсаров

*ІСКАР

ад

іскра?—

Іскардў

ІСКРА.—

Іскра; Іскрыцкі. Укр. у

XVII

ст. Нскра

(Туп.)

ІСТОМА

гл. СТОМА

КАБ,

памянш. КАБІК, КАБКО, ?КАБУШКА тат. каб

'мяшок'

(Будаг.), параўн. таксама тат. каба 'пралка',

'чэкмень'

(ТРС), каз. 'бледны, буры, жаўтаваты' (Бу-

даг.), тур. 'тоўсты, поўны', 'буйны, вялікі', 'прастак, ня-

выхаваны'

(ТБР).—

Кабаў,

Кабёнка, КабёнкІн; Кабік,

Кабко,

Кабкдў;

?Кабушкін,

Частка СБП магчыма і ад

КОБА

(гл.). СРП

Кабын,

Кабков

КАБАДЗЕЕЦ з в. Кабада,—

Кабадзёйцаў

КАБАЙ алт. 'калыска' (Будаг.).—

Кабаеў.

Каз. УІ

Кабай

(Жануз.). СРП

Кабаев

*КАБАЙДА.—

Кабайд

*КАБАЙЛА.— Кабайла. СЛП

Кабаіла

КАБАК рэг. рус. 'карчма, шынок', рус. рэг. 'гарбуз'

(Мірт.),

тат. 'гарбуз

, 'карчма' (ТРС), тур. 'гарбуз',

164

'прастак, невук' (ТРБ).—Кабак,

Кабакдў,

Кабакдвіч;

Ка-

бачэўскі.

У Туп. у XV ст.

Кабак.

СРП

Кабаков,

Кабачков

*КАБАЛАЙ, памянш. КАБАЛАЙЧЫК.-

Кабалай-

чык

КАБАН, памянш. КАБАНЕК рэг. рус. 'вяпрук, пар-

сюк', рус. рэг. 'гарбуз' (Мірт.).—

Кабан,

Кабанаў,

Каба-

нін,

Кабандвіч;

Кабанёк,

Кабанькдў;

Кабанчўк.

Бел. у

XVI ст.

Кобан

(БА, I, 217). СРП

Кабанов,

Кабанков

КАБАРДА рус. 'выдра' (Фасм.)і магчыма, 'кабардзі-

нец'? —

Кабарда,

Каборда.

СЛП

Кабарда

КАБАРДЗЕЕЦ 'кабардзінец? —

Кабардэёйцаў

КАБЕЛ, памянш. КАБЕЛКА рус. 'сухастоіна на бе-

разе' (Фасм.).—

Кабёлка.

СЛП

Кабелка

*КАБЕЛЬКА.—

Кабёлька.

СЛП

Кабелка

*КАБЕРНА.—

Кабёрна

КАБЕРНІК

параўн. бел.

каберац

'дыванок' {БРС,

Нас),

укр.

кобер

'дыван' (Грынч.).—

Кабёрнік

КАБЗАР.—

Кабзар,

СРП

Кобзарёв

*КАБЗУН.—

Кабзўн

*КАБІШ,

КАБЫШ, памянш. КАБЫШКА.—

Кабішаў;

Кабыш,

Кабышаў;

Кабйшка

*КАБЛАШ.—

Каблаш

КАЬОТ.—

Кабот

КАБУШ, памянш. КАБУШКА рус. кабушка, кабу-

шек 'круглы сырок, шарык з сыру ці тварагу' (Даль).—

Кабушаў;

Кабушкін.

Параўн. СЛП

Кабушаітіс

КАБЫЛА, памянш. КАБЫЛКА.—

Кабылка;

Кабы-

лянец;

Кабылінскі,

Кабыльскі.

Бел. у XVI ст.

Кобылец,

рус. у

XIV—XVII

стст.

Кобыла,

Кобылка,

Кобылаца,

укр. у XVI ст.

Кобылка

(Туп.). СРП

Кобылан

КАБЫЛЬНІК

рэг. назва грыба

(Нас),

зневаж. аб

падростку, які паводзіць сябе як дзіця (Дзярж,—

М.Б.).—

Кабьільнік.

СРП

Кобыльныков

*КАБЫЛЯК-—

Кабыляк.

Параўн. КАБЫЛЬНІК

КАБЫЛЯНЕЦ з в. Кабыляны.—

Кабылянец

КАБЫРА, памянш. КАБЫРКА параўн. чув.

кабыр

'модны, франтаваты, франт' (Залатн.), кірг. 'магіла'

(КРС),

тат., кірг.

кабырга

'рабрына', 'схіл, касагор'

(ТРС,

КРС).—

Кабыркін

*КАБЯК.—

Кабяк.

Бел. у

XVI—XVII

стст.

