Михед Т.В., Якубіна Ю.В. (упоряд.) Антична література. Греція. Рим. Хрестоматія
Подождите немного. Документ загружается.
ßêùî òè ñïèø, òî é óâ³ ñí³ òè òâåðäî ïàì’ÿòàé, ùî ðàá. {*}
{* À çàêîõàíîìó õòî ñëóæèòü õàçÿ¿íó (îò ÿê ÿ):
Áà÷èø, ïåðåìîæåíèé ëþáîâ’þ õàçÿ¿í – òâ³é ðàáñüêèé îáîâ’ÿçîê
Íå øòîâõàòè éîãî, êóäè â³í âàëèòüñÿ, – âðÿòóâàòè éîãî.
ßê ïî÷íóòü ó÷èòèñÿ ïëàâàòè ä³òè, òî ï³ä íèõ êëàäóòü
Î÷åðåòÿíå ïëåòèâî: ìåíøå áóäå ¿ì ïðàö³,
Ëåãøå ïëèñòè, ðóêàìè ðóõàòè. Ðàá òàêèì ïëåòèâîì
Ïîâèííèé áóòè äëÿ ïàíà ñâîãî çàêîõàíîãî
² ðÿòóâàòè éîãî, ó ðàç³ ïîòðåáè, â³ä ïîãèáåë³...}
Âèâ÷àòè íàìàãàéñÿ âîëþ ãîñïîäàðÿ ñâîãî.
600
×îëî éîãî ÷îãî çàõî÷å, çíàòè ïîâèíí³ î÷³ òâî¿,
Íàêàçàâ – øâèäøå ñòð³ìêî¿ êîë³ñíèö³ äî ñïðàâè ì÷èñÿ.
ßêùî áóäåø òè òóðáîòëèâèì, áàòîãà íå ñêóøòóºø,
Íå äîâåäåòüñÿ òîá³ íàòèðàòè äî áëèñêó êàéäàíè òîä³.
Õàçÿ¿í ì³é ëþáèòü äî÷êó Åâêë³îíà á³äíîãî, ïðî
Íîâèíó äîâ³äàâñÿ: çà Ìåãàäîðà çàì³æ â³ääàþòü ¿¿.
³í ìåíå ïîñëàâ ðîçâ³äàòè, ÿê òóò ñïðàâè éäóòü.
Ùîá íå âèêëèêàòü ï³äîçðè, ñÿäó îòóò íà æåðòîâíèê,
Âèäèâëÿòèñÿ çìîæó çâ³äñè, ùî 䳺òüñÿ òóò ³ òàì.
ÑÖÅÍÀ ÄÐÓÃÀ
Åâêë³îí, Ñòðîá³ë.
Åâêë³îí
Òè ëèøå óòðèìàéñÿ, áîãèíå, íå âêàæå íà
Çîëîòî ìîº, ÿêå äîâ³ðèâ ÿ òîá³. À ñàì í³õòî
Íå çíàéäå éîãî, íå ñòðàøíî: äîáðå çàõîâàíå.
610
Ñëàâíà áóëà á çäîáè÷, ÿêáè õòî çíàéøîâ éîãî,
Ñêàðá òîé çîëîòèé! Áîãèíå ³ðíîñò³, íå ïðèâåäè òîãî!
Íó, òåïåð ï³äó îìèþñÿ äî æåðòâîïðèíîøåííÿ,
Ùîá íå çàòðèìóâàòè ìåí³ çÿòÿ, íå çàâàæàòè éîìó,
Ëåäâå ïðèøëå â³í çà äî÷êîþ ìîºþ, ùîá äî ñåáå ó áóäèíîê ââåñòè.
³ðíîñòå! Çàêëèíàþ çíîâó, çíîâó, çáåðåæè ì³é ñêàðá:
Çîëîòî òîá³ ÿ äîâ³ðèâ, ó ãàþ á³ëÿ õðàìó ñõîâàâ éîãî.
(²äå.)
