Скворцов М.И., Скворцова А.В. Русско-чувашский словарь

Подождите немного. Документ загружается.

цеплять

{наст.

-ляю,

-ляешь, -ляют)

глаг.

несов.,

что

çаклăт, çак, çыхăнтăр;

цеплять крючкбм çекĕлпĕ çаклăт

цеплЯться (наст. -ляюсь, -ляешь-

ся,

-ляются) глаг. несов., за кого-

что çаклăн,

çăкăн,

çатăрлă; цеп-

ляться зă руку аллă çатăрласă тыт

цепнбй ирил. сă'нчăрлă; сăнчăртй;

непнăя передăча сă'нчăрлă çыхăнÿ

(маишнăсенче);

цепнбй пес сăнчăртй

йЫтă * цепнăя реăкция вĕçе-вĕç ре-

ăкци (лĕр

сыпăкран

тепĕр

сыпăка ку-

çса пыраканни)

цепбчка (-и) сущ. жен. 1. вăчăрă,

çинçе сăнчăр; цепбчка от часбв се-

хĕт

вăчăрй 2. (син. ряд, веренИца)

рет,

ярăм,

картă, йĕрке; цепбчка

солдат салтаксен рĕчĕ; идти цепбч-

кой карталансă пыр

цепь

(цепи, цĕпью, о цĕпи, на це-

пй,

цĕпи

и с цепй)

сущ.

жен.; множ.

цепи (цепей, в цепях) 1. сă'нчăр;

Якорная цепь якорь сă'нчăрĕ; по-

садить собăку на цепь йыттă сăн-

чăрпă кăкăр 2. (син. ряд) рет,

ярăм,

йĕркĕ; цепь событий ĕçсĕн вĕçĕ-вĕç

йĕркИ; гбрные

цĕпи

сăрт-ту хырçи-

сĕм;

соддăты рассьшались в цепь сал-

таксĕм сапалансă ретленчĕç

церковноприхбдский

прил:.

церков-

ноприхбдская шкбла чиркÿ' прихут

шкÿлĕ

(революцичченхи

Раççейре)

церковнослужитель (-я)

сущ.

муж.

чиркÿ' ĕçчĕнĕ (кĕçĕн пусăмри)

церкбвный

прил.

чиркÿ' -ĕ; церкбв-

ный кблокол чиркÿ' чăнĕ; церкбв-

ные прăздники чиркÿ' уявĕсем; цер-

кбвный прихбд чиркÿ' прихÿчĕ; цер-

кбвная слÿжба чиркÿ'

кĕллй

цĕрковь

(-кви)

сущ. жен.; множ.

цĕркви (-ĕй, -ăм и -ям, -ăми, о

-квях) 1. (син. релйгия, конфессия)

чирку', тĕ'н; правослăвная цĕрковь

правослăви чйркĕвĕ; католИческая

цĕрковь катблик

тĕ'нĕ,

католицйзм

тĕ'нĕ

2. (син. храм) чиркÿ', кĕ'лĕ

çÿрчĕ;

соббрная цĕрковь соббр чИр-

кĕвĕ, тĕп чиркÿ' (пĕр çĕрти

чиркÿ-

сенчен

чи асли); деревЯнная цĕрковь

йЫвăç чиркÿ'

цех (-а, в

цĕхе

и в цехÿ)

сущ.

муж.;

множ.

цĕхи

(-ов) и цехЯ (-б~в) цех

(предприяти пайĕ); прядйльный цех

çип арлакăн цех; рембнтный цех

юсăв

цĕхĕ

цивилизăция (-и) сущ. жен. циви-

лизăци

(общество

аталанăвĕн,

унăн

кулыпурин паллă шайĕ); антИчная

цивилизăция ăнтика цивилизăцийĕ;

совремĕнная европĕйская цивилизă-

ция ку чухнехй Еврбпа цивилизăцийĕ

цивилизбванный ирил. (син. куль-

тÿрный), цивилизбванно нареч. ци-

вилизăциллĕ,

культÿрăллă; циви-

лизбванные стрăны цивилизăциллĕ

çĕршывсĕм

цикл (-а)

сущ.

муж. 1. (син. круго-

оборбт) цикл, çăврăм; произвбдствен-

ный

цикл

произвбдство цйклĕ (пĕр

продукци тума

кирлĕ

пур

тĕрлĕ

ĕçсем);

годовбй цикл явлĕний прирбды çут

çантăлăк пулăмĕсĕн çулталăкрИ

çăврăмĕ

2. (син. ряд, совокÿпность)

ярăм,

пÿхă; цикл стихбв сă'вă ярăмĕ

циклбн (-а)

сущ.

муж. циклбн (ат-

мосфера

пусăмĕ пĕчĕк тăракан хут-

лăх,

унта

çиллĕ,

çумăрлă

çанталăк

пу-

лать)

цилиндр (-а) сущ. муж. цилйндр

(çÿпçе евĕр япала); блок цилИндров

двйгателя двйгателĕн цилйндр пуххй

цингă (-й) сущ. жен. цингă (вита-

мин çитменнипе пулакан чир); ле-

чИться от

цингй

цингарăн сиплĕн

цирк (-а) сущ. муж. цирк; пере-

движнбй цирк куçсă çÿрекĕн цирк;

артйсты

цИрка

цирк артисчĕсĕм

цирковбй прил. цирк -ĕ; цирковые

номерă цирк номерĕсĕм

цИркуль (-я) сущ. муж. цйркуль

(çавракăш ÿкермелли хатĕр)

цистерна (-ы) сущ. жен. (син. ре-

зервуăр,

ĕмкость) цистерна (пысăк

бак);

цистерна с

водбй

шыв цистер-

нй;

железнодорбжные цистĕрны чу-

гÿн çул цистернисем

цитата (-ы) сущ. жен. цитăта,

тĕ'слĕх, сыпăк (текстран илни);

привестИ цитЯту цитăта илсе кăтăрт

цитИровать (-рую, -руешь, -руют)

глаг. несов., кого-что цитатăлă, ци-

тăта илсе кăтăрт

цйтрусы (-ов) сущ. множ. цитрус-

сĕм

(лимон, мандарин,

апельсин

йыш-

ши

çимĕçсем)

циферблăт (-а) сущ. муж. цифер-

блăт

(сехетсен, приборсен кăтарту

енĕ)

цифра (-ы) сущ. жен. цйфра, хи-

чăвкать (наст. -аю, -аешь, -ают,

прич.