Кобяк

(Туп.). СРП

Кобякын

КАВАДНЫ, КАВЭДНЫ параўн. рус. ковадня, ковад-

нн 'нядаўна надоечы' (Даль).—

Кавадновіч

165

*КАВАКА ад каваць?— Кавака. СРП Ковако

КАВАЛЕР.—

Кавалёраў. СРП Кавалераў

КАВАЛЬ,

памянш.

КАВАЛІК, КАВАЛЕК, КАВА-

ЛЕЦ.—

Каваль, Коваль з пераносам націску, Кавалёў,

Кавалёвіч; Кавалёнка, Кавалёнак, Кавалёня; Кавалюк;

Кавалік;

Кавалёк, Кавалькд, Кавалькбў; Кавальчўк;

Кавалёц; Кавалёўскі, Кавальскі. Бел. у

XVI—XVIII

стст.

Коваль <БА, I, 221; Туп.), рус. у XVI ст., укр. у

XVII

ст.

Коваль (Туп.). СРП Коваль, Ковалёв, Коваленко, Кова-

ленков, ?Ковалын, Ковалык, Ковальков, Ковальчш, Ко-

вальчук, Ковальчуков, Ковалевскый, Ковальсшй

*КАВАУКА.— Каваўка

КАВЕНЬКА

гл. КАВЯНЯ

*КАВЕРА,

памянш.

КАВЕРЧЫК

— Кавёрын, Кавёр-

чык. Рус. у XVI ст.

Коверя

(Тугт.). СРП Каверіін. СЛП

Кавера, Каверас, Каверіс

КАВЕРЗНІК

бел., рус, укр. 'той, хто робіць каверзы'

(БРС,

Даль, Грынч.), параўн. бел. рэг., каверзні 'лапці'

(БРС),

рус. каверза 'плётка, сплетня' (Дабр.), коверзень

'лапаць'

(Даль, Дабр.).— Кавёрзнікаў

КАВЁР,

памянш.

КОУРЫК.—

Каўрдў, Кбўрык. СРП

Ковров

*КАВОКА.—

Кавдкін. СРП Кавокіш

КАВУЛЯ,

памянш.

КАВУЛЬКА укр. кавулька 'зя-

зюля,

кукушка' (Грынч.), параўн. бел. рэг. кавуліць 'ад-

разаць

вялікі кусок

хлеба'(КСЧ).—

Кавўлькін

КАВЯЗА

рус. кавяза 'зборышча, шайка' (Дабр.),

укр.

ковіза 'інструмент для вырабу драўляных абручоў',

ковазка

'палка з загнутым

канцом'

(Грынч.).—

Кавяза.

Бел.

XVII

ст. Кавеза (БА, I, 221).

КАВЯНЯ,

памянш.

КАВЕНЬКА рэг. кавяня, камяня

'качарга

кавенька 'палка з крывулькай'

(Маз.,

Люб.),

укр.

ковінька тое ж

(Грынч.).—

Кавяня, Кавёнькін

*КАГОЦЬКА.—

Кагдцька

КАДАК

тат. 'цвік'

(ТРС),

кірг. устар. 'фунт'

(КРС).—

Кадакдў. Чув. УІ Кадакай

(Магн.).

СРП Кадакын. СЛП

Кадакас

КАДАШ

рус. кодаш 'таварыш', кадаш, кадыш, 'ба-

чар'

(Даль), укр. кодаш 'фурман,

вознік

(у Букавіне) на

вяселлІ'

(Грынч.), з цюрк., уйг.'таварыш

(Фасм.).

ст.

тур.

'брат, блізкі чалавек'

(Шынк.).—

Кадаш, Кадашэвіч

КАДЗЕТ

'кадэт'.—

Кадзёт,

Кадзётаў, ?Кадзёдаў пры

[т]>[д].

СРП Кадетов

166

КАДЗЬ,

памянш. КАДЗЬКА, КАДЗІК 'бочка, кадуш-

ка'

(БРС,

КСЧ).—

Кадзёвіч;

Кадзька,

Кадзькоў;

Ка-

дзік. СРП Кадан,

Кадочтн

КАДЛУБ ст. бел. кадлуб 'пасудзіна, зробленая з цэ-

лага куска дрэва, кадоўб' (Гарб.), польск. кайіііЬ тое ж

(Гарб.),

параўн. КАДОУБА.—

Кадлуббвіч.

СРП Кад-

лубцев

*КАДЛУБАЙ.—

Кадлубай.

Параўн. Катлабай

КАДОЛ, КАДОЛА, памянш. КАДОЛКА рус.

кодола,

кодол

'вярыгІ, ланцугі', 'жэрдка ці вяроўка пры студні',

'вужышча, канат, таўстая вяроўка' (Даль), укр.