Ñòðîá³ë
Ùî ÿ ÷óþ! Ùî ñêàçàâ â³í, áîãè! Ïîâíèé çîëîòà
Ñõîâàâ ãîðùèê ó õðàì³! ³ðíîñòå, áóäü æå ìåí³ íå ìåíø
³ðíîþ, í³æ éîìó! Áàòüêîâ³ ò³º¿ ä³â÷èíè, â ÿêó
̳é õàçÿ¿í çàêîõàíèé, òðåáà äóìàòè. ß ââ³éäó ñþäè
620
Óñåðåäèíó, â õðàì, ³ îáíèøïîðþ âñå, ÷è íå çíàéäó äå
Çîëîòà, ïîêè â³í çàéíÿòèé. Çíàéäåòüñÿ – òîä³ Â³ðíîñò³
Ïðèñâÿ÷ó âèíà ÿ ì³ðó ïîâíó ³ â³ðíó.
Ïðèñâÿ÷ó òîá³, à ñê³í÷èâøè ñïðàâó, âèï’þ é ñàì.
(Âõîäèòü ó õðàì.)
431
Тіт Макцій (Макк) Плавт
ÑÖÅÍÀ ÒÐÅÒß
Åâêë³îí.
Åâêë³îí (ïîâåðòàºòüñÿ)
Îé, íåäàðìà êðèêíóâ ë³âîðó÷ âîðîí, íå íà äîáðî. Ëèõî!
Øêð³á í³ãòÿìè çåìëþ â³í ³ êàðêàâ äóæå ãîëîñíî.
Ñåðöå, ÿê òàíöþðèñò âïðàâíèé, îäðàçó æ çàñòðèáàëî.
Ó ãðóäÿõ á’ºòüñÿ. ×îãî æ ÿ ñòîþ? Ñêîð³øå á³ãòè!
(Âõîäèòü ó õðàì.)
ÑÖÅÍÀ ×ÅÒÂÅÐÒÀ
Åâêë³îí, Ñòðîá³ë.
Åâêë³îí
Ãåòü, õðîáàê! Ç-ï³ä çåìë³ òè âèïîâç, âèäíî, ò³ëüêè ùî!
Çâ³äêè òè âçÿâñÿ! Âèïîâç – çàãèíåø âìèòü.
630
Òàê îáðîáëþ æîðñòîêî ÿ òåáå, øàõðàþ!
Ñòðîá³ë
ßêèé á³ñ ó òåáå âñåëèâñÿ? ×îãî äî ìåíå òè, ñòàðèé, ïðèñ³êàâñÿ?
×îìó øòîâõàºø, òÿãíåø é á’ºø ìåíå îòàê?
Åâêë³îí
Ìîðäà áèòà! Ùå ³ çàïèòóºø, çëîä³þ!
Ñòðîá³ë
×îìó ÿ çëîä³é? Ùî æ ÿ âçÿâ?
Åâêë³îí
³ääàé íàçàä.
Ñòðîá³ë
Òà ùî òîá³ â³ääàòè?
Åâêë³îí
Ïèòàºø ùî? Äàâàé!
Ñòðîá³ë
Ó òåáå íå áðàâ í³÷îãî ÿ.
Åâêë³îí
³ääàé ìåí³ òå, ùî âçÿâ ñîá³.
Íó, äàâàé!
Ñòðîá³ë
Ùî â³ääàâàòè?
Åâêë³îí
Íå ïîöóïèø, íå âèéäå.
Ñòðîá³ë
Õî÷ áè ñêàçàâ, â³ääàòè ùî?
Åâêë³îí
Äàé òå, ùî ççàäó.
Ñòðîá³ë
Òè ñàì, ÿ áà÷ó, ëþáèø ççàäó ä³ÿòè.
432
Àíòè÷íà ë³òåðàòóðà. Ãðåö³ÿ. Ðèì
Åâêë³îí
Äàé îñü öå, îáëèø âèâåðòè! Çîâñ³ì íå æàðòóþ òåïåð!