действ.

наст.

-ающий)

глаг.

не-

сов. 1. чаплаттăр (тута-çăварпа);

есть чăвкая чаплаттарсă çи 2. (син.

чмбкать) лачăртаттăр, шаплаттăр

(урапа);

чăвкать по грЯзи пЫлчăк

тă'рăх лачăртаттарсă ут

чад

(чăда, чăду, о чăде, в чадÿ) сущ.

муж. (сш. дым)

сĕ'рĕм,

тĕ'тĕм-сĕ'рĕм;

он угорел от чада ăнă сĕ'рĕм тйвнĕ

чадИть (наст. чажÿ, чадйшь, ча-

дят; прич. действ. наст. чадящий)

глаг. несов. (син. дымйть) сĕрĕмле,

мăкăрлăн, сĕ'рĕм кăлăр; печь чадйт

кăмакарăн сĕ'рĕм тухăть

чай (чăя, чăю, о чăе, в чак5) сущ.

муж.; множ. чай (чаĕв) чей; цейлбн-

ский чай цейлбн

чейĕ;

плйточный

чай хăмă чей, тахтă чей; зеленый

чай сймĕс чей; заварить чай чей пĕ-

çĕр;

пить чай с варĕньем варенипе

чей ĕç

чăйка (-и) сущ. жен. чăйка, чар-

сеп;

цифра «2» «2» хисеп; арăбские

цИфры арăб цифрисĕм (1, 2, 3, 4 т.

ыт.);

рймские цИфры Рим цифри-

сĕм (/, //, III, IV т. ыт.)

цыгăн (-а) сущ. муж., цыгăнка (-и)

жен.

чикăн;

множ. цыгăне (-ăн) чи-

кансĕм (Индирен тухнă,

тĕрлĕ

çер-

шывра пурăнакан халăх)

цыгăнский прил. чикăн -ĕ; цыган-

ские пĕсни чикăн юррисем;

цыгăн-

ский язык чикăн чĕлхй

цыпленок

(-нка)

сущ.

муж.; множ.

цыплята (-ят)

чĕ'пĕ,

чăх чĕгаш; цып-

лĕнок вылупился из яйцă чĕ'пĕ

çăмартарăн тÿхнă

цыпочки:

ходйть на цыпочках чĕр-

не вĕ'ççĕн утсă çÿре

лăн;

морскăя чăйка тйнĕс чарлăнĕ;

нтенцы чăйки чăйка чĕпписĕм

чăйная (-ой)

сущ.

жен. чăйнăй (пĕ-

чĕк столовăй); сельская чăйная ял

чăйнăйĕ

чайник

(-а) сущ. муж. чейник;

электрический чăйник электрйчество

чейнйкĕ; заварйть чай в чăйнике чей-

никрĕ

чей пĕçĕр

чăйный

прил.

чей -ĕ; чăйная посÿда

чей сăвăт-сапй; чăйная чăшка чей

чашкй

чан

(-а, в чăне и в чанÿ) сущ.

муж.; множ. чаны (-бв) и чаны (-ов)

чан,

каткă, сăвăт; чан с

водбй

шыв

каткИ

чăрка (-и)

сущ.

жен. черккĕ; сере-

бряная чăрка кă'мĕл черккĕ

час

(чăса, чăсу и с колич. числит.

часă,

чăсу, о чăсе, в чăсе и в часÿ)

сущ.

муж.; множ. часы (-бв) 1. сехĕт

(60 минут); прошлб три часа вйçĕ

сехет йртрĕ; пбезд опоздăл на час

пбезд пĕр сехбт юлсă

килчĕ;

Котб-

рый час? Миçе сех^т хăлĕ? 2. (син.

порă,

время) вă'хăт, тăпхăр; грбз-

ный час войны вă 'рçăн хăрÿшă

тăпхăрĕ;

в вечĕрний час каçхй вă-

хăтрă;

часы бтдыха канÿ вă'хăчĕ *

академйческий час вĕренÿ' сехечĕ

(40 е 45

минут);

В дббрый час! Чи-

п^р кăйăр!; с

чăсу

на час кĕç-вĕ'ç

часбвня (-и) сущ. жен.; множ. ча-

сбвни

(-вен)

часбвня, часавăй (кĕлĕ

тумалли пĕчĕк çурт)

часовбй

(-бго)

сущ.

муж. часовбй,

хурăлçă; выставить часовых хуралçă-

с^м тăратсă тух

часовбй

лрил.

сех^т -ĕ

(механизмĕ-

пе çыхăннă); часовые стрелки сех^т

йĕпписем 2. сех^т -ĕ (вăхăт виçипе

çыхăннă); часовбй пбяс сехĕт тă'рăхĕ

(Çĕр чăмăрĕн

'/24

пайĕ); часовая оп-

лăта труда ĕ 'çшĕн сех^т тă 'рăх

тÿленй

частйца' (-ы) сущ. жен. пĕ'рчĕк,

пай,

тĕпренчĕк; мельчăйшие частй-

цы метăлла метăлăн питĕ вĕ'тĕ

пайĕ-

сĕм

частйца

(-ы) сущ. жен. тăтăк

(грамматикăра); вопросительные

частицы ыйтÿ татăкĕсем

частнчный прил. (син. непблный;

ант. пблный), частйчно

нареч.

туллй

мар,

пăйăмлă, кăтăк; цель выпол-

нена частйчно тĕллеве хăш-пĕ'р та-

рăн пурнăçлăнă

чăстник (-а) сущ. муж., чăстница

(-ы) жен. хăрпăрçă (харпăр хăй хал-

лĕн

ĕçлекен, сутă тăвакан çын)

чăстное

(-ого)

сущ.

сред.

(ант. про-

изведĕние) пайлăнмăш (пайласан

пулни)

чăстность (-и) сущ. жен. (син. под-

рббность, мелочь) вĕ 'тĕр-шăкăр,

пăйăрлăх, пăйăр

япалă;

не вдавăясь

в частности вĕ 'тĕр-шакăрă

асăн-

мăсăр * в чăстности

вводн.

сл.