кодола

'канат',

кодолі

'вяроўкі, прывязаныя да крылляў невада'

(Грынч.).—

Кадбл,

Кадбла,

Каддліч;

Кадблка

КАДОУБА рэг. кадоўб 'выдаўбленае дрэва,

устаў-

ленае ў зямлю для сцёку вады, асабліва крынічнай'

(Нас),

кадуўба

'пасудзіна, выдаўбленая з камля дрэва'

(Бяльк.),

кадолба

тое ж, што ў Нас,

кадолб,

кадолбь

'кадушка, выдаўбленая з дрэва' (Даль), укр. кадівб 'вя-

лікая

кадушка для захавання збожжа, мукі ці капусты',

'чан',

тое ж, што ў Нас. (Грынч.).—

Кадбўба

*КАДУН.— Кадўн,

Кадунбў,

відаць, у выніку асваон-

ня

ЛП

Кадунас

КАДУШКА.— Кадўшка, Кадўшкін,

Кадушкёвіч

КАДЫШ рус.

кадыш,

кадаш 'бачар, абручнік, бон-

дар' (Даль).—

Кадыш.

СРП

Кадышев,

Кадышевач

*КАДЭШКА.— Кадзшка. Параўн. КАДЫШ

:!;

КАЖА.—

Кажын

КАЖАДУБ 'дубільшчык скур'.—

Кажадўб.

СРП Ко-

жедуб

КАЖАМЯКА ўстар. 'аўчыннік, майстар, які вырабляе

шкуры' (БРС,

КСЧ).—

Кажамяка,

Кажымяка

пры [е]>

>[ы],

КажамякІн, Кажамячанка. Бел. у

XVI—XVIII

стст.

Кожемяка,

Кожамяка

(БА, I, 222; Туп.). СРП

Коже-

мяшн

КАЖАН 'лятучая мыш' (БРС, КСЧ), 'нізкага росту

слабасільны чалавек' (Дзярж.—М. Б.)-— Кажан, Ка-

жйнаў;

Кажанёўскі,

магчыма і ад польск.

коггеп

'корань'.

Бел.

у XVIII ст.

Кажан

(БА, I, 218). СРП

?Кожанов,

Кожанчыков

КАЖАРА, памянш. КАЖАРКА рэг. кажарка 'карот-

кі

кажух'

(КСЧ).—

Кажара;

Кажарка,

Кажаркдў;

Ка-

жарскі.

У Туп. у XVI ст.

Кожара

СРП

Кожаров.

СЛП

Кажарас

167

*КАЖДАН.—

КАЖУКАЛА

ад казаць? — Кажўкала

КАЖУН

ад казаць? — Кажўн

*КАЖУР'А.—

Кажура. СЛП Кажюра.

КАЖУХ.— Кажух, Кбжух; Кажўшка, Кажушкёвіч;

Кажухбўскі. Рус. у

XV—XVI

стст. Кожух (Туп.). СРП

Кожухов, Кожушкан

КАЖЭКА

ад казаць? —

Кажэка,

Кажэкін; Кажэцкі

КАЖЭУНІ'К

рэг., рус. кожевнык 'гарбар'.— Кажэў-

нік,

Кажэўнікаў. Рус. у XVI ст. Кожевніік (Туп.). СРП

К.ожевнпков

КАЗА,

памянш.

КОЗІК-—

Каза, Кбзін, КозІпаў, Кб-

зіч, Казёнка, Казянкбў; Казюк, Казюкдў; Козік, ?Кдзык;

Казінскі. Бел. у XVI—XVIII стст. Коза (Туп., БА, I, 222).

Рус.

XIV—XVII

стст. Коза, Козка (Туп.). СРП Козігн,

Козпцкай

КАЗАДОЙ

назва птушкі.— Казадой, Казадоеў. СРП

Козодоев

КАЗАК,

памянш.

КАЗАЧОК-— Казак, Кдзак, Каза-

кёвіч,

Казачэнка, Казачонак; Казачўк; Казачбк, Казач-

кдў;

Казача; Казакбўскі, Казачэўскі. Бел. у

XVI—

XVIII стст. Казак (БА, I, 218). Рус, укр. у

XV—XVII

стст.

Козак, Козачок (Туп.). СРП Козаков, Козакевігч, Козач-

ковскпй,

Казаков, Казачков, Казаченко

КАЗАЛУП.—

Казалўп. СРП Козолупов

КАЗАН,

памянш.

КАЗАНІК, КАЗАНЕЦ

'казан,

ка-

цёл',

рус. рэг. 'прылада для лоўлІ рыбьГ (Дабр.).— Ка-

зан,

Казанёвіч; Казанікаў; КазанцэвІч; Казанскі магчы-

ма

і ад

Казань.