Ñòðîá³ë
Ùî äàâàòè? Ñêàæè ÿñí³øå, íàçâó ñêàæè.
640
ͳ÷îãî íå áðàâ ÿ, íå òîðêàâñÿ.
Åâêë³îí
Ðóêè ïîêàæè-íî.
Ñòðîá³ë
Îñü.
Åâêë³îí
Ùå!
Ñòðîá³ë
Îñü îáèäâ³.
Åâêë³îí
Áà÷ó. À òðåòþ ïîêàæè.
Ñòðîá³ë
Çäóð³â ñòàðèé! ³í, âèäíî, îäåðæèìèé çëèìè äóõàìè.
×è öå íå êðèâäà çëà?
Åâêë³îí
Äóæå çëà, áî òè ùå íå íà øèáåíèö³,
À òîá³ öå áóäå, ÿêùî íå ç³çíàºøñÿ.
Ñòðîá³ë
Òà ó ÷îìó?
Åâêë³îí
Ó òîìó, ùî ïîöóïèâ çâ³äñè.
Ñòðîá³ë
Õàé ãð³ì ìåíå ïîá’º, ÿêùî òâîº ùîñü âçÿâ ÿ.
Íå ìàâ íàâ³òü é íà äóìö³.
Åâêë³îí
×åêàé-íî, ïîòðóñè ïëàùåì.
Ñòðîá³ë
Îñü, ïîòðóñèâ.
Åâêë³îí
À òàì, ï³ä ñï³äí³ì, í³÷îãî íåìàº?
Ñòðîá³ë
Äèâèñÿ ñàì.
Åâêë³îí
Àõ, ðîçá³éíèê, ÿê îõî÷å äîçâîëÿº â³í ñåáå
Ìàöàòè, ùîá íå ïîäóìàâ ÿ, ùî â³í ìîº çàáðàâ!
Çíàþ ö³ øòóêè. Ðóêó çíîâó ïîêàæè ñþäè.
650
Ïðàâó!
Ñòðîá³ë
Íà.
Åâêë³îí
Òåïåð ë³âó!
433
Тіт Макцій (Макк) Плавт
Ñòðîá³ë
Òà äèâèñü îáèäâ³.
Åâêë³îí
ß øóêàòü íå áóäó. ³ääàâàé æå!
Ñòðîá³ë
Ùî â³ääàòè?
Åâêë³îí
Îáëèø ñâî¿ äóðíèö³.
Àäæå êðàâ?
Ñòðîá³ë
Ùî êðàâ?
Åâêë³îí
Íå ñêàæó ÿ. dzçíàéñÿ ñàì!
Ùî ìîº ïîöóïèâ, â³ääàé.
Ñòðîá³ë
Òè çäóð³â: äî íèòêè îáøóêàâ óñüîãî,
ͳ÷îãî çîâñ³ì íå çíàéøîâ.
Åâêë³îí
Ñòðèâàé, ñòðèâàé! À òîé, õòî áóâ ç òîáîþ, äå ïîä³âñÿ?
Äå ñï³ëüíèê òâ³é?
ß ïðîïàâ! Òîé óñåðåäèí³ âæå íèøïîðèòü. Òóäè? Öåé âò³÷å!
Óò³ì, â³í âæå îáøóêàíèé. ͳ÷îãî ó íüîãî íåìàº. Ãåòü!
Ñòðîá³ë
Ùîá ïðîâàëèâñÿ òè!
Åâêë³îí
Øàíóºø é çè÷èø ãàðíî òè.
Çàòèñíó ì³öíî ãîðëÿíêó òîâàðèøó òâîºìó.
660
Ãåòü! Ç î÷åé ìî¿õ ãåòü! ×îãî ñòàâ?
Ñòðîá³ë
Éäó âæå.
Åâêë³îí
É íå ïîòðàïëÿé ìåí³ íà î÷³.
(Âõîäèòü ó õðàì.)