ÿйрăм-

мăн илсен

чăстный прил. 1. (ант. ббщий)

пăйăр, ÿйрăм; чăстный вьшод пăйăр

пĕтĕмлетÿ' 2. (син. лйчный; ант. об-

щĕственный, госудăрственный)

хăрпăр,

ÿйрăм; харкăм -ĕ; чăстная

сббственность ÿйрăм хăрпăрлăх; чă-

стное лицб ахăль çын (должноçра

тăманни)

частотă (-Ы) сущ. жен.; множ. ча-

стбты (-бт) тă 'тăшлăх (паллă вă-

хăтри

пулăмсен

хисепĕ);

частотă ко-

лебăний мăятника мăятник чÿхĕнĕвĕн

тă 'тăшлăхĕ

частушки

(-шек)

сущ.

множ.; един.

частушка (-и) жен. такмăк; петь ча-

стушки такмăк калă

чăстый (кратк.

ф.

част, частă, чă-

сто,

частЫ; сравн. ст. чăще) ирил.

(ант.

рĕдкий), чăсто

нареч.

(син.

шют-

ный, густбй)

тăчă,

йă'вă, çă'тă; чă'т-

лăх;

чăстая Изгородь çă'тă картă; чă-

стые зăросли чă'тлăх вăрмăн; чăстый

гребень вĕ'тĕ турă 2. (син. блИзкий;

ант. далĕкий) çЫвăх, тă'тăш; селе-

ния располбжены чăсто ялс^м пĕр-

пĕринчен çьгвăх ларăççĕ 3.

(син.

6Ы-

стрый)

хă'вăрт, час-чăс; çине-çине;

пульс у больнбго частый чИрлĕ

çЫннăн юнĕ хă'вăрт тапăть; мы чă-

сто встречăемся эпйр час-часăх тĕл

пулăтпăр

часть (-и) сущ. жен.; множ. чăсти

(-ей) 1. (син. дбля; ант. целое) пай,

тÿпе, вăлĕ; разделЯть на чăсти пай-

лă,

ваклă;

часть огорбда занятă под

картбфель пахчăн пĕр пайне çĕр ул-

мй йышăнăть 2. (син. детăль) пай,

хăтĕр (ансатти); запасные чăсти за-

пăс пайсем; разобрăть велосипед на

чăсти велосипедă пăйăн-пăиăн сÿт 3.

(син.

раздел) пай, ÿйрăм, сЫпăк; ро-

мăн в трех частЯх вйçĕ пăйлă ромăн

(син. отдел) пай, уйрăм (учрежде-

нин);

учебная часть института инсти-

тÿтăн вĕренÿ' пăйĕ 5. часть (çартă);

вбинская часть çар чăçĕ; авиацибн-

ные чăсти авиăци чаçĕсем * чăсти

света тĕнче пайĕсем (материксем

тата вĕсем çывăхĕнчи утравсем);

чăсти речи пуплĕв пайĕсĕм; зто не

по моей чăсти Зпĕ ку ĕçпĕ çыхăнмăн

часы (-бв)

сущ.

множ. сехĕт; стен-

ные часы стенă сехĕчĕ; электрбнные

часы электрбнлă сехĕт; кармăнные

часы кĕсьĕ сехĕчĕ; часы пробили де-

сять сехĕт вÿннă çăпрĕ; мой часы за-

бегают вперед мăнăн сехĕт малă ка-

ять

чăхлый лрил. 1. (син. вянуший, слă-

бый) вă

'йсăр,

начăр; ÿсй-ÿсмИ;

чăхлый куст вă'йсăр тĕ'мĕ 2. (син.

болĕзненный, хйлый; ант. здорб-

вый) имшĕр, нИшлĕ, хавшăк; ча-

хлый ребĕнок имшĕр ачă

чăшка (-и)

сущ.

жен. куркă; ч^й-

ная чăшка с блк>дечком чей курки-

пĕ чашкИ * чăшка

весбв

тарасă

Ывăсĕ

чăща (-и) сущ. жен. (син. зăросль)

чă'тлăх; леснăя чăща чă'тлăх вăрмăн

чегб

(произн. -вб) 1.

местоим.

род.

п. от что;

Чегб

тебе нăдо? Мĕн

кйрлĕ

санă? 2.

нареч.

(син.

зачĕм,

по-

чемÿ) ма, мĕ'ншĕн, мĕн

тумă,

мĕн

пиркй;

Чегб

вы остановились? Мĕ'н-

шĕн чăрăнтăр эсйр?

чей муж., чья жен., чьĕ

сред.,

чьи

множ., местоим.

вопросит.

и отно-

сит. кăмăн -ĕ, кам -ĕ; Чьи зто кнй-

ги? Кăмăн кĕнекисĕм кусĕм?; че-

ловĕк, чей бблик известен

всем

пур-

те сăнрăн паллакăн çын

чей-либо, чей-нибудь местоим.

неопр.

кăмăн та пулйн, такăмăн; нам

нужнă чьЯ-либо пбмощь пирĕ кăмăн

та пулИн пулăшăс пулăть

чбй-то местоим. неопр. такăм -ă,

такăмăн -ĕ; здесь лежИт чьЯ-то ша-

пка кунтă такăмăн çĕ'лĕкĕ выртăть

чек (-а)

сущ.

муж. 1. чек (укçа

хуçи

кама та пулин банк урлă укçа илме

панă хут); вьшисать чек чек çырсă

пар 2. чек (таваршăн

тулекене

кас-

са çапса панă талон)

челнбк (-ă)

сущ.

муж. 1. (син. лбд-

ка) кймĕ (йывăç вуллинчен алтса

туни);

рыбăцкий челнбк ггулăçă ким-

мй 2. ăсă (лир

тĕртмелли,

çĕвĕ

çĕле-

мелли)

человек (-а) сущ. муж.; в знач.

множ. употр. лк5ди (-ĕй; в

сочет.

количественными словами человĕк,

человĕкам, человĕками, человĕках)

çын,

этĕм;

первобытный человек

сĕм авалхи

этĕм;

образбванный че-

ловĕк

вĕрĕннĕ çын; пять человек

пИлĕк çын; духбвный мир человека

этĕмĕн чун хавăлĕ;

речь

идĕт о двух

человĕках калаçÿ йкĕ çын çинчĕн

пырăтЬ * Будь человеком! Эт^м

рĕтлĕ пул ĕ'нтĕ!

человекообрăзный прил.: челове-

кообрăзные обезьЯны эт^м евĕрлĕ

упăтесĕм

человбческий

ирил.

этĕм -ĕ, çын -ĕ;

этемле; человеческий рăзум этĕм ăс-

тă'нĕ;

человеческое отношĕние этем-

лĕ

кă'мăл, этемлĕ хутшăнÿ

человечество (-а)

сущ.