Чув. УІ Казан

(Магн.).

Бел. у

XVI—

XVII стст. Казан, Козан (Туп., БА, I, 222). Рус. у XVI ст.

Казан (Туп.). СРП Казанов

КАЗАРОВЕЦ

з в.

Казары,

Казарова.—

Казаровец

КАЗАРЭЗ,—

Казарэз, Казарэзаў. Бел. у XV—

XVI стст.

Козорез,

Козарез (БА, I, 223). СРП

Козорезов

*КАЗБЕР.

—

Казбярўк, Казбірўк пры

[е]>[і].

СРП

Казберов. СЛП Казберас

КАЗЕЙ

рус. козей, казейка, 'шчыкалатка, ко-

стачка

нагі' (Даль).— Казёй, Казёйка. Чув. УІ Казей

(Магн.).

Укр. у XVI ст. Казейко (Туп.). СРП Казеев

КАЗЕКА

рус. рэг. казека 'вош

(Дабр.), магчыма,

ад казаць ці казіць? — Казёка, Казёцкі. Бел. у

XVI—

XVIII стст. Казека, Козека (БА, I, 218; Туп.)'. Укр. у

XV—XVII

ст. Козека, Козша (Туп.)

168

*КАЗЕЛА,

памянш.

?КАЗЕЛЬКА.—

Казёла; Казёль-

кп.

СЛП Казела, Казеле, Козела

*КАЗЕХА.—

Казёха.

Параўн.

КАЗЕКА

*КАЗЕЦ.—

Казёц

КАЗЁЛ.—

Казёл, Козел з перастаноўкай націску,

Казлдў, Казлёвіч, Казлдвіч, Казлёнка, Казлёнак, Каз-

лёня,

Казляндк; Казёльскі, Казлдўскі. Бел. у

XVI—

XVIII стст. Козел, Козёл (БА, I, 222;

Туп.).

Рус. у XV—

XVII стст., укр. у XVII ст. Козел

(Туп.).

СРП Козлов, Коз-

левыч, Козленков, Козліін, Козлынскый, Козловскай

КАЗІНЕЦ

'падагра'

(БРС),

рус. казіінец

'матэрыял,

якім

пакрываюць курткі'

(Дабр.).—

Казінёц. Бел. у

XVI—XVIII стст. Козанец, Казпнец (БА, I, 222; Туп.)

КАЗЛЕНАК

рэг.

'казляня',—

Казлёнак.

Параўн.

КА-

ЗЕЛ

КАЗЛЯК

назва грыба.— Казляк, Казлякёвіч

КАЗНАДЗЕЙ

ст. бел. казнодей, казнодея 'прапавед-

нік'

(Нас, АУ), рэг. казнадзея тое ж

(Нас),

рус. казно-

дей

'спрытны,

працавіты чалавек' (Даль).— Казнадзёй

КАЗНАЧЭЙ.—

Казначэеў. СРП Казначеев

*КАЗУБАЙ.—

Казубай.

Параўн.

Чув. УІ Казыбай

(Магн.)

КАЗУЛЯ,

памянш.

КАЗУЛЬКА 'дзікая

каза'

(БРС).

Казўля;

Казўлька. Бел. у XVI ст. Козуля

(Туп.)-

СРП

Козулын

:І;

КАЗУН,

памянш.

КАЗУНКА.—

Казўн, Казундў; Ка-

зўнка.

Бел. у XVI ст. Козун (Туп.)

КАЗУРА

ўкр. козуря

памянш.

і ласк. ад казак

(Грынч.),

параўн. бел. казурка 'казяўка', 'вош'

(БРС).—

Казўра. Бел. у XVIII ст. Козурка (БА, I, 223)

*КАЗУСЬ.—

Казусь, Казусёў, Казусенак; ?Казўшчык

*КАЗУТА.—

Казўцін

*КАЗЮКА.—

Казюка

КАЗЮЛЯ

рус. казюля

'змяя',

'вош'

(Дабр.).

бел. ка-

зюлька, казюля 'казяўка

(БРС,

Нас).—

Казюлёвіч.

СРП

Козюліш, Казюлын

*КАЗЮТА.—

Казюцін, ?Казючыц

*КАЗЯБА.—

Казяба

^КАЗ'ЯНЯ.—

Каз'янін

КАЙ,

памянш.

КАЙКО,

КАЕШКА

рус.

'зарок,

дага-

зор,

абяцанне'

(Даль), тур. 'бура, вецер

(Будаг.), тат.

'які,

каторы',

'іншы'

(ТРС).—

Каеў; Кайка, Кайкд; Каёш-

ка.

СРП Каешков

169