ÑÖÅÍÀ Ï’ßÒÀ
Ñòðîá³ë.
Ñòðîá³ë
Ãîòîâèé çàãèíóòè ñìåðòþ çëîþ, ò³ëüêè á
Ó ïàñòêó ñòàðîãî ï³éìàòè. Íàâðÿä ÷è â³í
Çâàæèòüñÿ òàì ñàìî çíîâó ñõîâàòè çîëîòî.
Çíàéäå, çâ³ñíî, ì³ñöå íîâå.
Àãà, äâåð³ ñêðèïëÿòü. Ñòàðèé âèíîñèòü çîëîòî.
³ä äâåðåé â³ä³éäó ñþäè òèõåñåíüêî.
(Õîâàºòüñÿ.)
434
Àíòè÷íà ë³òåðàòóðà. Ãðåö³ÿ. Ðèì
ÑÖÅÍÀ ØÎÑÒÀ
Åâêë³îí, Ñòðîá³ë.
Åâêë³îí
³ðíîñò³ ÿ âèêàçàòè äîâ³ðó
Õîò³â: âîíà ëåäü ìåí³ íå âòåðëà íîñà.
Êîëè á íå äîïîìîãà âóðîíà, çàãèíóâ ÿ,
670
Á³äíÿê! Íåõàé âîðîí òîé, ùî çíàê ìåí³ ïîäàâ,
Ïðèéùîâ äî ìåíå! Äîáðèì ëîâîì ÿ õóñòð³â áè,
¯æ³ á íå äàâ, äàðåìíî ÷îãî æ âèòðà÷àòèñÿ!
Òåïåð êóäè ïîäàë³ öå ìåí³ ñõîâàòè?
ѳëüâàíà ãàé çà ì³ñòîì º, ó ãëóøèí³,
Ãóñòèé ÷àãàðíèê, òàì ÿ ì³ñöå âèáåðó.
ѳëüâàíó êðàùå âèÿâèòü äîâ³ðó, í³æ ³ðíîñò³.
(²äå.)
Ñòðîá³ë
Îò ÿê ñëàâíî! Áîãè ìåí³ ïîðÿòóíîê øëþòü!
Ïîá³æó âïåðåä ³ çàë³çó òàì íà äåðåâî,
Ïîáà÷ó, äå ñòàðèé ñõîâຠçîëîòî.
680
Çâåë³â õàçÿ¿í, ùîïðàâäà, òóò ëèøàòèñÿ, –
Ïóñòå! Ïîá’þòü, çàòå ÿ áóäó ç âèãîäîþ.
(²äå.)
ÑÖÅÍÀ ÑÜÎÌÀ
˳êîí³ä, Åâíîì³ÿ, Ôåäðà (çà ñöåíîþ).
˳êîí³ä
ß âñå ñêàçàâ. Òè òàê ñàìî, ÿê ³ ÿ, òåïåð
Âñå ïðî äî÷êó çíàºø Åâêë³îíîâó.
Ïðîøó ³ çíîâó ïðîøó òåáå, ìàòè, ïðî òå ñàìå,
Ïðî ùî ïðîñèâ ÿ íåùîäàâíî:
Ïîãîâîðè ïðî ñïðàâó öþ ç äÿäå÷êîì.
Åâíîì³ÿ
Òè ñàì çíàºø, ÿ çàâæäè õî÷ó
Òâî¿ áàæàííÿ áà÷èòè çä³éñíåííèìè.
Ñïîä³âàþñÿ, ùî äîá’þñÿ çãîäè áðàòîâî¿,
Áî ñïðàâà ïðàâåäíà, ÿêùî º â³ðíèì òå, ùî,
Íàïèâøèñü, òè ä³â÷èíó çáåç÷åñòèâ.
˳êîí³ä
690
Òîá³ õ³áà çáðåõàòè ìîæó ÿ?
Ôåäðà (çà ñöåíîþ)
Îé, íÿíüêî, íÿíüêî! Ñìåðòü ìîÿ! ßêèé á³ëü!