сред.

(син.

лк5-

ди) этемлĕх; истбрия человĕчества

этĕмлĕх истбрийĕ

человĕчный лрил. (син. отзывчивый,

гумăнный; ант. жестбкий) зтĕплĕ, та-

равăт,

Ырă кă'мăллă, ă'шă кă'мăллă

челюсть (-и) сущ. жен.; множ. чĕ-

люсти (-ей и -ей) янăх шăммй,

янăх;

нйжняя чĕлюсть аялтИ янăх;

челюсти овцы сÿрăх янахĕсĕм

чем 1.

местоим.

(твор. п. от что)

мĕнпĕ; Чем бы связăть кнйги? Кĕне-

кесенĕ

мĕнпĕ çыхăс-ши? 2. союз с

сопоставительным

значением:

сегбд-

ня теплее, чем вчерă паян ĕнерхин-

чĕн ăшăрăх

чемодăн (-а) сущ. муж. чăматăн;

кбжаный чемодăн сăрăн чăматăн;

сложить одежду в чемодăн тумтирĕ

чăматанă майласă хур

чемпибн (-а) сущ. муж., чемпибн-

ка (-и) жен. чемпибн (ăмăрту çĕн-

терÿçи);

чемпибн мИра тĕнче чем-

пибнĕ;

завоевăть тйтул чемпибна

чемпибн ятне çĕнсĕ ил

чемпионăт (-а)

сущ.

муж. чемпио-

нăт, ăмăрту (чемпион ятне илмел-

ли);

чемпионăт Россйи Раçç^й чем-

пионăчĕ

чепухă (-й) сущ. жен. (син. ерун-

дă) ниме тăмăн япалă, пулИ сăмăх;

нестй чепухÿ сÿпĕлтет, пуш сăмйх

çап

черви (-ей, -ям) и чбрвы (черв,

чĕрвам)

сущ.

множ. ч^рвă (карт вăй-

йинчи пĕр ÿкерчĕк тĕсĕ); десятка

червĕй ч^рвă вуннă

червИвый ирил. хÿртлă, хуртлăннă;

червйвые грибы хуртлăннă кăмпă

червь (-я) сущ. муж.; множ. ч^р-

ви (~ей) ăмăн, хурт; землянбй червь

çĕр

ăмăнĕ; шелковичный червь пÿр-

çăн

хÿрчĕ

червяк (-ă) сущ. муж. ăмăн; ло-

вйть рыбу на червякă пуллă ăманпă

тыт

чердйк (-ă) сущ. муж. маччă, чар-

тăк; поднЯться на чердăк маччанă

хăпăр

через кого-что,

предлог

с вин. п. 1.

ÿрлă;

вйтĕр; перейти чĕрез ÿлицу

урăм

ÿрлă каç; поехать чĕрез лес

вăрмăн вйтĕр кай; перепрыгнуть че-

рез заббр картă ÿрлă сиксе каç 2.

пулăшнипе; -ра (-ре); сообщйть чĕ-

рез газету хаçатрă пĕлтер 3. иртсен;

-рăн

(-р^н); чбрез неделю пĕр эрне-

р^н * через сйлу юлашки вăйрăн

черенбк

(-нкă)

сущ. муж. 1. ăвăр;

черенбк лопЯты кĕреçĕ аврИ; наса-

дйть черенбк ăвăр ларт 2. сапăн, ту-

рăт (сыпмалли); привйть черенбк са-

пăн сып

череп (-а) сущ. муж.; множ. чере-

пă (-бв) пуç купташкИ, пуç шăммй;

лысый череп кукшă пуç

черепăха (-и)

сущ.

жен. тймĕр шапă;

пăнцирь черепăхи тймĕр шапă хуппй

черепица (-ы) сущ. жен. черепИца

(çурт

витмелли

тăм е

цемент

шак-

мак);

дом под черепичной крышей

черепйца вйтнă çурт

черепичный прил. черепйца...; че-

репйца -ĕ; черепйчная крыша чере-

пйца çи виттй

чересчÿр

нареч.

(син. слйшком) ыт-

лă

та, ытлашшй, виçесĕр; товăр че-

ресчур дброг тавăр ытлă та хăклă

черемуха (-и) сущ. жен. çĕ'мĕрт;

черĕмуха цветĕт çĕ 'мĕрт çеçкене

лăрнă

чернеть (наст. -нбю, -неешь, -не-

ют)

глаг.

несов.

1. хурăл, тĕттăмлен,

хуралсă кай; ночнбе нĕбо чернеет

çĕрлехИ тупе тĕттĕмленсĕ пырăть 2.

хурăл,

хурăн кÿрăн; вдалИ чернеет

лес инçетрб вăрмăн хурăн курăнăть

чернйка (-и) сущ. жен. хурă çыр-

лă;

кусты черники хурă çырлă тĕ-

мĕсăм

чернйла

(-йл) сущ. множ. чернйл;

чĕрные чернила хурă чернйл; рубă-

шка испăчкана чернйлами

кăпе

чер-

нилпă

варалăннă

чернйльннца (-ы) сущ. жен. чер-

нйльница, чернйл сăвăчĕ

черновйк (-ă)

сущ.

муж. малтăнлăх

çырнй; черновйк сочинĕния малтăн-

лăх

çЫрнă сочинĕни

чернозĕм (-а)

сущ.

муж. хурă тăпрă

(тăпран чи пулăхпă тĕсе)

чернозĕмный прил. хурă тăпрă -ĕ;

хурă

тăпрăллă; чернозĕмная полосă

хурă

тăпрăллă тă'рăх

черноплбдный

прил.:

черноплбдная

рябИна хурă пилăш

чернораббчий

(-его)

сущ.

муж., чер-

нораббчая жен. хурă ĕçрй раббчи

чернослйв (-а)

сущ.

муж. хурă слй-

ва (типĕтни); компбт из чернослй-

ва хурă слйва компбчĕ

черпать (наст. -аю, -аешь, -ают)

глаг.

несов.

1. (син. доставăть) ăс, ăссă

ил;

чĕрпать ведрбм вбду из прудă

пĕверй

шывă витрепе ăс 2. (син. при-

обретăть) туп, ил, туян; чĕрпать

знăния из

книг

кĕнекесенчен пĕлÿ'

туян

черстветь 1 и 2

л.

не

употр.

(наст.

-еет, -ĕют)

глаг.

несов.

