Языки и языкознание
  • формат pdf
  • размер 4,02 МБ
  • добавлен 03 августа 2015 г.
Байрамкъулланы Ахмат, Орусбийланы Ибрагим, Элкъанланы Магомет. Къарачай тилни грамматикасы. Морфология 6-7 класслагъа
Черкес шагъары: Къарачай-Черкес республика китаб басма, 1993. — 191 б. — ISBN 57644 07338
Башлары:
VI класс.
Бешинчи классда окъулгъанны къайтарыу.
Хапарлаучу, соруучу, буйрукъчу, кёлтюртюучю айтымла.
Айтымны членлери. Айтымда биртукъум членле.
Туура сёзде тыйгъыч белгиле.
Бош эмда къош айтымланы айырыу.
Лексика.
V классда окъулгъанны къайтарыу. Омонимле, синонимле, антонимле.
К ъарачай тилни сёз байлыгъы. Таза къарачай сёзле бла башха тилледен кирген сёзле.
Джангы эмда эски сёзле.
Сёзлерин бир-биринден айырыргъа болмагъан сёзтутушла.
Тамыр бла аффиксни къайтарыу.
Сёзню тамалы.
Къош, къысхартылгъан къош, къурау сёзле.
Сёзню къурамын айырыу, къайтарыу.
Морфология бла тюз джазыу.
Ат.
Атны иелик формасыны джалгъаныуу.
Атны иелик формасында болуш аффикслени тюз джазыу.
Джангы атла къурау.
Джангы атланы тилни башха кесеклеринден аффикслени болушлугъу бла къурау.
Къош эмда къурау атла.
Къошакъ магъана берген аффиксле.
Атны айырыу, къайтарыу.
Сыфат.
Тюз эмда къуралгъан сыфатла.
Сыфатны тенглешдириу дараджалары.
Сыфатланы къурау.
Бош, къош эмда къурау сыфатла.
Сыфатны атны магъанасында джюрюую.
Сыфатны айырыу, къайтарыу.
Санауну магъанасы. Санчы, тизгинчи, юлюшчю, къауумлаучу санаула.
Бош, къош, къурау санаула, аланы тюз дж азылыулары.
Санауну айырыу, къайтарыу.
Алмаш.
Алмашны магъанасы, аны айтымда къуллугъу.
Бетлеучю алмашла.
Бегитиучю алмашла.
Кёргюзюучю алмашла.
Соруучу эмда байлаучу алмашла.
Белгилеучю эмда белгисиз алмашла.
Огъайлаучу алмашла.
Алмашны айырыу, къайтарыу.
Сёзлеу.
Сёзлеуню магъанасы. Сёзлеуню айтымда къуллугъу.
Сёзлеуню къауумлары.
Орун бла заманны сёзлеулери.
Хал бла марданы сёзлеулери.
Сылтау бла муратны сёзлеулери.
Бош, къош къурау сёзлеуле.
Сёзлеуню къуралыуу.
Сёзлеуню тенглеш дириу дараджалары.
Сёзлеуню айырыу, къайтарыу.
Этим.
Джегилиучю бла джегилмеучю этимле.
Кёчюучю бла кёчмеучю этимле.
К ъары улаучу форма.
О гъайлаучу форма.
Этимни белгисиз формасы.
Болушлукъчу этимле.
Этимни айырыу, къайтарыу.
Джылны ичинде окъулгъанны къайтарыу.
Лексика.
Сёз къурау бла тюз джазыу.
М орфология бла тюз джазыу.
VII Класс.
Алтынчы классда окъулгъанны къайтарыу.
Морфология бла тюз джазыу.
Джегилиучю бла джегилмеучю этимле.
Кёчюучю бла кёчмеучю этимле.
Этимни формалары.
Джегилмеучю этимле.
Этимсыфат.
Этимсыфатны зам анлары
Этимсыфатны озгъан заманы.
Этимсыфатны бусагъат заманы.
Этимсыфатны боллукъ заманы.
Этимсыфатны атны магъанасында джюрюую.
Этимсыфат оборот.
Этимсыфатны айтымда къуллугъу.
Этимсыфатны айырыу, къайтарыу.
Этимсёзлеу.
Этимсёзлеуню магъанасы, аны этим эмда сёзлеу ышанлары.
Этимсёзлеуню къуралыуу.
Этимсёзлеуню биринчи тюрлюсю.
Этимсёзлеуню экинчи тюрлюсю.
Этимсёзлеу оборот.
Этимсёзлеуню айырыу, къайтарыу.
Джегилиучю этимле.
Этимни турушлары.
Буйрукъчу туруш.
Буйрукъчу турушну магъанасы.
Буйрукъчу турушда этимлени къуралыулары.
Буйрукъчу турушда этимлени тюз джазыу.
Туура туруш.
Бусагъат заман.
Б усагъат заманда этимлени джегилиулери.
Бусагъат зам анда этимни тюз джазыу.
Озгъан заман.
Озгъан заманда этимни къуралыуу.
Озгъан заманны джегилиу таблицасы.
Озгъан заманда этимни тюз джазыу.
Озгъан заманны къурау формалары.
Боллукъ заман.
Боллукъ заманны джегилиу таблицасы.
Боллукъ заманда этимни тюз джазыу.
Шарт туруш.
Ш арт турушну бош формасы.
Шарт турушну къурау формасы.
Разычы туруш.
Разычы турушну биринчи тюрлюсю.
Разычы турушну экинчи тюрлюсю.
Разычы турушну ючюнчю тюрлюсю.