Þíîíî, ïîìîæè ìåí³!
˳êîí³ä
Îñü, ÷è òè ÷óºø?
Êðè÷èòü, íàðîäæóº óæå. Ñïðàâà êðàñíîìîâí³øà çà áóäü-ÿê³ ñëîâà.
435
Тіт Макцій (Макк) Плавт
Åâíîì³ÿ
Óâ³éäè ñþäè ç³ ìíîþ ðàçîì äî áðàòà, ñèíó,
Ùîá â³ä íüîãî äîìîãòèñÿ çãîäè íàì.
(²äå.)
˳êîí³ä
Éäè, ÿ çà òîáîþ. Äèâíî,
Êóäè Ñòðîá³ë ïîä³âñÿ, ðàá ì³é? Îòóò éîìó
Âåë³â ÷åêàòè ÿ. À âò³ì, ÿêùî çàðàäè ìåíå
³í ñòàðàºòüñÿ, òî ñåðäèòèñü íåìà ÷îãî.
700
ϳäó òóäè, òàì æèòòÿ ìîº âèð³øóºòüñÿ.
(²äå.)
ÑÖÅÍÀ ÂÎÑÜÌÀ
Ñòðîá³ë.
Ñòðîá³ë
Ó ãîðàõ çîëîòîíîñíèõ ïòàõè äÿòëè º:
Ëèø ÿ â³ä íèõ áàãàòøèé. Ùî ìåí³ öàð³?
Ïðî íèõ ³ ãîâîðèòü íå âàðòî – çëèäí³!
ß – öàð Ô³ë³ïï, íå ìåíøå. Î ÷àð³âíèé äåíü!
ϳøîâøè òîä³ çâ³äñè, íàáàãàòî ðàí³øå áóâ
Íà ì³ñö³ ÿ ³ òàì çàë³ç íà äåðåâî,
Äèâëþñÿ, êóäè ñòàðèé ñõîâຠçîëîòî.
Êîëè ï³øîâ â³í, ÿ çëàæó ç äåðåâà,
Âèêîïóþ ñêàðá, ò³êàþ â³äò³ëÿ, çèðê –
710
Ñòàðèé âåðòàºòüñÿ, àëå ìåíå íå áà÷èòü â³í:
Ç äîðîãè òðîõè ÿ çâåðíóâ óá³ê.
À îñü ³ â³í îòóò. À öå ñõîâàþ âäîìà ÿ.
(²äå.)
ÑÖÅÍÀ ÄÅÂ’ßÒÀ
Åâêë³îí.
Åâêë³îí
ß ïðîïàâ! ß çàãèíóâ! ß óáèòèé! Îé, êóäè
Ìåí³ á³ãòè ³ êóäè íå á³ãòè? Ñò³é, òðèìàé!
Õòî? Êîãî? ß íå çíàþ, íå áà÷ó, ÿ ñë³ïèé!
Àëå êóäè ìåí³ éòè? Äå æ ÿ? Õòî æ ÿ?
Íå ìîæó ÿ çðîçóì³òè! Äîïîìîæ³òü, áëàãàþ.
Âêàæ³òü íà òîãî, õòî éîãî ïîöóïèâ!
Ùî òè ñêàçàâ? Òîá³ ïîâ³ðèòü ÿ ãîòîâèé,
Ëþäèíà òè ãàðíà, âèäíî ïî îáëè÷÷þ.
Òà ùî öå? Âè ñ쳺òåñÿ? Óñ³õ âàñ çíàþ ÿ.
Á³ëüø³ñòü ç âàñ – çëî䳿, ñóìí³âó íåìàº.
Íàá³ëåíèì îäÿãîì ïðèêðèëèñÿ, ñèäèòå,
Íåìîâ ÷åñí³ ëþäè.