1. (син. сбхнуть,

твердĕть) тип, хыт, типсĕ хыт, типсĕ

кай;

хлеб черствеет çă'кăр типсĕ хы-

тăть 2. (син. грубĕть) чурăслăн,

тÿрккеслĕн;

он черствеет душбй

ÿнăн чунĕ чурăсланăть

чертă (-Ы)

сущ.

жен. 1. (син. лйния)

йĕр, чйкĕ; провести чертÿ йĕр турт;

в чертб гброда хулă чиккинче, ху-

ларă

2. (син. свбйство, осббенность)

пăллă, ÿйрăмлăх; черты харăктера

кă'мăл уйрăмлăхĕсĕм * черты ли-

цă сăн-пйт, ĕренке; в ббщих черт^х

пĕтĕмĕшпе илсĕн

чертĕж

(-ежă)

сущ.муж.;

множ.

чер-

тежй (-ĕй) чертĕж, ÿкĕрчĕк, ĕлкĕ;

чертеж здăния

çурт

чертĕжĕ; изго-

тбвить чертеж чертĕж ту

чертĕжный ирил. чертĕж -ĕ, ÿке-

рÿ '-ĕ; чертĕжные принадлежности

ÿкерÿ' хатĕрĕсем

чертйть (наст. черчÿ, чертишь,

чĕртят; прич. страд. прош. черчен-

ный) глаг. несов. 1. чĕр, çыр, йĕр

ту, йĕр турт; чертйть

пăлкой

по пес-

кÿ хă'йăр çинчĕ патакпă йĕр турт 2.

чертĕж ту, ÿкер; чертйгь план мест-

ности вырăн планнĕ ÿкĕр

черчение (-я) сущ. сред. черчени,

ÿкерÿ'; урбк черчĕния черчĕни урбкĕ

чесать (наст. чешÿ, чĕшешь, ч^-

шут; повел. ф. чешИ; ирич. действ.

наст. чешущий, прош. чесăвший;

прич. страд. прош. чĕсанный; деепр.

чешă) 1. кого-что хыç, хышалă (ут

кĕçтешпе); чесăть спйну çурăмă хыç

кого-что турă; чесать вблосы çÿçĕ

турă

3. чав, шăртлă, таптăр; чесăть

шерсть çăм таптăр * чесать языкбм

сÿпĕлтет; чесать в затылке

ĕнсе

хыç

(аптранипе)

чесаться (наст. чешÿсь, чешешь-

ся,

чĕшутся; иовел. ф. чешИсь; ирич.

действ.

наст. чĕшущийся,

прош.

че-

сăвшийся; о^ееир. чешăсь)

глаг.

несов.

хыç, хышалă, хышалăн; свиньЯ

чешется о столб сыснă юпă çумĕн-

чĕ

хышаланăть 2. 1 и 2 л. не употр.

кĕ'çĕт; ладбнь чешется ăлă тупăнĕ

кĕçĕтет

чеснбк (-ă) сущ. муж. ыхрă; дбль-

ка чеснокă ыхрă шă'лĕ; положить в

суп чеснбк яшканă ыхрă ярсă техĕм-

л^т

чеснбчный ирил. ыхрă -ĕ; чеснбч-

ный зăпах ыхрă

шăршй

чествование (-я) сущ.

сред.

салам-

лăв,

чыслăв; саламланй, чысланИ;

торжĕственное чĕствование ветерă-

нов войны

вă'рçă

ветеранĕсене чăп-

лăн

чысланй

чествовать (наст. -твую, -твуешь,

-твуют;

повел.

ф. -твуй;

деепр.

-твуя)

глаг. несов., кого саламлă, чыслă,

чыслăв ту; чĕствовать юбиляра юби-

лярă

чыслă

честный ирил. (син. прямбй, йск-

ренний,

добросбвестный), честно

нареч. тÿ 'рĕ, тĕ 'рĕс, тасă чÿнлă,

тÿ 'рĕ кă 'мăллă; чĕстный человĕк

тÿ'рĕ кă'мăллă çын; честно расска-

зăть

обо

всем

пĕр пытармăсăр йăлтăх

каласă пар * честное слбво тупа-

тă,

чăн калăтăп

честь (чĕсти, о чĕсти, в честй и

в чĕсти) сущ. жен. 1. (син. достбин-

ство,

благорбдство) чыс, чЫслăх,

пархатăр;

честь вбина салтăк чЫсĕ;

дело чести чЫслăх ĕ'çĕ 2. (син. репу-

тăция) чыс, ырă ят; честь семьи

кил-йЫш чЫсĕ; берĕчь честь смблоду

Ырă

ятă çамрăкрăн упрă 3. (син.

почĕт) хисеп; воздавăть честь хисĕп

ту; ветерăны достбйны большбй чб-

сти ветерансĕм пысăк хисепе тИвĕç

* с чеЪтью выполнить свой долг

хăрпăр тивĕçне чЫслăн пурнăçлă;

э~то дĕлает емÿ честь кÿншăн вăл

хисепе тйвĕç; отдăть честь саламлă

(çар çыннисем çинчен); мнбго чести

ему вăл кунă тйвĕç мар

четверг (-ă) сущ. муж. кĕçнернй

кун;

вĕчером в четв^рг кĕçнернй каç

четверĕньки

(-нек)

сущ. множ:.

ползтй на четвереньках тăвăт урăн

упалĕн

четверо (-Ых, -ым, вин. п. -о и с

одушевленным

сущ.,

-Ых, -Ыми, о -Ых)

числит. собир. тăвăтă, тăвăттăн,

тăвăттăшĕ;

четверо ребЯт тăвăтă ачă;

нас было четверо эпйр тăвăттăн пÿл-

нă;

четверо из них вĕсенчен тăвăт-

тăшĕ;

прошлб четверо сÿток тăвăтă

тăлăк йртрĕ

четверть (-и) сущ. жен. 1. чĕ'рĕк,

тăвăттăмĕш пăйĕ; четверть каравăя

çă'кăрăн тăвăттăмĕш пăйĕ; четверть

часă чĕ'рĕк сехет, вун пйлĕк минут

чĕ'рĕк

(вĕренÿ

çулĕн

тăваттăмĕш

пайĕ);

пĕрвая чĕтверть пĕрремĕш

чĕ'рĕк 3. шит (кивĕ виçе- аршйнйн

тйваттăмĕш пайĕ); мĕрить четвер-

тЯми шитпе виç

четвĕрка (-и) сущ. жен. 1. тăвăттă

(«4» паллă, хисеп); написăть четвĕрку

тăвăттă пăллă çыр 2. «тăвăттă»

(вĕренÿри хаклав палли); Штя по-

лучйл

«четвĕрку» по матемăтике

Пĕтя математикăпă «тăвăттă»

Илнĕ

четвĕртый числит. порядк. тăвăт-

тăмĕш;

жить на четвĕртом этажĕ

тăвăттăмĕш хутрă пÿрăн

четыре (четырĕх, четырĕм, вик. и.