436
Àíòè÷íà ë³òåðàòóðà. Ãðåö³ÿ. Ðèì
Ùî òè ñêàçàâ? Ç öèõ í³õòî
Íå âçÿâ? Îé, óáèâ òè ìåíå! Íó, ñêàæè,
720
Õòî çàáðàâ? Òè íå çíàºø? Íåùàñòÿ ìîº!
ß çàãèíóâ! Òàêîãî ëèõà çàçíàòè!
Ñò³ëüêè ñòîãîíó ³ íàéëþò³øîãî ñóìó ïðèí³ñ
Öåé äåíü ìåí³, ³ ãîëîä, ³ ç íèì óáîã³ñòü.
Íàéæàëþã³äí³øà, ïðîïàùà ÿ ëþäèíà
Íà çåìë³! Ùî ìåí³ æèòòÿ? Ñê³ëüêè çîëîòà ÿ
Óòðàòèâ, à âæå ÿê ÿ éîãî îõîðîíÿâ!
Îá³êðàâ ñåáå ñàìîãî, ³ òåïåð
Ðàä³þòü óñ³ ìîºìó ðîçîðåííþ ³ ãîðþ!
Îé, íåñèëà öå ìåí³ òåðï³òè!
ÑÖÅÍÀ ÄÅÑßÒÀ
˳êîí³ä, Åâêë³îí.
˳êîí³ä
Õòî ïåðåä íàøèì äîìîì òàê ðèäàº, ãîëîñèòü?
Öå Åâêë³îí, ÿ áà÷ó! ß ïðîïàâ! Âñå âèêðèòî!
³í, çâè÷àéíî, âæå äîâ³äàâñÿ ïðî ïîëîãè äîíüêè!
730
ßê ìåí³ áóòè? ϳòè ÷è ùî? Ëèøèòèñÿ? Äî íüîãî ï³ä³éòè?
Ò³êàòè?
Åâêë³îí
Õòî òóò?
˳êîí³ä
Öå ÿ, íåùàñíèé.
Åâêë³îí
ͳ, íåùàñíèé ÿ. ß çàãèíóâ!
Ñò³ëüêè çëà çâàëèëîñÿ ìåí³ íà ãîðå!
˳êîí³ä
Çàñïîêîéñÿ!
Åâêë³îí
ßê ìîæó ÿ!
˳êîí³ä
Òîé ó÷èíîê, ùî òâ³é ðîçòðèâîæèâ äóõ,
dzçíàþñÿ, ÿ ñêî¿â.
Åâêë³îí
×óþ ùî â³ä òåáå!
˳êîí³ä
Òàê, ÿ.
Öå ïðàâäà.
Åâêë³îí
×èì æå öå ÿ òåáå ñêðèâäèâ òàê?
×îìó ìåíå íàäóìàâ ïîãóáèòè, ä³òåé ìî¿õ?
˳êîí³ä
Áîã ìåíå øòîâõíóâ íà öå, â³í ïðèõèëèâ ìåíå äî íå¿.
437
Тіт Макцій (Макк) Плавт
Åâêë³îí
ßê?
˳êîí³ä
Âèçíàþ ñâîþ ïðîâèíó ÿ, óñþ ñâîþ â³äïîâ³äàëüí³ñòü.
² òåáå ïðîñèòè ïðèéøîâ ÿ: âèáà÷ ùèðîñåðäíî!
Åâêë³îí
740
ßê æå öå ÷óæîãî òè ïîñì³òèâ òîðêíóòèñÿ?
˳êîí³ä
À ÿê æå áóòè? Òàêà âèéøëà ñïðàâà. Íå ïîâåðíåø íàçàä í³ÿê.
Áîãè òàê õîò³ëè, âèäíî, òå íå áåç íèõ çðîáèëîñÿ.
Åâêë³îí
ͳ, õîò³ëè áîãè, ùîá ÿ íà ëàíöþç³ çìîðèâ òåáå.
˳êîí³ä
ͳ, íå ãîâîðè òàê!
Åâêë³îí
Òîðêàòèñÿ ÿê òè ñì³â äîáðà ìîéîãî
Áåç ìåíå?
˳êîí³ä
Âèíî ó òîìó âèííå ³ ëþáîâ.
Åâêë³îí
Áåçñîâ³ñíèé!
Ç öèìè ñëîâàìè íàñì³ëèâñÿ òè ï³ä³éòè äî ìåíå, íàõàáà!
ßêùî çà òàêå âèáà÷àòèñÿ â ïðàâ³ òè, òîä³ õîä³ìî,
Ç æ³íîê çðèâàòè çîëîòî, íå êðèþ÷èñü, ïî÷íåìî.
Ñõîïëÿòü – ïîêàºìîñü: ç ï’ÿíèõ î÷åé, ç ëþáîâ³ âñå òå çðîáëåíî.
750
Äåøåâèìè âèíî é êîõàííÿ ñòàíóòü, ëèøå ÷èíèòè äàé
Ñâàâ³ëëÿ áåç ïîêàðàííÿ ï’ÿíèöÿì ³ çàêîõàíèì.
˳êîí³ä
Çðîáèâøè äóð³ñòü, ñàì ïðèéøîâ ÿ ³ ïðîøó ïðîùåííÿ.
Åâêë³îí
Íå ëþáëþ òîãî, õòî çëî çðîáèâøè, øóêຠâèïðàâäàííÿ.
Íå òâîº âîíî, àäæå òè çíàâ: ³ í³÷îãî áóëî òîðêàòèñÿ.
˳êîí³ä
Êîëè òîðêíóâñÿ âæå, òî êðàùå õàé ìåí³
Ëèøèòüñÿ.
Åâêë³îí
Áåç äîçâîëó ìîãî – ìîº?
˳êîí³ä
Òà í³.
×îìó áåç äîçâîëó? Àëå ìî¿ì ïîâèííî æ áóòè,
Åâêë³îíå, ³ ñàì òè âèçíàºø: áóòè ìî¿ì âîíî ïîâèííî!
Åâêë³îí
760
Äî ïðåòîðà ÿ ïîòÿãíó òåáå! Ñêàðãó ïîäàì, êëÿíóñÿ,
ßêùî íå ïîâåðíåø.
˳êîí³ä
Ïîâåðíóòè ìåí³? Ùî?
438
Àíòè÷íà ë³òåðàòóðà. Ãðåö³ÿ. Ðèì
Åâêë³îí
À ùî óêðàâ ìîº.
˳êîí³ä
ß? Óêðàâ òâîº? ³äê³ëÿ? Ùî òàêå?
Åâêë³îí
Íåõàé òåáå
Áîã âðàçèòü, êîëè íå çíàºø.
˳êîí³ä
ͳ, ñêàæè, ùî øóêàºø òè?
Åâêë³îí
Çîëîòî ìîº, ó ãîðùèêó. Ñàì ç³çíàâñÿ òè, ùî âçÿâ.
˳êîí³ä
ͳ, íå ãîâîðèâ, íå áðàâ ÿ.
Åâêë³îí
ßê! Òè â³äìîâëÿºøñÿ?
˳êîí³ä
Çíàòè íå çíàþ í³ ãîðùèêà ÿ òâîãî, í³ çîëîòà.
Åâêë³îí
Òîãî ãîðùèêà, ùî ç ãàþ òè âèêðàâ ѳëüâàíîâîãî,
Ïîâåðíè, ïðîøó. Ïîä³ëèìî. Ïîëîâèíó äàì òîá³.
Õî÷ òè ³ çëîä³é, íå áóäó íàð³êàòè! Íó æ áî, ïîâåðíè!
˳êîí³ä
Çëîä³é ÿ? Åâêë³îíå, òè, ìàáóòü, çàíåäóæàâ.
ß äóìàâ, òè äîâ³äàâñÿ ïðî ³íøó ñïðàâó,
770
Âàæëèâó òàêó ñïðàâó ³ ìåíå ñòîñóºòüñÿ.
Êîëè º ÷àñ, ïðî íå¿ á ÿ ïîãîâîðèâ ç òîáîþ.