четЫре и, с

одушевленным

сущ., че-

тырĕх,

четырьмя, о четырĕх) чис-

лит. колич. тăвăт, тăвăтă, тăвăттă;

четыре дбма тăвăтă çурт; к четырĕм

прибăвить три - бÿдет семь тăвăттă

çумнĕ вйççĕ хушсăн çйччĕ пулăть

четь^режды нареч. тăвăтă хут,

тăвăттă; четырежды три — двенăд-

цать тăвăтă хут вйççĕ - вун йккĕ

четыреста (четырĕхсбт, четы-

рĕмстăм, четырьмястăми, о четы-

рĕхстăх) числит. колич. тăвăт çĕр;

прошлб четЫреста лет тăвăт çĕр çул

иртнĕ

четырĕхугбльник (-а) сущ. муж.

тăвăт кĕтеслĕх

(геометри

фигури)

четырĕхугбльный ирил. тăвăт кĕ-

т^слĕ;

четырĕхугбльное пбле тăвăтă

кĕтеслĕ

пÿсă

четырнадцать (-и) числит. колич.

вун тăвăт(ă), вун тăвăттă; емÿ че-

тырнадцать лет вăл вун тăваттăрă

чехбл (чехлă) сущ. муж.

хÿпă,

вйтĕ;

чехбл для дивăна дивăн виттй

чечевйца (-ы)

сущ.

жен. ясмăк; суп

из чечевицы ясмăк яшкй

чешуя (-й) сущ. жен.

хÿпă,

вĕ'тĕ

хупă

(чĕр

чунсен,

ÿсен-тăрансен);

ры-

бья чешуЯ пÿлă хуппй; чешуЯ яще-

рицы

калтă хуппй

чĕрный (кратк. ф. чĕрен, чернă,

чернб и чĕрно, множ. чернЫ и чĕр-

ны;

сравн.

ст.

чернĕе;

превосх.ст.

чер-

нĕйший) прил. 1. (ант. бĕлый) хурă;

чĕрный хлеб хурă çă'кăр; чĕрное от

загăра т^ло хĕвелпе пйçнă

кĕре

ÿт

3. (син. мрăчный, гбрестный, безот-

рăдный) хÿйхăллă, йывăр; чĕрные

дни йЫвăр кунсăм; чĕрные мысли

хÿйхăллă шухăшсем ^ чĕрная бăня

хурă

мунчă (мăрьесĕрри); сд^лать

чĕрное дело тискер ĕç ту; чĕрный

ход хыçалтй ăлăк (çуртăн); чĕрная

раббта хур^а ĕç, вăй-хăл ĕ'çĕ; чĕрная

неблагодăрность пархатăрсăр пулнй,

ыррă

хакламаннй; держăть на чĕр-

ньш день сых ятне тыт (сăм., укçа)

чĕрствый (кратк. ф. чĕрств, чер-

ствă,

чĕрство, множ. черствы и

чĕрствы) прил. 1.

(син.

сухбй, твĕрдый;

ант. свежий)

тИпĕ,

хЫтă, типсĕ

хьггнă;

чĕрствый хлеб тйпĕ çă'кăр 2.

(син. бездÿщный; ант. дббрый, от-

зЫвчивый) чунсăр, чУрăс, тÿрккес;

чĕрствая душЯ чÿрăс чун

черт

(-а) сущ. муж.;

множ.

ч^рти

(-ĕй) шуйттăн,

усăл,

мур (тĕн

ĕненĕвĕсенче, юмах-халапсенчĕ) 4

Чĕрт егб знăет! Мур

пĕлет-и

ăнă!;

Черт

возьмй! Мур илесшĕ! (тарăх-

са калани); Чем чĕрт не

шÿтит!

Тем

те пулмă пултарăть!; Чĕрт с ним!

Пултăрăх!

чĕрточка

(-и)

сущ.

жен.

(син.

дефйс)

кĕске

йĕр (сăмах

пайĕсене

çыхăнта-

раканни;

сăм.,

атте-анне,

чăн-чăн)

чĕткий прил. (син. отчĕтливый, яс-

ный;

ант. неясный, расшшвчатый),

чĕтко

нареч. уçăмлă, тăтăклă, йĕр-

келлĕ,

кал-кăл; чĕткое изображение

ÿçăмлă

ÿкерчĕк; чĕтко организовăть

раббту ĕçĕ кал-кăл

йĕркеле

чĕткость (-и)

сущ.

жен. (син. отчĕт-

ливость, ясность; ант. неясность,

расплЫвчатость) ÿçăмлăх, тăтăклăх,

йĕркелĕх, кал-кăллăх; чĕткость про-

изношĕния звÿков сасăсене ÿçăмлă

каланй

чĕтный прил. (син. пăрный; ант.

нечĕтный) мă'шăрлă, тĕкел; чĕтные

числа мă'шăрлă хисепсем (4, 6, 8

т. ыт.)

чибис

(-а) сущ. муж. текерлĕк

(улăх кайăкĕ)

чиж (-ă) сущ. муж. çйрĕк тăррй

(вăрман кайăкĕ)

чин

(-а) сущ. муж.;

множ.

чины

(-бв) чин (службăри пусйм, йна ти-

вĕçлĕ

ят); офицĕрский чин офицер

чйнĕ

чинить

(наст.

чишб, чйнишь, чй-

нят; ирич. страд. прош. чйненный;

деепр.

чиня)

глаг.

несов.

(син. исправ-

лять, ремонтйровать; ант. ломăть)

юсă,

тÿрлĕт,

саплă;

чинйть телевйзор

телевйзор юсă; мнбго раз чйненные

ботйнки нумăй хут саплăнă пушмăк

чинбвник (-а)

сущ.

муж. чинбвник

(патшалăх службинчи çын)

чйсленность (-и)

сущ.

жен.

(син.

ко-

лйчество) хисеп, шут, йыш; чйс-

ленность населĕния растĕт хăлăх

йЫшĕ

ÿсет

числитель (-я) сущ. муж. (ант.

знаменăтель) числйтель (вак хисеп-

ре - пайланакан цифра)

числйтельное

(-ого)

сущ.

сред.:

ймя

числИтельное хисеп ячĕ, хисеп; ко-

лйчественные числйтельные шут хи-

сепĕсĕм;

порядковые числйтельные

йĕрке

хисепĕсем

чйслиться (наст. -люсь, -лишься,

-лятся;

иовел. ф. -лись, -литесь; прич.

действ.

наст. -лящийся, лрош. -лив-

шийся;

деепр. -лившись) глаг. не-

сов., кем-чем (син. считăться) шут-

лăн,

хисеплен, шутрă тăр; он чйс-

лится в бтпуске вăл отпускрă шут-

ланăть

числб

(-ă) сущ.

сред.;

множ.

чйсла

(чйсел,

чйслам) 1. хисеп; целое чис-

лб

туллй

хисĕп;

дрббное числб вак

хисеп 2. (син. день, дăта) кун, чис-

лă;

в первых чйслах мăя çу ÿйăхĕн

малтанхи кунĕсенче; Какбе сегбд-

ня числб? Паян хăш числă? 3. хи-

с^п (грамматикăра); единственное

числб пĕрреллĕ

хисĕп;

мнбжествен-

ное числб нумăйлă

хисĕп;

в том

числе вăл шутрă, çав шутрă; без

числă

ймсĕр-сÿмсăр, шÿтсăр нумăй

чйстить

(наст.

чйшу, чйстишь, чй-

стят; повел. ф. чисть; ярич. страд.

прош.

чйщенный;

деепр.

чйстя)

глаг.

несов.

кого-что

тасăт;

чйстить

оцĕ-

жду щĕткой тумтире щĕткăпă тасăт;

чйстить зÿбы шăл тасăт 2.

что

шу-

рăт, тасăт; чйстить картбфель çĕр

улмй шурăт; чйстить грибы кăмпă

тасăт

чистовбй

прил.

(син. беловбй; ант.

черновбй) тасă, тасаллă; чистовбй

экземпляр документа ĕç хÿчĕн тасал-

лă

çЫрнă экземплярĕ

чистописăние (-я) сущ. сред. тасă

çырÿ, илĕмлĕ çырÿ

(шкулти

ĕç

тĕсĕ)

чистоплотный лрил.

(син.

опрятный;

ант. неряшливый, нечистоплбт-

ный),

чистоплбтно нареч. типтерлĕ,

тирпейлĕ,

тасă; чистоплбтная дб-

вушка

типтерлĕ хĕр

чистота (-Ы)

сущ.

жен. (ант. грязь)

тасăлăх; поддерживать в дбме чис-

тоту пуртĕ тасă тыт

чйстый (кратк. ф. чист, чистă, чй-

сто,

множ.

чйсты и чистЫ;

сравн.

ст.

чйще;

превосх.

ст. чистейший) ирил.,

чйсто

нареч.

1. (ант. грязный) тасă;

чистая посÿда тасă сăвăт-сапă; чй-

сто вымыть пол урайне

çусă

тасăт

(син. своббдный, открЫтый) ÿçă,

тасă;

чйстое небо янкăр тасă тÿпĕ

^ от чйстого сĕрдда чун-чĕререн,

тÿ'рĕ кăмăлпă; чйстая прибыль тасă

тÿпăш;

говорить чйстую правду

чăннине калă

читăльный прил.: читăльный зал

вулăв

зăлĕ (библиотекйра)

читатель (-я) сущ. муж., чит^-

тельница (-ы) жен. вулăвçă, вула-

кăн;

читăтели журнăла журнăл ву-

лавçисем;

конферĕнция читателей

вулакансен конференцийĕ

читăтельский

прил.

вулăвçă -ĕ, ву-

лакăн

-ĕ; читăтельский билет вулăв-

çă билечĕ (библиотекйра усй кур-

малли)

читăть (наст. -ăю, -ăешь, -ăют;

лрич.

страд. прош. чйтанный; деепр.

-ăя)

глаг.

несов.

1. что и

без

доп. ву-

лă;

чит^ть вслух сасăпă

вулă;

чит^ть

про

себя ăсрă

вулă;

я люблн* читать

Пÿшкина Зпĕ Пушкинă вуламă юра-

тăтăп 2. (син. угăдывать) туй, ăнкăр,

ăнлăн,

асăрхă; читать в сердцăх чĕ-

рере пуррине ăнкăр; чит^ть по гла-

з^м куçрăн асăрхă 3. кого-что

вулă,

калă

(итлекенсем умĕнче); чит^ть

стихИ с эстрăды эстрăда

çинче

сă'вă

вулă

4. (син. излагăть, выступăть) ту,

калă,

каласă пар (лекци, доклад) Ф

чит^ть

морăль

ăс пар,

вĕрентсе

ка-

лă;

читăть чертежй чертĕжсене тиш-

к^р

чихăть

(наст.

-ăю, -ăешь, -ăет, -ăют)

глаг. несов. сунаслă, апчхулăт, апч-

хÿ ту; чихăть при

нăсморке

сунаспă

апчхулăт

член

(-а) сущ. муж. 1. (син. учăст-

ник) член

(пĕрлешĕве

кĕрекен çын,

организаци е патшалăх); член

профсон5за профсоюз члĕнĕ; стрăны-

члены Организăции Объединенных

Нăций

Пĕрлĕшнĕ Нацисĕн Органи-

зацине кĕрекĕн çĕршывсем 2. (син.

часть) пай;

члĕны

т^ла ÿт-пÿ'

пайĕ-

сĕм 4 члĕны семьи кил-йышрй çын-

сĕм;

члĕны предложĕния предложе-

ни членĕсĕм (грамматикăра)

чрезвычăйный ирил. (син. исключй-

тельный;

ант. обьиный, заурядный),

чрезвычăйно нареч. 1. пйтĕ, çав те-

рй,

мăйсăр, шÿтсăр, ăкăш-мăкăш;

чрезвычăйный успĕх пИтĕ пысăк

çитĕнÿ'; я чрезвычăйно рад видеть

вас э~пĕ сирĕ курмă çав терй хавăс

ятăрлă, васкăвлă; чрезвычăйная

комиссия ятăрлă комйсси; чрезвы-

чăйное положĕние хытăрнă

йĕркĕ

(сăм., вăрçă, çут çанталйк

инкекĕ

чухне тăваканни)

чтение (-я) сущ.