Åâêë³îí
À ñêàæè ïî ñîâ³ñò³, òè çîëîòà íå êðàâ?
˳êîí³ä
Íå êðàâ.
Åâêë³îí
² õòî âçÿâ, íå çíàºø?
˳êîí³ä
Òåæ íå çíàþ.
Åâêë³îí
Äîâ³äàºøñÿ õòî,
Ìåí³ ïîêàæåø?
˳êîí³ä
Òàê.
Åâêë³îí
Ó çëîä³ÿ íå ñòàíåø ÷àñòêè âèìàãàòè?
780
Õòî á â³í íå áóâ, òè íå ïîêðèºø çëîä³ÿ?
˳êîí³ä
ͳ.
Åâêë³îí
À ÿêùî áðåøåø?
439
Тіт Макцій (Макк) Плавт
˳êîí³ä
Íåõàé ìåíå òîä³ Þï³òåð âðàçèòü.
Åâêë³îí
Äîñèòü.
Ãîâîðè òåïåð, ùî õî÷åø.
˳êîí³ä
Ìàáóòü, íå çíàºø òè,
Õòî ÿ, ÿêîãî ðîäó. Ìåãàäîð ìåí³ äÿäüêî,
Àíò³ëîõ áàòüêîì áóâ, ñàì ÿ ˳êîí³ä ïî ³ìåí³,
Ìàòè – Åâíîì³ÿ.
Åâêë³îí
ß çíàþ ð³ä âàø. Ãîâîðè òåïåð,
×îãî õî÷åø.
˳êîí³ä
Ó òåáå º äî÷êà.
Åâêë³îí
Òàê, óäîìà, òóò.
˳êîí³ä
² òè
³ääàºø ¿¿ çà äÿäüêà ìîãî?
Åâêë³îí
Óñå òàê ³ º.
˳êîí³ä
Íó, òàê îò, ÷åðåç ìåíå â³í øëå òîá³ â³äìîâó çàðàç.
Åâêë³îí
ßê â³äìîâó, êîëè äî âåñ³ëëÿ óñå ãîòîâå, çëàãîäæåíå?
Íåõàé óñ³ áîãè ³ áîãèí³ âðàçÿòü éîãî! Òà ÿ
Âòðàòèâ ÷åðåç íüîãî íèí³ ñò³ëüêè çîëîòà,
Íåùàñíèé!
˳êîí³ä
Çàñïîêîéñÿ, íå ïîñï³øàé ³ç ïðîêëüîíàìè.
Íåõàé íà áëàãî ³ íà ùàñòÿ ³ òîá³ é äî÷ö³
Îáåðíåòüñÿ öÿ ñïðàâà! Ãîâîðè: õàé áóäå òàê!
Åâêë³îí
Íåõàé ìåí³ âëàøòóþòü áîãè öå!
˳êîí³ä
Íåõàé âëàøòóþòü ³ ìåí³!
Ñëóõàé-íî! Õòî âèííèé ó ëèõîìó, í³ ñîðîìó, í³ ñîâ³ñò³
790
Íå ìàº, ì³çåðíà òà ëþäèíà! Áëàãàþ,
Åâêë³îíå, òåáå, òâîþ äî÷êó:
Ó ÷îìó ìèìîâîë³ çàâèíèâ ÿ, ïðîñòè ìåí³ é ìåíå
Ç’ºäíàé çàêîííèì øëþáîì ç íåþ. ß, ïðèçíàþñÿ òîá³,
Äî÷ö³ òâî¿é çàâäàâ îáðàçè ÿ ó äåíü Öåðåðè:
ij¿ âèíà ³ çàïàëó þíîñò³ ï³ääàâñÿ ÿ.
Åâêë³îí
Ãîðå ìåí³! ßêèé ó÷èíîê! Ùî ÿ ÷óþ!
440
Àíòè÷íà ë³òåðàòóðà. Ãðåö³ÿ. Ðèì