сред.

1. вулăв; ву-

ланй;

выразительное чтение илĕмлĕ

вулăв;

книга для чтения вулăв кĕне-

кИ 2. вулăв, вуламаллй (кĕнеке, хай-

лав);

детектйвы - занимăтельное

чтĕние

детективсĕм - кă'сăк вулăв

чтить (наст. чту, чтишь, чтят и

чтут; ирич. действ. наст. чтящий и

чтÿщий) глаг. несов., кого-что (син.

уважăть) хисеплĕ, юратсă ăсăн; чтить

пăмять

гербев войны

вă'рçă

патгăрĕ-

сенĕ

юратсă ăсăн

что

(произн.

шт;

падежные

ф:.

че-

гб,

что, чемÿ, чем, о чĕм) 1. мес-

тоим.

вопросит.

мĕн, мĕскĕр; Что ты

сказăл? Мĕн тĕрĕн Эсĕ?; Что здесь

случйлось? Мĕн пÿлчĕ кунтă? 2. ка-

реч. (син. скблько) мĕн чÿхлĕ, мĕн

хак; За что ты ăто купйл? Мĕн хак-

пă туянтăн Зсĕ кунă? 3. нареч. (син.

почемУ) мĕн, мĕ

'ншĕн,

мĕн пир-

кй;

Что ты задÿмался? Мĕн шухă-

шă кăйрăн Зсĕ? 4.

союзн.

сл. (син. ко-

тбрый(

переводится

соответствии

контекстом:

дом, что стойт на уг-

лу кĕтесре ларакăн çурт; сказали,

что он бблен вăл чирленĕ терĕç 4

что было сил пĕ 'тĕм вăйрăн, вăй

çйтнĕ

тарăн;

Что тблку спбрить?

ТавлашнИн мĕн уссй пур?; в слÿ-

чае чегб мĕн те пулйн сиксе тух-

сăн;

Мне-то что! Манă мĕн ĕç!; ни

к чему кирлĕ мар; ни за что 1) тем

пулсăн та 2) нимшĕнех, ним сăл-

тăвсăр;

с чегб мĕ'ншĕн, мĕн сăлтав-

пă;

Чегб тблько нет! Мĕн кăнă çук!;

Что де^лать! Мĕн тă

'вăн!;

Чемÿ

быть, тогб не миновăть посл. Пул-

маллИ пулатех

что

(произн.

шт) союз;

переводит-

ся в

соответствии

с контекстом: Я

сожалею, что опоздăл Э'пĕ кая к5л-

нăшăн пăшăрханăтăп; Он так изме-

нйлся,

что егб не узнЯть Вăл палла-

маллă

марăх улшăнсă кăйнă; Что ни

день, прихбдят нбвые вести Кунсе-

рен çĕ'нĕ хыпарсем килсе тăрăççĕ

чтббы, чтоб

(произн.

шт) 1.

союз

те-

сĕ, тесĕщ -асшăн (-есшĕн); Я хо-

чÿ,

чтббы он менЯ пбнял Вăл манă

ăнлăнтăр тесе тăрăшăтăп 2. части-

ца,

выражает требование пÿлтăр;

Чтббы в дбме было чйсто! Пÿртре

тап-тасă пÿлтăр!

чтб-либо, чтб-нибудь (произн. шт)

местоим. неопр. мĕн те пулйн; Нет

ли у тебя чтб-нибудь поесть? Сăнăн

мĕн те пулйн çимеллй çук-и?

чтб-то (произн. шт) 1. местоим.

неопр. (син. нĕчто) тĕмĕн, темскер,

темле

япалă;

там чтб-то лежйт ун-

тă темлĕ япалă выртăть 2.

нареч.

(син.

почемÿ-то) темшĕн, тем пиркй;

чтб-то мне не спится мăнăн т^м-

шĕн ыйхă килмĕст 3.

частица,

выра-

жает

сомнение

тем, тĕмĕн; Чтб-то

мне не верится! Тем, мăнăн ĕненес

килмĕст! 4.

нареч.

(син. бколо)

яхăн,

çЫвăх, пек; шука вĕсит чтб-то бко-

ло трĕх килогрăммов çăрттăн вйçĕ

килограмă яхăн таять

чуваш (чувашă и чувăша, чувашÿ

и чувăшу, чувашбм, о чуваше) сущ.

муж., чувашка (-и) жен.; множ. чу-

вашй и чувăши (чувашей и чувăшей,

чувашăм и чувăшам, чувашăми, о

чувашăх и о чувăшах) чăвăш; ни-

зовые

чуваши анатри чăвашсем;

верховые чуваши турй чăвашсем, ви-

рьялсĕм;

самЯрские чувăши Самăр

чăвашĕсем; чувăши — тн5ркский на-

рбд

чăвашсем - тĕ'рĕк хăлăхĕ

чувăшский

прил.

чăвăш -ĕ; чăваш-

лă;

чувăшский язык чăвăш чĕлхй;

Чувашский

край

Чăвăш ен; чуваш-

ская диаспора чăвăш диаспори

(Чйваш

Республики тулашĕнче

пурă-

накан чйвашсем); чувăшские газеты

чăвашлă хаçатсĕм

чувствИтельный прил., чувствй-

тельно нареч. 1. тÿйăмлă, сйсĕмлĕ;

сисĕм-тÿйăм -ĕ; чувствительный

приббр тÿйăмлă хăтĕр; чувствйтель-

ные клетки тела ÿ'тĕн сйсĕм-тÿйăм

клеткисем 2. (син. значйтельный)

пЫсăк, вă'йлă,

самăй,

палăрмаллă;

чувствйтельные расхбды самăй пЫ-

сăк тăкăк 3. (син. нежный; ант. грÿ-

бый,

бесчÿвственный)

ачăш,

çĕ-

пĕç, çемçе кă'мăллă; чувствйтель-

ная

дĕвушка çемçе кă'мăллă хĕр

чÿвство (-а) сущ.

сред.;

множ. чÿв-

ства (чувств) 1. тÿйăм, сйсĕм-тÿйăм;

туйнИ;

брганы чувств сисĕм-тÿйăм

органĕсем; чÿвство гблода выçнине

туйнй 2. (син. сознăние) ăн, тăн, ă'н-

лăх,

тÿйăмлăх; лишиться чувств

тăнă

çухăт 3. (син. осознăние, пони-